Brezilya: Endonezya BRICS'e tam üye oldu

BRICS+ grubu çok kutuplu dünyada geniş desteğe sahip (AFP)
BRICS+ grubu çok kutuplu dünyada geniş desteğe sahip (AFP)
TT

Brezilya: Endonezya BRICS'e tam üye oldu

BRICS+ grubu çok kutuplu dünyada geniş desteğe sahip (AFP)
BRICS+ grubu çok kutuplu dünyada geniş desteğe sahip (AFP)

Brezilya hükümetinin dün yaptığı açıklamaya göre Endonezya, Çin, Hindistan ve Rusya gibi gelişmekte olan ekonomileri bir araya getiren BRICS grubuna tam üye olarak resmen katıldı.

Brezilya Dışişleri Bakanlığı, Güneydoğu Asya'nın en kalabalık ülkesinin ‘küresel yönetişim kurumlarında reform yapma arzusunu diğer üyelerle paylaştığını ve Küresel Güney içindeki iş birliğine olumlu katkıda bulunduğunu’ vurguladı.

Endonezya'nın adaylığı Güney Afrika'nın Johannesburg kentinde düzenlenen 2023 BRICS Zivesi'nde onaylanmıştı.

Brezilya 2025 yılında grubun başkanlığını üstlenecek. BRICS grubu, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'dan oluşuyor ancak diğer ülkeleri de kapsayacak şekilde genişliyor.

sdvfbg
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva, Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi Ağustos 2023'teki BRICS Zirvesi sırasında. (AFP)

BRICS üyesi ülkeler 2022 yılında dünya nüfusunun yüzde 41'ini, küresel gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 24'ünü ve küresel ticaretin yüzde 16'sını temsil ediyordu.

BRICS, Batı'nın ekonomik hakimiyetine karşı 2009 yılında kuruldu.

‘Küresel Güney’ ülkeleri arasında iş birliği ve çok taraflı kurumların reformu, 1 Ocak'ta resmen başlayan Brezilya BRICS başkanlığının belirtilen öncelikleri arasında.

Solcu Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva hükümetine göre hedeflerden biri de üye ülkeler arasındaki ticareti kolaylaştırmak için ‘ödeme araçlarını geliştirmek’.

Rusya'nın Kazan kentinde kasım ayında düzenlenen son BRICS zirvesinde BRICS ülkeleri, ABD dolarının alışverişlerde referans para birimi olarak kullanılmasından vazgeçilmesi olasılığını gündeme getirdi.

ABD Başkanı seçilen Donald Trump, doların yerini alacak ‘yeni bir BRICS para birimi’ oluşturmaları halinde grubu ‘yüzde 100 gümrük vergisi’ ile tehdit etti.

Bu yılki BRICS zirvesinin temmuz ayında, Brezilya'nın Rio de Janeiro kentinde yapılması planlanıyor.



Kaynaklar: Trump, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etmek istiyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
TT

Kaynaklar: Trump, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etmek istiyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Eylül 2020'de Washington'da İbrahim Anlaşmaları’nın imzalanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump ile birlikte (Reuters)

Reuters’a konuşan bilgi sahibi beş kaynak, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin, Azerbaycan ve Orta Asya'daki bazı müttefiklerini İbrahim Anlaşmaları’na dahil etme olasılığını aktif olarak müzakere ettiğini ve bununla mevcut İsrail ile ilişkileri güçlendirmeyi umduğunu bildirdi.

Trump'ın ilk başkanlık döneminde, 2020 ve 2021 yıllarında imzalanan İbrahim Anlaşmaları uyarınca, Müslüman çoğunluğa sahip dört ülke, ABD'nin arabuluculuğuyla İsrail ile diplomatik ilişkilerini normalleştirmeyi kabul etti.

Kimliklerinin açıklanmamasını isteyen kaynaklar, Azerbaycan ve bazı Orta Asya ülkelerinin İsrail ile zaten uzun süredir ilişki içinde olduğunu belirtti. Bu da, anlaşmaların bu ülkeleri de kapsayacak şekilde genişletilmesinin büyük ölçüde sembolik bir adım olacağı, ticaret ve askeri iş birliği gibi alanlarda ilişkilerin güçlendirilmesine odaklanılacağı anlamına geliyor.

Gazze Şeridi'nde artan vefat sayısı, bölgeye yardım girişinin engellenmesi ve İsrail'in askeri operasyonları nedeniyle bölgede yaşanan kıtlık, Arap öfkesini daha da artırdı. Bu durum, İbrahim Anlaşmaları’na daha fazla Müslüman çoğunluklu ülke ekleme çabalarının aksamasını beraberinde getirdi.

Gazze Şeridi’ndeki sağlık yetkilileri, Gazze savaşının on binlerce kadın ve çocuk dahil olmak üzere 60 binden fazla kişinin hayatına mal olduğunu ve bunun dünya çapında öfkeye yol açtığını belirtti. Kanada, Fransa ve Birleşik Krallık son zamanlarda bağımsız bir Filistin devletini tanıma niyetlerini açıkladı.

Üç kaynak, diğer bir ana anlaşmazlık noktasının Azerbaycan'ın komşusu Ermenistan ile olan çatışması olduğunu söyledi. Trump yönetimi, Kafkasya bölgesinde bulunan iki ülke arasındaki barış anlaşmasını İbrahim Anlaşmaları’na katılmak için ön koşul olarak görüyor.

Trump yönetimi yetkilileri, anlaşmaya katılabilecek birkaç ülkenin adını kamuoyuna açıklarken, kaynaklar Azerbaycan'a odaklanan görüşmelerin en organize ve ciddi olanlar arasında olduğunu belirtti. İki kaynak, birkaç ay hatta birkaç hafta içinde bir anlaşmaya varılabileceğini söyledi.

Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, mart ayında Azerbaycan'ın başkenti Bakü'ye giderek Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüştü. Üç kaynak, Witkoff'un en önemli yardımcılarından biri olan Aryeh Lightstone'un bahar aylarında Aliyev ile bir araya gelerek İbrahim Anlaşmaları’nı görüştüğünü belirtti.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre aynı kaynaklar, bu görüşmeler kapsamında Azerbaycanlı yetkililerin komşu Kazakistan da dahil olmak üzere Orta Asya ülkelerindeki muhataplarıyla temasa geçerek, İbrahim Anlaşmaları'nın kapsamının genişletilmesine ne kadar ilgi duyduklarını ölçtüler.

Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Tacikistan ve Kırgızistan'ı içeren Orta Asya'da diğer hangi ülkelerle iletişime geçildiği henüz belli değil.

ABD Dışişleri Bakanlığı, yorum istendiğinde belirli ülkelere değinmedi, ancak anlaşmaların kapsamının genişletilmesinin Trump'ın ana hedeflerinden biri olduğunu bildirdi. Bir ABD'li yetkili, “Daha fazla ülkeyi dahil etmek için çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

Azerbaycan hükümeti ise yorum yapmaktan kaçındı. Beyaz Saray, İsrail Dışişleri Bakanlığı ve Kazakistan'ın Washington Büyükelçiliği de yorum taleplerine yanıt vermedi.