Gazze’de kalabalıkların geri dönüşü yerinden etme planını bozdu

Netanyahu Hamas'ı yenme sözü verirken Ben-Gvir Hamas'ın “zaferinden” bahsetti. Trump'ın önerisinin gün geçtikçe daha fazla tarafça reddediliyor.

Dün Gazze Şeridi'nin güneyinden kuzeye dönerken Raşid Sahil Yolu boyunca yürüyen kalabalıklar (AFP)
Dün Gazze Şeridi'nin güneyinden kuzeye dönerken Raşid Sahil Yolu boyunca yürüyen kalabalıklar (AFP)
TT

Gazze’de kalabalıkların geri dönüşü yerinden etme planını bozdu

Dün Gazze Şeridi'nin güneyinden kuzeye dönerken Raşid Sahil Yolu boyunca yürüyen kalabalıklar (AFP)
Dün Gazze Şeridi'nin güneyinden kuzeye dönerken Raşid Sahil Yolu boyunca yürüyen kalabalıklar (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump tarafından cumartesi günü ortaya atılan ve Gazzelilerin Ürdün ve Mısır'a yerleştirilmesini öngören önerinin reddedildiği açıklamalara dün Gazze Şeridi'nin güneyinden kuzeyine dönen kalabalıkların görüntüleri eşlik etti.

İsrail'in 15 ay süren savaşı sonucunda evlerinden zorla göç ettirilen Gazzeliler, gözyaşlarının sloganlara, tezahüratların bayram tekbirlerine karıştığı bir yolculukla kuzeye akın etti.

Şarku’l Avsat olarak yolculuklarına eşlik ettiğimiz geri dönen Gazzeliler, mahallelerini yeniden inşa etmekteki kararlılıklarını dile getirdiler. Evlerine geri dönmek isteyen çok sayıda Gazzeli, ‘ister Gazze Şeridi'nin güneyine ister Filistin'in dışına olsun’ nüfusu yerinden etme girişimlerinin ve planlarının ‘başarısız’ olduğunu söylediler.

Binlerce kişinin geri dönüş görüntüleri, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun Hamas'ı ortadan kaldırma sözü verdiği İsrail'de hızla yankı buldu. Müttefiki ve eski bakan Itamar Ben-Gvir ise bunu “Hamas'ın zaferinin bir resmi ve gayrimeşru anlaşmanın bir başka aşağılayıcı parçası” olarak değerlendirdi.

Ben-Gvir sözlerine şöyle devam etti:

“Askerlerimiz Gazze'de ne bu görüntülere izin vermek için savaştılar ne de hayatlarını feda ettiler. Savaşa geri dönmeliyiz.”

Mısır ve Ürdün, Filistin halkının meşru haklarından taviz vermeyi reddettiklerini yinelerken, bu tutumları destekleyen ivme, halk düzeyinde olduğu kadar Arap ve Avrupa ülkeleri düzeyinde de yükseliş kaydetti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati dün yaptığı açıklamada Kahire'nin Filistin halkının topraklarından sürülmesine yönelik her türlü girişimi reddettiğini söyledi. Ürdün'de ise Dışişleri Bakanı Eymen Safadi Filistinlilerin yerlerinden edilmesine yönelik her türlü söylemi reddederek Ürdün'ün buna karşı çıkmaya devam edeceğini vurguladı.



Trump’ın yeni Suriye stratejisi belli oldu

Şam, ülkede kapsayıcı bir yönetim inşa edileceği vaadiyle Batılı ülkelerle ilişkileri geliştirmek istiyor (Reuters)
Şam, ülkede kapsayıcı bir yönetim inşa edileceği vaadiyle Batılı ülkelerle ilişkileri geliştirmek istiyor (Reuters)
TT

Trump’ın yeni Suriye stratejisi belli oldu

Şam, ülkede kapsayıcı bir yönetim inşa edileceği vaadiyle Batılı ülkelerle ilişkileri geliştirmek istiyor (Reuters)
Şam, ülkede kapsayıcı bir yönetim inşa edileceği vaadiyle Batılı ülkelerle ilişkileri geliştirmek istiyor (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, yeni Suriye yönetimine yönelik taleplerini artırdı.

Wall Street Journal’ın (WSJ) aktardığına göre Trump yönetimi, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmet Şara’dan aşırılık yanlısı grupların bastırılmasını ve Filistinli militanların ülkeden çıkarılmasını talep ediyor. Bunun karşılığında Washington’ın Şam’a yaptırımları “kısmen hafifletebileceği” belirtiliyor.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla WSJ’ye konuşan ABD’li yetkililer, yakın zamanda hazırlanan politika yönergesi kapsamında Şam’dan kimyasal silah ve zenginleştirilmiş uranyum stokunu güvence altına almasının ve radikal örgütlere karşı resmi açıklama yayımlamasının istendiğini söylüyor.

Filistinli militanların Suriye topraklarında örgütlenmesinin veya fon toplamasının engellenmesi, örgüt üyelerinin sınır dışı edilmesi de talepler arasında. Diğer yandan analizde, talep ettiği ek adımlar atılmadığı sürece Trump’ın Washington-Şam ilişkilerini iyileştirmek için çaba göstermeyeceği yazılıyor.

Yetkililer, planda Rusya’dan hiç bahsedilmediğine dikkat çekiyor. Analizde, Trump’ın selefi Joe Biden’ın, Rus ordusuna ait üslerin kapatılması için Şam’a baskı yaptığı hatırlatılırken, Cumhuriyetçi liderin bu konuda daha gevşek davrandığı ifade ediliyor. Bunda son dönemde ABD ve Rusya arasında Ukrayna savaşının sonlandırılması için başlatılan diplomasi trafiğinin önemli rol oynadığı belirtiliyor.

Eskiden Ebu Muhammed Colani takma adını kullanan Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) lideri Ahmed Şara hâlâ ABD’nin terör listesinde yer alıyor. Biden, FBI’ın Şara’nın başına koyduğu 10 milyon dolarlık para ödülünü aralıkta kaldırmıştı.

ABD geçen yılın sonlarında, bölgedeki IŞİD tehdidi ve ABD üslerine yapılan İran destekli milislerin saldırılarını gerekçe göstererek Suriye’deki birlik sayısını 2 bine çıkarmıştı. Ancak New York Times’ın dün yayımlanan haberinde, ABD ordusunun Suriye’nin kuzeyindeki 8 üssünden üçünü kapatacağı ve asker sayısını 1400’e düşüreceği aktarılmıştı.

WSJ’nin analizinde, ABD’nin yardım girişlerinin kısıtlanması ve ekonomik ambargo da dahil yaptırımları hafifletmemesi halinde ülkenin tekrar kaosa sürüklenebileceği belirtiliyor. Suriye’deki ekonomik gelişmelere odaklanan danışma şirketi Karam Shaar Advisory’den Benjamin Feve, böyle bir senaryoda ABD’nin rakiplerinin bölgedeki nüfuzunu artırabileceği yorumunu yapıyor:

Bu, durumu çok karmaşık hale getirir Suriye'yle yeni yönetimini Rusların ve hatta Çinlilerin tarafına iter.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, New York Times