İsrail, Zekeriya ez-Zubeydi'yi uyardı: Tek bir hata yaparsan eski dostlarınla karşılaşırsın

Zekeriya ez-Zubeydi, Ramallah'a vardıktan sonra Filistin bayrağını sallıyor. (AFP)
Zekeriya ez-Zubeydi, Ramallah'a vardıktan sonra Filistin bayrağını sallıyor. (AFP)
TT

İsrail, Zekeriya ez-Zubeydi'yi uyardı: Tek bir hata yaparsan eski dostlarınla karşılaşırsın

Zekeriya ez-Zubeydi, Ramallah'a vardıktan sonra Filistin bayrağını sallıyor. (AFP)
Zekeriya ez-Zubeydi, Ramallah'a vardıktan sonra Filistin bayrağını sallıyor. (AFP)

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, kısa süre önce serbest bırakılan Filistinli mahkûm Zekeriya ez-Zubeydi'yi hata yapmaması konusunda uyardı ve onu hapishaneye geri göndermekle tehdit etti.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel'den aktardığına göre, ez-Zubeydi'nin perşembe günü Gazze Şeridi'nde Hamas tarafından tutulan İsrailli esirler karşılığında serbest bırakılmasının ardından Katz, X hesabı üzerinden şu paylaşımı yaptı: “Tek bir hata yaparsan eski dostlarınla karşılaşırsın... Terörizme desteği kabul etmeyeceğiz.”

El-Fetih'in askeri kolu olan el-Aksa Şehitleri Tugayları'nın Cenin Mülteci Kampı’ndaki komutanlarından biri olan Zekeriya ez-Zubeydi, İkinci İntifada sırasında ünlenmiş, Cenin şehri ve mülteci kampındaki en ünlü askeri komutanlardan biri haline gelmişti.

En son 2019 yılında Ramallah'ta İsraillilere karşı ölümcül saldırılar düzenlemekle suçlanarak tutuklandı.

2021 yılında, İsrail'in güçlendirilmiş Gilboa Hapishanesi’nden, hapishane duvarlarının dışına kazdıkları bir tünel aracılığıyla kaçmayı başaran altı Filistinli arasında yer aldı. Ancak firardan günler sonra yeniden tutuklandılar.

dcvfvfd
Filistinli mahkum Zekeriya ez-Zubeydi İsrail tarafından serbest bırakıldıktan sonra Ramallah'a geldi. (AFP)

Zekeriya 1988 yılında 13 yaşındayken İsrail güçlerine taş atarken vuruldu. İlk olarak 1989 yılında tutuklandı ve altı ay hapis yattı.

Serbest bırakıldıktan sonra El-Fetih ile aktivizme başladı. İsrail ordusuna taş ve molotof kokteyli atmak suçlamasıyla 1990 yılında yeniden tutuklandı ve dört buçuk yıl hapis cezasına çarptırıldı.

1994 yılında Oslo Anlaşmaları çerçevesinde serbest bırakılan ez-Zubeydi, Eriha'dan ayrılmalarına izin verilmeyen onlarca tutuklu ile birlikte serbest bırakılacağı inancı doğrultusunda Filistin güvenlik hizmetlerinde çalıştı.

fvr
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (Reuters)

Cezasının bitmesine beş ay kala Eriha'dan Cenin'e sızdı. Yıllarca Cenin şehri ve kampında İsrail'in aradığı bir kaçak oldu.

Ez-Zubeydi 2007 yılına kadar İsrail ordusu tarafından aranmaya devam etti. 2007 yılında Filistin Yönetimi ile İsrail arasında yapılan ve silah bırakan diğer kişileri de kapsayan bir anlaşma çerçevesinde, isminin İsrail'in arananlar listesinden çıkarılması karşılığında silahlarını Filistin Yönetimi'ne teslim etmeyi kabul etti.

İsrail 2011 yılında açıklanmayan nedenlerle ez-Zubeydi'nin affını iptal etti.



Tayvan’da Çin alarmı: Askeri mahkemeler geri geliyor

Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)
Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)
TT

Tayvan’da Çin alarmı: Askeri mahkemeler geri geliyor

Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)
Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)

Tayvan, Çin'i "yabancı düşman güç" diye niteleyerek güvenlik önlemlerini artırdı.

Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te, dün düzenlenen ulusal güvenlik toplantısının ardından yaptığı açıklamada, Pekin yönetimine dair şu iddiaları paylaştı:  

Çin, demokratik Tayvan'ın özgürlüğünden, çeşitliliğinden ve açıklığından faydalanarak çeteleri, medyayı, yorumcuları, siyasi partileri ve hatta silahlı kuvvetlerin ve polisin muvazzaf ve emekli mensuplarını bizi içten bölmek, yok etmek ve yıkmak için devşiriyor.

Lai, Çin’e karşı güvenlik önlemlerinin artırılması gerektiğini belirterek askeri mahkemelerin yeniden kurulacağını açıkladı. Tayvan lideri “isyan, düşmana yardım, gizli bilgilerin sızdırılması, görevi ihmal veya itaatsizlik gibi askeri suçlarla” ilgili hukuki süreçlerin bu mahkemelerde görüleceğini söyledi. 

Çin adına casusluk yaptığı gerekçesiyle geçen yıl 64 Tayvanlı hakkında hukuki işlem başlatıldığını belirten Lai, bu sayının 2021’e kıyasla üç kat arttığını ifade etti.

1980’lerin sonuna kadar sıkıyönetim altına olan Tayvan, askeri mahkeme sistemini 2014’te sonlandırmıştı.

Lai’nin askeri mahkemeleri geri getirme planı muhalefetin tepkisini çekti. Merkez sol Tayvan Halk Partisi (TPP), bu hamlenin Tayvan’ı insan hakları alanında geriye götüreceğini söyledi.

Tayvan yasama meclisinde çoğunluğu elinde bulunduran Çin Milliyetçi Partisi’nden (Kuomintang -KMT) Wang Hung-wei ise plana “tamamen karşı çıkmadıklarını” belirtirken, iktidardaki Demokratik İlerici Parti’yi (DPP) çizgisini değiştirmekle eleştirdi. 

Tayvan lideri, yeni güvenlik önlemleri kapsamında Çin, Hong Kong ve Makao’dan Tayvan’da oturma izni başvurusu yapanlara yönelik işlemlerin sıkılaştırılacağını da duyurdu. 

Çin doğumlu bir Tayvan vatandaşı, Çin işgalini destekleyen içerikler paylaştığı nedeniyle bu hafta ülkeden sınır dışı edilmişti.

Pekin’in Tayvan vatandaşlarına ikamet hakkı ya da pasaport teklifi yaptığına dikkat çeken Lai, bunları “Tayvan halkının ulusal kimlik duygusunu bulandırma girişimi” diye niteledi. 

Lai'nin açıklamasına Çin'den yanıt gecikmedi. Pekin’in Tayvan İşleri Ofisi sözcüsü Chen Binhua, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: 

Tayvan’ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçı güçler kırmızı çizgiyi aşmaya cüret ederse, kararlı tedbirler almaktan başka çaremiz kalmaz. Ateşle oynayanlar mutlaka yanar.

Çin - Tayvan gerginliği

II. Dünya Savaşı sonrasında Çin'de Milliyetçi Parti ve Komünist Parti arasındaki iç savaş Komünist Parti'nin zaferiyle sonuçlanmıştı. Mağlubiyetin ardından Milliyetçi Parti liderleri Tayvan'a sığınmıştı.

Soğuk Savaş nedeniyle Batı'yla ilişkilerini koparan Çin'i 1970'lerin başına kadar Birleşmiş Milletler'de (BM) Tayvan ya da resmi adıyla Çin Cumhuriyeti temsil ediyordu.

BM'nin 1971'de aldığı Çin Halk Cumhuriyeti'ni tanıma kararı gerginliği yeni bir boyuta taşımıştı. Kararın ardından Tayvan, BM'den çıkarılmıştı.

Pekin yönetimi, "tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Buna göre Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın ülkelerle diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.

Tayvan ise o günden bu yana bağımsızlık arayışını farklı biçimlerde sürdürüyor.

Independent Türkçe, Guardian, BBC