ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’den ithalata getirdiği gümrük vergileriyle başlayan “ticaret savaşının” yankıları sürüyor.
Trump, ABD’ye giren fentanille mücadelede başarısız olduklarını ileri sürerek Çin’e yönelik gümrük vergisini yüzde 10’dan 20’ye çıkarmıştı.
BBC’nin analizinde, ABD’nin bu hamlesiyle Çin’deki devasa üretim ağını hedef almaya çalıştığına dikkat çekiliyor.
Çin’in 1970'lerin sonunda ekonomisini küresel ticarete açmasının ardından ucuz işgücü ve altyapıya yapılan devlet yatırımları sayesinde “dünyanın fabrikasına dönüştüğü” belirtiliyor.
Analizde, Trump’ın gümrük vergilerini ABD ekonomisini güçlendirmenin, istihdamı korumanın ve vergi gelirlerini artırmanın bir yolu olarak gördüğü ifade ediliyor. Ancak göreve geldiği ilk dönemde uyguladığı gümrük vergileri neticesinde ABD’deki fiyatların yükseldiği de hatırlatılıyor.
Moody's’den ekonomist Harry Murphy Cruise, vergilerin devam etmesi halinde ABD'ye yapılan ihracatın dörtte bir ila üçte bir oranında düşebileceğini söylüyor.
Hong Kong merkezli yatırım bankası Natixis'ten Alicia Garcia-Herrero da şu yorumları paylaşıyor:
Gümrük vergileri Çin'e zarar verecek. Buna karşı koymak için gerçekten çok daha fazlasını yapmaları gerek. Şi Cinping’in söylediğini yapmaları, iç talebi artırmaları lazım.
Ancak emlak piyasasında kriz yaşanan ve genç işsizliğin arttığı bir ekonomide bu zor bir hedef. Çin halkı da ekonomiyi canlandırmak için yeterince harcama yapmıyor.
Britanya merkezli banka Standard Chartered’dan Shuang Ding, Çin’de üretilen bazı üst düzey teknoloji ürünlerinin hızlıca ikame edilemeyeceğine dikkat çekiyor:
Çin’in yerine geçecek birini bulmak gerçekten zor, onların pazar lideri statüsünü yıkmak çok zor.
Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde de Çin’in ABD’nin vergi kararı karşısında endişelendiğini yazıyor.
Üst düzey Çinli yetkililerle irtibat halinde olan ve kimliklerinin paylaşılmaması kaydıyla WSJ’ye konuşan kaynaklar, Pekin’in Soğuk Savaş’ta Moskova’nın yaşadığı “izolasyonu” yaşamak istemediğini söylüyor.
Analizde, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki rekabetin tam da Çin’in kaçındığı bir sonuca yol açabileceği yorumu yapılıyor:
Soğuk Savaş'tan bu yana görülmemiş bir süper güç çatışması, ekonomik, teknolojik ve genel jeopolitik üstünlük üzerine her şeyi kapsayan bir rekabet ortaya çıkabilir.
Trump’ın vergi hamlesine Çin’den sert tepki gelmişti. Çin'in Washington Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada, “ABD’yle sonuna kadar savaşmaya hazırız” denmişti.
Bunun ardından ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth de “Çin’le her türlü savaşa hazır olduklarını” belirtmişti.
Independent Türkçe, Wall Street Journal, BBC
