Avrupa Birliği, Suriye'ye uygulanan ekonomik yaptırımları kaldırma konusunda dün resmen anlaştı, ancak Suriye halkının güvenliğinin korunması, insan haklarına saygı gösterilmesi ve azınlıkların korunmasıyla ilgili yaptırımların devam etmesine karar verdi.
Karar Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas başkanlığında düzenlenen Avrupa Konseyi Dışişleri Bakanları toplantısında alındı. Az sayıda AB dışişleri bakanının katıldığı toplantının ardından kısa bir açıklama yapan Kallas, "Karar, Konsey'in geçen hafta başında duyurduğu şeyi teyit ediyor. Suriye ekonomisinin toparlanmasına katkıda bulunacağını ve komşu ülkelerdeki milyonlarca Suriyeli mültecinin ve iç göç etmiş kişilerin karşı karşıya olduğu krizin çözülmesine yardımcı olacağını umuyoruz" ifadelerini kullandı.
Avrupa Birliği, ocak ayı sonunda, Suriye halkını desteklemek için düzenlediği yıllık konferansta, Suriye'nin hayati sektörlerine uygulanan bazı yaptırımları kaldırmayı ve yeni rejimin doğru yönde atacağı adımlar karşılığında geri kalan yaptırımları da kaldırmayı taahhüt etti. AB bunu taahhüt ederken, bu sözünün, yaptırımların fiilen kaldırılmasının, Suriye ile ticari alışveriş ve para transferlerine katı kısıtlamalar getiren ve bunları ihlal eden yabancı şirketleri cezalandıran ABD yaptırımlarının kaldırılmasına bağlı olacağının gayet farkındaydı.
Ancak ABD Başkanı Donald Trump, 13 Mart'ta Riyad'da Suriye'ye uygulanan yaptırımların derhal ve tamamen kaldırılacağını açıklayarak dünyayı şaşırttıktan sonra, Avrupa Birliği de geçen hafta Brüksel'de yapılan Dışişleri Bakanları Konseyi toplantısında, 2011 ortasında Suriye'ye uyguladığı ekonomik yaptırımları kaldıracağını açıkladı.
Avrupa yaptırımları arasında, iç baskıda kullanılan her türlü ekipmanın ihracatının yasaklanması, belirli kişilere yönelik seyahat kısıtlamaları, varlıklarının dondurulması, belirli altyapı projelerinin finansmanına veya uygulanmasına katılımlarının yasaklanması ve finansal hizmetlere yönelik kısıtlamalar yer alıyor.
ABD Hazine Bakanlığı, geçtiğimiz cuma günü, Amerikalıların Suriye'ye yatırım yapmasına olanak tanıyan bir dizi önlemi uygulamaya koyarak, yaptırımların kaldırıldığını duyurdu.
Dışişleri Bakanları Konseyi'nin kalkınma yetkilileri düzeyindeki toplantısında, Suriye'ye yönelik tüm Avrupa ekonomik yaptırımlarının kaldırılması, ancak Suriye'ye yönelik Avrupa silah ambargosu ve diğer iç baskı araçları gibi "Suriye halkının güvenliğini korumayı" amaçlayan yaptırımların sürdürülmesi kararlaştırıldı.
Önümüzdeki ayın sonunda Sevilla'da yapılması planlanan kalkınma finansmanı konulu dördüncü BM zirvesine hazırlık amacıyla düzenlenen toplantıya başkanlık eden Avrupa Birliği Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, AB'nin Suriye'de insan hakları ihlalleri ve istikrarsızlığa katkıda bulunan oluşumlara karşı önlem almayı amaçladığını söyledi. Şarku’l Avsat’ın ulaştığı kaynaklar, söz konusu tedbirlerin Suriye kıyılarında son dönemde yaşanan kanlı olaylara karıştığı tespit edilen kişi ve kuruluşları hedef aldığını söyledi.
Kallas, Avrupa Konseyi'ne sunduğu raporda, Birlik'in yaptırımlar çerçevesini yürürlükte tutacağını ve gerekirse yeniden uygulamaya koyabileceğini belirtti. ABD yönetimi de Suriye'ye silah ihracatını yasaklayan yaptırımlarını sürdürüyor.
İngiltere'nin yaptırımları ise AB'nin yaptırımlarıyla neredeyse aynı olup, Londra enerji, ulaştırma, finans ve bankacılık gibi hayati ekonomik sektörlere yönelik yaptırımları kaldırmaya karar verdi.
Bir Amerikan siber güvenlik şirketi, Sandworm siber hack grubunun faaliyetlerini tespit etti. (Reuters)
20 Mayıs 2025'te Tahran dışındaki Lar Barajı'nın uydu görüntüsü (Planet Labs - AP)