İsrail, Mısır'dan hava sahasına giren bir İHA’yı düşürdüğünü duyurdu… Kahire'de ‘resmi sessizlik’

Mısır Genelkurmay Başkanı geçtiğimiz eylül ayında Refah'taki bir dizi güvenlik kontrol noktasını denetledi. (Askeri Sözcü)
Mısır Genelkurmay Başkanı geçtiğimiz eylül ayında Refah'taki bir dizi güvenlik kontrol noktasını denetledi. (Askeri Sözcü)
TT
20

İsrail, Mısır'dan hava sahasına giren bir İHA’yı düşürdüğünü duyurdu… Kahire'de ‘resmi sessizlik’

Mısır Genelkurmay Başkanı geçtiğimiz eylül ayında Refah'taki bir dizi güvenlik kontrol noktasını denetledi. (Askeri Sözcü)
Mısır Genelkurmay Başkanı geçtiğimiz eylül ayında Refah'taki bir dizi güvenlik kontrol noktasını denetledi. (Askeri Sözcü)

İsrail'in ‘Mısır’dan hava sahasına giren bir insansız hava aracını (İHA) düşürdüğünü’ duyurmasına Kahire’den resmi bir yanıt gelmedi. Şarku’l Avsat'a konuşan Mısırlı uzmanlar ve parlamenterler, İsrail'in iddialarını ‘Mısır'ın, Gazze sakinlerini yerinden etme planını reddetmesi ve buna karşı çıkmasının ardından Netanyahu hükümetinin Kahire'ye baskı yapma ve Mısır sınırından güvenliğini tehdit etme konusuyla dikkatini dağıtma girişimi’ olarak değerlendirdi.

İsrail Ordu Sözcüsü dün sabah, İsrail ordusunun Mısır topraklarından hava sahasına giren bir İHA’yı düşürdükten sonra 13 silahın kaçakçılığını engellediğini açıkladı.

Kahire'den İsrail'in açıklamasına ilişkin henüz bir cevap gelmedi. Şarku'l Avsat, Mısır Silahlı Kuvvetleri içindeki bazı kaynaklar aracılığıyla Mısır'ın yanıtına ulaşmaya çalıştı ancak bunu başaramadı.

Eski Mısır Genel İstihbarat Servisi yetkilisi Tümgeneral Muhammed Reşad İsrail'in açıklamasını, “İsrail başarısızlıklarını herkesin, özellikle de Mısır'ın üzerine yıkmaya çalışıyor” şeklinde yorumladı.

Mısır istihbaratında İsrail askeri işleri dosyasının başındaki isim olan Reşad Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Mısır, Gazze Şeridi'nde ateşkesi sağlamayı başardı. Bu ateşkes İsrailli aşırılık yanlılarının büyük bir bölümünün tepkisini çekti. Gazze Şeridi'nin güneyinden orta ve kuzey Gazze'ye dönen Filistinlilerin oluşturduğu kuyruklar İsrail Başbakanı ve hükümeti için en büyük tokat oldu. Yaşananlar, Gazze Şeridi'ndeki olaylar nedeniyle bölünmüş olan İsrail kamuoyunda bir kırılmaya yol açabilir.”

Reşad sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu nedenle İsrail hükümeti başarısızlığını üzerine yıkacak bir şey bulmaya çalışıyor. İsrail'in söyledikleri yorum yapmaya değmez. Tel Aviv'in iddia ettiği gibi bir İHA Mısır'dan sınırı geçerse ne taşıyacak? Kesinlikle ağır silahlar taşımayacak ve taşıdığı şey güçlü olduğunu iddia eden bir ülke için değil, bir köy için bile herhangi bir tehdit oluşturmaz. Bu girişimler İsrail tarafından sürekli tekrarlanmakta ve her seferinde başarısızlıkla sonuçlanmaktadır. Şimdi de Mısır'ın Filistinlilerin Gazze'den çıkarılması konusunu kategorik olarak reddetmesi nedeniyle bunu yapıyor.”

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi dün, ABD Başkanı Donald Trump tarafından önerilen yerinden etme teklifini kategorik olarak reddetti ve “Filistin halkının yerinden edilmesi, bu konuda sağlam ve tarihi bir pozisyona sahip olan Mısır'ın katılmayacağı bir adaletsizliktir” dedi.

İsrail ordusu kasım ayında yaptığı bir açıklamada, ‘Mısır topraklarından gelen bir İHA tespit ettiklerini ve düşürdüklerini’ duyurmuş, ‘İHA’nın dört tüfek, beş fişek ve yüzlerce mermi taşıdığını’ ve ‘silah ve mühimmatın daha fazla araştırma için güvenlik güçlerine teslim edildiğini’ açıklamıştı.

Şubat ayında da İsrail ordusu Mısır topraklarından İsrail'e silah kaçıran bir İHA’yı düşürdüğünü ve İHA’nın düşürülmesinin ardından dört tüfek ve bir tabanca bulunduğunu duyurmuştu.

Kahire, İsrail ordusunun bu açıklamaları hakkında yorum yapmadı. Mısırlı senatör Usame el-Havari Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, “Bunlar İsrail tarafının kötü niyetli girişimleridir ve İsrail'in, yerinden edilmeyi reddeden ve her zaman Filistin davasını destekleyen Mısır'ın kararını etkilemek amacıyla Mısır'a karşı başlattığı bir dizi söylenti ve sistematik yalan çerçevesinde ortaya çıkmaktadır” dedi.

El-Havari, “Bu söylentiler Mısır'ın kararını etkilemeyecek. İsrail'in bir bütün olarak ne yaptığı biliniyor ve anlaşılıyor. Bu şeyler İsrail'e yabancı değil ve önümüzdeki dönemde ondan daha fazla söylenti bekliyoruz” ifadelerini kullandı.

El-Havari, ‘tüm Mısır halkının yerinden edilmeyi reddetme kararında Mısır yönetiminin arkasında olduğunu ve bunun geçtiğimiz günlerde ABD'nin Filistinlileri Gazze Şeridi'nden Mısır ve Ürdün'e yerleştirme önerisini reddeden büyük katılımla gösterildiğini’ vurguladı.



Hamas içinde 7 Ekim saldırısı ve bunun yansımaları konusunda yaşanan “açık” anlaşmazlıklar

Hamas Siyasi Büro Üyesi Musa Ebu Merzuk (Reuters)
Hamas Siyasi Büro Üyesi Musa Ebu Merzuk (Reuters)
TT
20

Hamas içinde 7 Ekim saldırısı ve bunun yansımaları konusunda yaşanan “açık” anlaşmazlıklar

Hamas Siyasi Büro Üyesi Musa Ebu Merzuk (Reuters)
Hamas Siyasi Büro Üyesi Musa Ebu Merzuk (Reuters)

Amerikan gazetesi New York Times (NYT), Hamas Uluslararası İlişkiler Ofisi Başkanı Musa Ebu Merzuk’un cuma günü telefonla verdiği demeçte, Gazze Şeridi’nde yaratacağı yıkımı bilseydi 7 Ekim 2023'te İsrail'e yönelik böyle bir saldırıyı desteklemeyeceğini ve Hamas içinde Gazze'deki silahlarının geleceğini müzakere etme niyeti olduğunu söylediğini aktardı.

Hamas Hareketi tarafından yapılan açıklamada ise Ebu Merzuk'un sözleri reddedilirken Hamas’ın direnişin silahlarının meşru olduğundan emin olduğunu ve Filistin topraklarında işgal devam ettiği sürece bu konunun tartışmaya kapalı olduğu belirtildi. Hamas, Ebu Merzuk'un açıklamalarının hareketin tutumunu temsil etmediğini vurguladı.

Hamas liderleri, İsrail’in Gazze Şeridi’nde on binlerce Filistinlinin ölümüne ve bölgenin harabeye dönmesine neden olan yıkıcı saldırısını tetiklemesine rağmen aylarca 7 Ekim’deki saldırı kararını savundu.

İsrail'e karşı ‘zafer’ ilan eden Hamas’ta bazı üst düzey isimler, gelecekte daha fazla 7 Ekim tarzı saldırı düzenleneceğini söyledi.

Ancak Hamas'ın üst düzey yetkililerinden Musa Ebu Merzuk, yaklaşık iki milyon kişiyi yerinden eden, gıda ve sağlık alanlarında ciddi sıkıntılara yol açan bir insani krize neden olan saldırıya ilişkin çekincelerini açıkça dile getirdi.

scdvfgb
Hamas Siyasi Büro Üyesi Musa Ebu Merzuk (Arşiv-Reuters)

Şarku'l Avsat'ın NYT’den aktardığı habere göre Ebu Merzuk yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi’nde yol açacağı yıkımı bilseydi saldırıyı desteklemeyeceğini söylerken sonuçlarını bilmesi halinde saldırıyı desteklemesinin ‘imkansız’ olacağını da sözlerine ekledi.

Saldırıya ilişkin özel planlardan haberdar olmadığını belirten Ebu Merzuk, ancak kendisinin ve Hamas’ın diğer siyasi liderlerinin İsrail'e askeri olarak saldırma yönündeki genel stratejiyi desteklediklerini belirterek “Yaşananların olması tahmin edilseydi 7 Ekim olmazdı” dedi.

Ayrıca Hamas içinde Gazze'deki silahların geleceğinin müzakere edilmesi konusunda bir isteklilik olduğunu da bildirdi. Bu konu İsrail'le müzakerelerde tartışma konusu olmuş ve diğer Hamas yetkilileri tarafından reddedilmişti.

Hamas’ın diğer liderlerinin Ebu Merzuk'un saldırıya ilişkin görüşlerini ne ölçüde paylaştığı ya da bu açıklamaların İsrail ile müzakereleri etkileme yahut Hamas liderleri üzerinde baskı kurma çabası olup olmadığı bilinmiyor.

dc
Cumartesi günü Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta İsrailli rehineleri Kızılhaç temsilcilerine teslim etmeye hazırlanan Hamas üyeleri (Reuters)

Hamas’ın diğer liderleri, özellikle de İran ve Hizbullah ile yakın bağları olanlar, daha katı bir çizgi izleme eğilimindeydi.

Bu açıklamalar, Hamas yetkilileri arasında 7 Ekim saldırısı ve sonuçları konusunda görüş ayrılıkları olduğunu ve saldırının kendilerine olağanüstü acılar yaşattığını söyleyen Gazze'deki Filistinlilerin hayal kırıklığının Hamas içinde bir etkisi olduğunu gösterdi.

Ebu Merzuk'un yorumları, Hizbullah'ın merhum lideri Hasan Nasrallah'ın 2006 yılında İsrail ile Hizbullah arasında yaşanan savaşın ardından yaptığı açıklamaları hatırlattı.

O savaştaki yıkımın boyutu Nasrallah'ı, bu kadar güçlü bir tepkiye yol açacağını bilseydi Hizbullah’ın o dönemde bu kadar çok İsrail askerini yakalayıp öldürmeyeceğini itiraf etmeye itti.

Hamas'ın İsrail'e karşı savaşta hayatta kalmasının başlı başına ‘bir zafer’ olduğunu söyleyen Ebu Merzuk, Hamas'ı eski ağır siklet boks şampiyonu Mike Tyson ile dövüşen sıradan bir insana benzeterek “Eğer eğitimsiz bir acemi Tyson'ın yumruklarından kurtulursa, insanlar onun zafer elde ettiğini söyleyecektir” ifadelerini kullandı.

Özellikle İsrail'in Gazze'ye verdiği zararın boyutu göz önünde bulundurulduğunda Hamas'ın kazandığını iddia etmenin kabul edilemez olduğunu belirtti.

İsrail ile ilgili olarak ise Ebu Merzuk, “Kendine hakim olamayan ve her şeyden intikam alan bir taraftan bahsediyoruz. Bu hiçbir koşulda bir zafer değildir” diye konuştu.

Ayrıca Hamas liderliği içinde, diğer Hamas yetkililerinin tartışma dışı olduğunu söylediği çetrefilli bir konu olan, Hamas’ın Gazze'deki silahlı unsurlarının geleceğini müzakere etmeye açık olduğunu belirten Ebu Merzuk, bu konuyla ilgili bir soruya “Biz her konuyu konuşmaya hazırız. Masaya yatırılan her konu hakkında konuşmamız gerekir” yanıtını verdi.

Ebu Merzuk'un açıklamaları, bu ayın ortalarında Doha'da düzenlenen bir konferansta ‘direniş silahlarının’ tartışmaya açık olmadığını söyleyerek uzlaşmayı dışlamış görünen bir başka Hamas Hareketi Siyasi Büro Üyesi Usame el-Hamdan’ın açıklamalarıyla çelişiyor gibi görünüyor.

Ebu Merzuk, Hamdan'ın sözleri sorulduğunda hiçbir liderin gündemi tek başına belirleyemeyeceğini söyledi.

Ebu Merzuk, Hamas'ın silahlarını uluslararası denetim altındaki tesislerde depolaması, tünel ağını ve roket cephaneliğini yeniden inşa etmekten vazgeçmeyi kabul etmesi ya da üye toplamayı durdurması gibi Hamas'ın silahları konusundaki olası uzlaşmalarla ilgili özel soruları yanıtlamaktan kaçındı.

İsrail’in, hapishanelerindeki binlerce Filistinliyi serbest bırakması, savaşı sona erdirmesi ve Gazze'den çekilmesi halinde Hamas'ın da tüm rehineleri aynı anda serbest bırakmaya açık olduğunu söyleyen Ebu Merzuk, “Kapsamlı bir anlaşmaya hazırız” dedi.

xscdvfgt
İsrail Başbakanı Netanyahu ülkesinin Hamas'a karşı mücadeleye devam etmeye hazır olduğunu söyledi (AFP)

NYT’nin Ebu Merzuk’un açıklamalarını yayınlamasının ardından Hamas tarafından yapılan açıklamada, direniş silahının meşru bir silah olduğu ve Filistin topraklarında işgal devam ettiği sürece bu konunun tartışmaya kapalı olduğu belirtildi. Açıklamada, Dr. Musa Ebu Merzuk'un açıklamalarının Hamas'ın tutumunu temsil etmediği ifade edildi.

Hamas Hareketi Sözcüsü Hazım Kasım, Gazze Şeridi'nin yıkımının nedeninin işgalci İsrail’in bölge halklarına karşı yürüttüğü tüm savaşlardaki saldırgan ve yıkıcı tutumu olduğunu, yıkıcı politikasını şimdi de Batı Şeria'da uyguladığını söyledi. Kasım, Dr. Musa Ebu Merzuk'un açıklamalarıyla ilgili değerlendirmesinde bu açıklamaların ‘Hamas'ın tutumunu temsil etmediğini’ söyledi.

Kasım, açıklamasında şunları söyledi:

“Her türlü direniş, kurtuluşa ve geri dönüşe kadar halkımızın meşru hakkı olmaya devam edecektir. 7 Ekim destanı, işgal altındaki tüm halkların tarihinde bir kilometre taşı ve Filistin ulusal mücadelesinin seyrinde stratejik bir dönüm noktası olarak kalacaktır.”

Rusya haber ajansı Sputnik'e konuşan bir Hamas kaynağı, Hamas'ın işgal devam ettiği sürece direnmeye devam edeceğini söyledi. Musa Ebu Merzuk’un açıklamalarının yanlış olduğunu ve Hamas içinde 7 Ekim'e ilişkin net tutumlar bulunduğunu belirten kaynak, “Hamas'ın silahları konusu tartışmaya kapalı” diye vurguladı.