Çin, Trump'ın vergi hamlesine karşı stratejisini belirledi

Çin, uzun vadede büyüme hedeflerini yakalamak için para politikalarını tekrar gözden geçiriyor (Reuters)
Çin, uzun vadede büyüme hedeflerini yakalamak için para politikalarını tekrar gözden geçiriyor (Reuters)
TT

Çin, Trump'ın vergi hamlesine karşı stratejisini belirledi

Çin, uzun vadede büyüme hedeflerini yakalamak için para politikalarını tekrar gözden geçiriyor (Reuters)
Çin, uzun vadede büyüme hedeflerini yakalamak için para politikalarını tekrar gözden geçiriyor (Reuters)

Donald Trump'ın ocakta göreve gelmesiyle ABD'nin, özellikle Çin'den satın alınan ürünlere uygulanan gümrük vergilerini artırması bekleniyor. 

Çin ise bununla mücadele etmek için yuanın değer kaybetmesine izin vermeyi düşünüyor. 

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters'a konuşan ve adlarının paylaşılmasını istemeyen kaynaklar, bu hamleyle Pekin'in ihracatı daha ucuz hale getirmeyi ve Beyaz Saray'ın gümrük tarifelerinin etkisini azaltmayı hedeflediğini söylüyor.

Kaynaklar, 2025'te yuanın değer kaybetmesine izin verilmesinin, döviz kurunu sabit tutma politikasından sapma anlamına geleceğine dikkat çekiyor.

Çin'de yuan sıkı denetim altında tutuluyor. Çin Merkez Bankası, para biriminin belirlenen günlük orta noktanın her iki tarafında yüzde 2 oranında hareket etmesine izin veriyor.

Son kur değerlerine göre 1 ABD doları, 7,26 yuan ediyor. Kaynaklara göre Pekin'in politikalarıyla bunda yüzde 3,5'lik bir değer kaybına müsaade edilebilir. 

Trump, seçim kampanyasında küresel çapta ithalata yüzde 10, Çin'den ithalataysa yüzde 60 gümrük vergisi uygulamayı planladığını söylemişti.

Cumhuriyetçi liderin ilk başkan olduğu dönemde Mart 2018-Mayıs 2020'de ABD ve Çin arasındaki vergi misillemeleri nedeniyle yuan, dolar karşısında yüzde 12'den fazla değer kaybetmişti. 

Britanya merkezli bankacılık devi HSBC'nin Asya sorumlusu Fred Neumann, "Kur ayarlamaları, vergi tarifelerinin etkilerini hafifletmek için kullanılacak bir araç olarak masada" diyor. Ancak ekonomist, bunun Pekin açısından "dar görüşlü" bir politika olacağını savunarak şu değerlendirmeyi paylaşıyor: 

Çin, para biriminin değerini agresif şekilde düşürürse diğer ticaret ortakları arasında bir tepkiye yol açabilir. Bu da Çin'in çıkarına olmaz.

Analizde, Pekin'in yuan politikasının Trump'ın vergi artırımlarını ne kadar hızlı şekilde uygulamaya koyacağına da bağlı olduğuna dikkat çekiliyor.

Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Politika Bürosu'nun geçen haftaki toplantısında, 14 yılın ardından para politikasında gevşemeye gidilmesi kararı alınmıştı. Kasımda Pekin, yerel yönetimlerin karşılaştığı finansman zorluklarını hafifletmek ve zayıflayan ekonomik büyümeyi istikrara kavuşturmak için 10 trilyon yuanlık (yaklaşık 48 trilyon TL) bir borç paketi de açıklamıştı.

Independent Türkçe, Reuters, New York Times



Devrim Muhafızları, petrol ihracatındaki payını artırıyor: Gelirlerin yarısını alıyorlar

İran'ın, ABD yaptırımlarının devreye sokulduğu 2018'den bu yana petrol ihracatı üzerindeki kontrolünü artırdığı belirtiliyor (Reuters)
İran'ın, ABD yaptırımlarının devreye sokulduğu 2018'den bu yana petrol ihracatı üzerindeki kontrolünü artırdığı belirtiliyor (Reuters)
TT

Devrim Muhafızları, petrol ihracatındaki payını artırıyor: Gelirlerin yarısını alıyorlar

İran'ın, ABD yaptırımlarının devreye sokulduğu 2018'den bu yana petrol ihracatı üzerindeki kontrolünü artırdığı belirtiliyor (Reuters)
İran'ın, ABD yaptırımlarının devreye sokulduğu 2018'den bu yana petrol ihracatı üzerindeki kontrolünü artırdığı belirtiliyor (Reuters)

İran'da İslam Devrimi Muhafızları Ordusu'nun (DMO), ülkenin petrol ihracatı üzerindeki kontrolünün arttığı bildiriliyor. 

Birleşik Krallık merkezli Reuters'ın haberinde, Devrim Muhafızları'nın petrol ihracatı gelirlerinin yarısını aldığı savunuluyor. 

Seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump'ın, ilk döneminde yeniden uygulamaya koyduğu yaptırımlar İran'ın enerji sektörünü zayıflatmayı amaçlıyordu. Ancak sert yaptırımlara rağmen Tahran, en büyük döviz kaynağı ve küresel ekonomiyle başlıca bağlantısı olan petrolden yılda 50 milyar dolardan fazla gelir elde ediyor. Diğer yandan Trump'ın 1 Ocak'ta göreve gelmesiyle Tahran'a karşı "maksimum baskı" politikasını sürdüreceği öngörülüyor.

Kimliklerinin açıklanmamasını isteyen kaynaklar, DMO'nun İran'ın petrol ihracatının yüzde 50'sini kontrol ettiğini öne sürüyor. Bu oranın üç yıl önce yüzde 20 civarında olduğuna işaret ediyorlar. 

Devrim Muhafızları'nın, Tahran yönetimine ait Ulusal İran Petrol Şirketi (NIOC) ve iştirakleri üzerindeki nüfuzunu artırdığı ve Batılı ülkelerin yaptırımlarına takılmadan tedarik sağlayabildikleri lojistik ağlar kurduğu iddia ediliyor. Petrolün çoğunun paravan şirketler aracılığıyla Çin'e satıldığı savunuluyor.

ABD'nin eski İran özel temsilcisi Richard Nephew şunları söylüyor: 

Devrim Muhafızları kaçakçılıkta çok daha iyiydi ama petrol sahası yönetiminde berbattı. Bu yüzden petrol ihracatında daha büyük bir kontrol elde etmeye başladılar.

Biden yönetiminde görev yapan ve İran'a karşı yaptırımların mimarlarından biri olan Nephew, Devrim Muhafızları yetkilileriyle petrol yöneticilerinin birlikte çalıştığını öne sürüyor.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) verilerine göre, İran'ın bu yılki ortalama ham petrol üretimi günlük 3,3 milyon varil oldu. Bu, 2018'den beri ulaşılan en yüksek rakam. 

İran'ın Çin'e petrol satışıyla ilgilenen bir kaynak, ihracat gelirlerinin DMO ve NIOC arasında kabaca eşit olarak paylaşıldığını söylüyor. Devrim Muhafızları'nın NIOC'a kıyasla petrolü varil başına 1 ila 2 dolar daha ucuza sattığını zira DMO'yla iş yapan alıcıların daha fazla riske girdiğini belirtiyor:

Durum, alıcının ne kadar risk almak istediğine göre değişiyor. Daha fazla risk almak isteyenler, ABD'nin terör örgütü olarak nitelediği Devrim Muhafızları'nı tercih ediyor.

Bazı Batılı yetkililerse DMO'nun çok daha fazla indirim yaptığını savunuyor. Kaynaklara göre Devrim Muhafızları, petrolü varil başına 5 ila 8 dolara kadar daha ucuzdan satıyor.

Reuters, NIOC, İran Dışişleri Bakanlığı ve DMO'nun yorum taleplerini reddettiğini aktarıyor.

Independent Türkçe, Reuters, Wall Street Journal