Trump'ın İsrail'e gönderdiği MK-84 bombaları hakkında ne biliyoruz?

ABD'nin İsrail'e bomba sevkiyatından (CNN)
ABD'nin İsrail'e bomba sevkiyatından (CNN)
TT

Trump'ın İsrail'e gönderdiği MK-84 bombaları hakkında ne biliyoruz?

ABD'nin İsrail'e bomba sevkiyatından (CNN)
ABD'nin İsrail'e bomba sevkiyatından (CNN)

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun Yahudi devletine yaptığı ilk ziyarete denk gelen gecede İsrail'e ağır bomba sevkiyatı yapıldı.

İsrail Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Başkan Donald Trump yönetiminin geçtiğimiz günlerde gönderilmesini emrettiği MK-84 bombalarına atıfta bulunularak, “Ağır hava bombaları sevkiyatı teslim alındı” denildi.

Trump yönetimi şubat ayında, Gazze Şeridi'nde Hamas'a karşı yürüttüğü savaşta ABD silahlarını kullanan İsrail'e 7,4 milyar dolar değerinde bomba, füze ve ekipman satışını onayladı.

Gazze Şeridi'ndeki savaşta aralarında çok sayıda sivilin de bulunduğu on binlerce kişinin hayatını kaybetmesi üzerine eski ABD Başkanı Joe Biden yönetimi İsrail'e ağır bombaların sevkiyatını durdurmuş, ancak Trump göreve geldikten sonra yeni bir anlaşmayı onaylamıştı.

MK-84 bombaları hakkında ne biliyoruz?

Şarku’l Avsat’ın savunma sitesi defensenews’ten aktardığına göre MK-84, ABD ordusunun MK-80 serisi bombalarının bir parçası olan yüksek patlayıcılı bir uçak bombasıdır ve yaklaşık 907 kg ağırlığıyla bu serinin en büyük ve en ağırıdır.

Bomba çeşitli savaş senaryoları ve askeri operasyonlar için tasarlanmıştır; düşman altyapısını, sığınaklarını ve diğer hedefleri yok etmek için önemli bir patlayıcı güç sağlar. Bomba, savaş uçakları ya da bombardıman uçakları tarafından taşınır.

MK-84’ün içinde 429 kg patlayıcı madde bulunur. Birleşmiş Milletler (BM), bombanın patlamasından kaynaklanan basıncın akciğerleri parçalayabileceğini, sinüslere zarar verebileceğini ve patlama alanından onlarca metre uzaktaki insanların uzuvlarını koparabileceğini söylüyor.

Yaklaşık 3,84 metre uzunluğa ve 457 mm gövde çapına sahip olan MK-84, dayanıklılık sağlayan ve patlayıcı gücünü arttıran çelik bir gövdeye sahip. Bombanın ana etkileri arasında yüksek düzeyde yıkım ve patlama hasarı yer alır; yıkım yarıçapı 365 metrelik ölümcül bir mesafeye kadar uzanır.

Etki açısından bomba, 15 inç (381 mm) metal veya 11 feet (3,4 metre) betonarme delme kapasitesine sahiptir, bu da onu sığınakları ve güçlendirilmiş askeri tesisleri yok etmek için etkili bir silah haline getirir.

Gazze ve Lübnan savaşı

İsrail, 13 Temmuz 2024 tarihinde Han Yunus kamplarında yerinden edilmiş insanların çadırlarını bombalamak için MK-84 bombalarını kullandı ve onlarca Filistinlinin hayatına mal olan bir katliam gerçekleştirdi.

Geçtiğimiz ekim ayında PLOS Global Public Health dergisinde yayınlanan bir araştırma, İsrail ordusunun Gazze savaşının ilk haftalarında Gazze Şeridi'ndeki tüm hastanelere çok yakın bölgelere 907 kiloluk bombalar attığını ortaya koydu.

İsrail bu bombayı Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüttüğü savaşta da kullandı. ABD'li yetkililer, İsrail'in 27 Eylül 2024 tarihinde Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ı öldürmek için bu bombayı kullandığını açıkladı.



Merakla beklenen görüşme... Trump, yarın Beyaz Saray'da Zohran Mamdani'yi kabul edecek

ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)
TT

Merakla beklenen görüşme... Trump, yarın Beyaz Saray'da Zohran Mamdani'yi kabul edecek

ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump dün akşam yaptığı açıklamada, New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani ile uzun süredir beklenen görüşmenin, aylarca süren gergin ilişkilerin ardından yarın Washington’da gerçekleşeceğini duyurdu.

Trump, “Komünist New York Belediye Başkanı Zohran Mamdani bir görüşme talep etti. Görüşmenin Beyaz Saray’da, 21 Kasım Cuma günü yapılması konusunda anlaştık. Daha fazla detayı ilerleyen günlerde paylaşacağız” dedi.

Mamdani ise ABD kanalı MS NOW’a verdiği röportajda, ekibinin Beyaz Saray ile iletişime geçtiğini belirterek, “New York sakinlerine verdiğim söz gereği, bu şehirde yaşayan 8,5 milyon kişi için faydalı olduğu sürece herkesle görüşmeye hazırım. İnsanlar burada yaşam maliyetlerini karşılamak için mücadele ediyor… Başkan ile sadece dürüstçe konuşmak istiyorum; New York sakinlerini gerçekten savunmanın ne anlama geldiğini anlatmak istiyorum” ifadelerini kullandı.

New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani’nin Sözcüsü, yeni belediye başkanının başkanla görüşmesinin ‘olağan’ olduğunu belirterek, Mamdani’nin görüşmede ‘kamu güvenliği, ekonomik güvenlik ve yaşam maliyetleri konularını’ ele almayı planladığını söyledi.

Trump aylardır Mamdani'yi eleştirerek onu ‘komünist’ olarak nitelendirdi ve seçilmesi halinde memleketinin mahvolacağını öngördü. Ayrıca, Uganda'da doğan ve 2018'de ABD vatandaşlığı alan Mamdani'yi sınır dışı etmekle ve şehirden federal fonları çekmekle tehdit etti.

Kasım seçimlerinde Cumhuriyetçilerin Georgia, New Jersey, Pensilvanya ve Virginia’da ağır yenilgi almasının ardından, Trump yaşam maliyetleri konusuna daha fazla vurgu yapmaya başladı. Bu konu, Demokratların kampanyalarının merkezi bir unsuru olmuş, Mamdani’nin kampanyasında da öne çıkmıştı. Trump, cuma günü sosyal medyada yayımladığı bir paylaşımda, Cumhuriyetçi Parti’yi ‘yaşam maliyetleri partisi’ olarak nitelendirdi.

Bu gelişmeler, Başkan Trump ve Cumhuriyetçi Partili müttefiklerinin ekonominin şu anda ‘hiç olmadığı kadar güçlü’ olduğunu savunduğu bir dönemde yaşanıyor.

Öte yandan New York’un seçilmiş belediye başkanı Zohran Mamdani, bu ayın başında yaptığı zafer konuşmasında, kısa bir süre önce Queens’i temsil eden nispeten az tanınan bir eyalet milletvekiliyken, ülkenin en büyük şehrinin seçilmiş belediye başkanı konumuna gelen 34 yaşındaki bir siyasetçi olarak, New York’un ‘ülkeye başkanı nasıl yenebileceğini göstermek istediğini’ söyledi.


Dünya Sağlık Örgütü'nün bütçesini karşılayabilmesi için 1 milyar dolara ihtiyacı var

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)
TT

Dünya Sağlık Örgütü'nün bütçesini karşılayabilmesi için 1 milyar dolara ihtiyacı var

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), ABD'nin bu yılki çekilme kararını telafi etmekte zorlanıyor. Örgüt, 2026-2027 bütçesini karşılamak için 1 milyar dolara ihtiyaç duyduğunu duyurdu.

BM'ye en büyük bağışçı olan ABD Başkanı Donald Trump, Ocak 2025'te Beyaz Saray'a döndükten sonra fonlamayı durdurma kararı aldı. Sonuç olarak, WHO daha önce onaylanan bütçesini 5,3 milyar dolardan 4,2 milyar dolara düşürmek zorunda kaldı.

WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus dün üye ülkelere yaptığı açıklamada, "Bu, Dünya Sağlık Örgütü tarihindeki en zorlu yıllardan biriydi. Kaynakları önceliklendirme ve yeniden yönlendirme gibi zorlu ama gerekli bir süreçten geçtik. Bu da iş gücümüzde önemli bir azalmaya yol açtı" dedi.

Ghebreyesus ayrıca, "Bu sürecin sonuna yaklaşıyoruz" diye ekledi.

Kuruluşun 2026-2027 bütçesinin yüzde 75'ini sağladığını, ancak hâlâ 1 milyar dolarlık bir açıkla karşı karşıya olduğunu ve "kaynak seferberliği açısından eskisinden çok daha kötü bir durumda" olduğunu belirtti.

Üye devletler, mayıs ayında zorunlu katkıları yüzde 20 artırma konusunda anlaştılar. Ancak kuruluş, hâlâ üye devletlerin ve diğer bağışçıların gönüllü katkılarına büyük ölçüde bağımlı.

Uluslararası yardımların azalmasıyla karşı karşıya kalan binlerce sağlık tesisi, insani desteğe en çok ihtiyaç duyan bölgelerde hizmetlerini azaltmak veya faaliyetlerini zorunlu olarak askıya aldı. Sonuç olarak, kuruluş en çok ihtiyaç duyanlara öncelik vermek zorunda kaldı.

Tedros, maliyet azaltma önlemlerinin benimsenmesinin, kuruluşun ortadan kaldırmak zorunda kaldığı iş sayısını beklenen 2 bin 900'den bin 282'ye düşürmesine neden olduğunu belirtti. Bin 89 çalışanın emeklilik, erken emeklilik veya geçici sözleşmelerinin sona ermesi nedeniyle kendi isteğiyle ayrıldığını da ifade etti.


İsrail, Lübnan’ın güneyine en ağır saldırılarından birini gerçekleştirdi

İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)
İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)
TT

İsrail, Lübnan’ın güneyine en ağır saldırılarından birini gerçekleştirdi

İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)
İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)

İsrail ordusu salı gecesi ve çarşamba sabahı Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na hava saldırıları düzenledi. Saldırılarda en az 13 kişi öldü, onlarca kişi yaralandı.

İsrail ordusunun bu saldırısı, İsrail ile Lübnan arasında geçtiğimiz yıl kasım ayında ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesinden bu yana gerçekleştirilen en şiddetli ve ölümcül saldırılardan biri oldu.

Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlenen hava saldırısından birkaç saat sonra, yine Lübnan’ın güneyde bulunan el-Tiri beldesinde öğrencileri taşıyan bir otobüse düzenlenen başka bir saldırıda bir kişi öldü, 13 kişi yaralandı. Bu olay, geleneksel savaş alanlarının ve Hizbullah üyelerinin peşine düşülmesinin ötesinde yeni bir gerilime işaret etti.

Son saldırılar, aylardır görülen en ağır saldırılar olurken Lübnan’ın güneyindeki iki vilayetteki dört ilçeyi etkiledi. Dün öğleden sonra dört köyde yeniden tahliye bildirimleri dağıtıldı. Bildirimler, bir göç dalgasına yol açtı.