Hamaney, İran hükümetine Amerika ile "müzakere etmeme" çağrısında bulundu

İran Lideri Ali Hamaney, Tahran'da Hava Kuvvetleri subaylarıyla yaptığı toplantıda... 7 Şubat 2025 (AP)
İran Lideri Ali Hamaney, Tahran'da Hava Kuvvetleri subaylarıyla yaptığı toplantıda... 7 Şubat 2025 (AP)
TT

Hamaney, İran hükümetine Amerika ile "müzakere etmeme" çağrısında bulundu

İran Lideri Ali Hamaney, Tahran'da Hava Kuvvetleri subaylarıyla yaptığı toplantıda... 7 Şubat 2025 (AP)
İran Lideri Ali Hamaney, Tahran'da Hava Kuvvetleri subaylarıyla yaptığı toplantıda... 7 Şubat 2025 (AP)

İran Lideri Ali Hamaney bugün hükümeti ABD ile müzakere yapmamaya çağırarak bunun “akılsızca” olacağı uyarısında bulundu.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Hamaney, ABD'nin daha önce İran'ın nükleer programına ilişkin 2015 tarihli uluslararası anlaşmayı “baltaladığını, ihlal ettiğini ve yırtıp attığını” belirterek, “Böyle bir hükümetle müzakere etmemelisiniz, bu akıllıca olmaz” dedi.

Resmi IRNA haber ajansı Hamaney'in toplantı sırasında söylediklerini aktardı: “Tavizler verdik, müzakereler yaptık ama istediğimiz sonuçlara ulaşamadık, karşı taraf bu anlaşmayı bozdu ve yırtıp attı.”

ABD Başkanı Donald Trump çarşamba günü, İran ile “barışçıl ve denetlenmiş bir nükleer anlaşma” yapılması çağrısında bulunarak, “(İran) nükleer silaha sahip olamaz” dedi. Beyaz Saray'a 20 Ocak'ta dönen Trump, salı günü Tahran'ın nükleer silah yapma kabiliyeti kazanmasını engellemek amacıyla “azami baskı” politikasını yeniden uygulamaya koyan bir kararname imzaladı.

İran nükleer programının yalnızca barışçıl amaçlar taşıdığı konusunda ısrar ediyor ve atom silahı geliştirme niyeti olduğunu reddediyor. Bu politikayı yeniden yürürlüğe koyan Washington, perşembe günü Çin'e yüz milyonlarca dolar değerinde İran petrolü satmakla suçlanan kurum ve kişilere mali yaptırım uygulayacağını açıkladı.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi yaptığı açıklamada, “Yeni ABD hükümetinin İran'ın ekonomik ortaklarıyla meşru ticari faaliyetler yürütmesini engelleyerek İran ulusuna baskı yapma kararı yasadışı ve gayrimeşrudur” dedi ve bu hamlenin “haksız ve uluslararası kurallara aykırı” olduğunu belirtti.

İran'ın hava kuvvetleri komutanlarıyla bir araya gelen Hamaney, “Mesele doğru anlaşılmalı. Bu (ABD) hükümetle müzakere masasına oturursak sorunların çözüleceğini iddia etmemeliler” diyen Hamaney, ‘Amerika ile müzakere ederek hiçbir sorunun çözülmeyeceğini’ vurguladı.

İran Lideri Ali Hamaney, Tahran'da düzenlenen bir toplantıda İran Hava Kuvvetleri mensuplarına konuşma yapıyor, 7 Şubat 2025 (EPA)İran Lideri Ali Hamaney, Tahran'da düzenlenen bir toplantıda İran Hava Kuvvetleri mensuplarına konuşma yapıyor, 7 Şubat 2025 (EPA)

'Karşılıklılık'

Hamaney ABD'yi İran'a saldırması ya da tehditlerini gerçekleştirmesi halinde misilleme yapmakla tehdit etti. Hamaney şunları söyledi: “Eğer onlar bizi tehdit ederse, biz de onları tehdit ederiz. Eğer onlar sözlerini yerine getirirlerse, biz de kendi sözlerimizi yerine getiririz. Eğer onlar bizim güvenliğimize dokunurlarsa, biz de onların güvenliğine tereddüt etmeden dokunuruz.”

Trump'ın 2021'de sona eren ilk döneminde ABD, İran ile büyük güçler arasındaki nükleer anlaşmadan çekilmiş ve Trump Tahran üzerinde “maksimum baskı” politikası uygulayarak sert yaptırımları yeniden yürürlüğe koymuştu.

Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak bilinen ve 2015 yılında varılan anlaşma, Tahran'a yönelik yaptırımların hafifletilmesi karşılığında, İran'ın nükleer programına kısıtlamalar getiriyordu.

Tahran, Washington'un çekilmesinden bir yıl sonrasına kadar anlaşmaya bağlı kaldı, ancak daha sonra taahhütlerinden geri adım atmaya başladı. O zamandan beri anlaşmayı yeniden canlandırma çabaları sekteye uğradı.

Toplantı sırasında Hamaney halkın çektiği acıları kabul ederek şunları söyledi: “Elbette iç sorunlarımız var, kimse sorunların varlığını inkâr etmiyor. IRNA'ya göre Hamaney, “Halkın çoğu kesimi zorluklar ve yaşam sorunlarından muzdarip, ancak bu sorunları çözecek şey iç faktördür” dedi.



WFP, acil yardım muafiyetine rağmen ABD'den onlarca hibeyi durdurma talimatı aldı

Güney Sudan'da Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) tarafından yapılan gıda dağıtımından önce kayıt yaptırmak için bekleyen kadınlar ve çocuklar (Reuters)
Güney Sudan'da Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) tarafından yapılan gıda dağıtımından önce kayıt yaptırmak için bekleyen kadınlar ve çocuklar (Reuters)
TT

WFP, acil yardım muafiyetine rağmen ABD'den onlarca hibeyi durdurma talimatı aldı

Güney Sudan'da Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) tarafından yapılan gıda dağıtımından önce kayıt yaptırmak için bekleyen kadınlar ve çocuklar (Reuters)
Güney Sudan'da Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) tarafından yapılan gıda dağıtımından önce kayıt yaptırmak için bekleyen kadınlar ve çocuklar (Reuters)

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun acil gıda yardımı için bir feragatname yayınlamasından beş gün sonra gönderilen bir e-postaya göre Washington, Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı'na (WFP) ABD tarafından finanse edilen onlarca hibe üzerindeki çalışmaları durdurma talimatı verdi.

ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) hibeleri on milyonlarca dolar değerinde. USAID, Yemen, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Sudan, Güney Sudan, Orta Afrika Cumhuriyeti, Haiti ve Mali gibi yoksul ülkelerde gıda yardımı sağlıyor.

Askıya alınan hibelerin çoğu, bağışlanan ABD mallarına yılda yaklaşık 2 milyar dolar harcayan Barış için Gıda programı kapsamında. ABD'nin uluslararası gıda yardımlarının büyük bir kısmını oluşturan program, Tarım Bakanlığı ve USAID tarafından ortaklaşa yürütülmekte.

Göreve geldikten birkaç saat sonra, 20 Ocak'ta Trump, dış yardımların ‘Önce Amerika’ dış politikasıyla uyumlu olup olmadığının gözden geçirilebilmesi için 90 günlük bir durdurma kararı aldı. Halihazırda ABD, dünyanın en büyük yardım donörü durumunda.

rgt5hy6
Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) merkezinde çalışan bir yardım görevlisi (Birleşmiş Milletler)

Ancak ABD Dışişleri Bakanlığı daha sonra Rubio'nun acil gıda yardımı için bir feragatname yayınladığını duyurdu. Ardından Rubio, ilaç ve tıbbi hizmetlerin yanı sıra gıda ve barınma gibi temel hayat kurtarıcı hizmetler olarak tanımlanan hayat kurtarıcı insani yardım için bir muafiyeti onayladı.