ABD istihbaratı, İsrail saldırılarının İran'ın nükleer programını ‘sadece birkaç ay’ geciktirdiğine inanıyor

İsrail'in Natanz uranyum zenginleştirme tesisini hedef almasının ardından çekilen uydu görüntüsü (Reuters)
İsrail'in Natanz uranyum zenginleştirme tesisini hedef almasının ardından çekilen uydu görüntüsü (Reuters)
TT

ABD istihbaratı, İsrail saldırılarının İran'ın nükleer programını ‘sadece birkaç ay’ geciktirdiğine inanıyor

İsrail'in Natanz uranyum zenginleştirme tesisini hedef almasının ardından çekilen uydu görüntüsü (Reuters)
İsrail'in Natanz uranyum zenginleştirme tesisini hedef almasının ardından çekilen uydu görüntüsü (Reuters)

CNN'in bilgi sahibi kaynaklardan aktardığına göre, İsrail'in İran'a yönelik saldırılarından önce ABD istihbaratının yaptığı tahminler, İsrail'in İran'ın hızla nükleer silaha yaklaştığı yönündeki tahminlerinin aksine Tahran'ın agresif bir şekilde nükleer silah peşinde koşmadığını gösteriyordu.

İsimleri açıklanmayan kaynaklar, ABD istihbaratının İran'ın nükleer silah üretme kabiliyeti kazanması için üç yıla kadar zamanı olduğunu değerlendirdiğini söyledi.

Kaynaklardan biri olan ABD'li bir yetkili, ABD istihbaratının İsrail'in İran'a yönelik saldırılarının Tahran'ın nükleer programını sadece birkaç ay geciktirmiş olabileceğine inandığını belirtti.

CNN bilgi sahibi bir kaynağa dayandırdığı haberinde, İsrail'in İran'a saldırısından önce ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı'nın (CENTCOM) tahminlerinin, Tahran'ın bu hedefe doğru hızlanması halinde istihbarat topluluğunun beklediğinden daha hızlı bir şekilde nükleer silah elde edebileceğine işaret ettiğini bildirdi.

Aynı bağlamda CNN, aralarında CENTCOM Komutanı Michael Kurilla'nın da bulunduğu bazı ABD askeri komutanlarının İsrail'i desteklemek için daha fazla kaynak talep ettiklerini kaydetti.

Bugün erken saatlerde ABD Başkanı Donald Trump CBS'e verdiği demeçte, İran'ın nükleer silaha sahip olmaya ‘çok yakın’ olduğunu ve İsrail ile İran cuma gününden bu yana birbirlerini bombalarken ülkesinin Amerikalıların Ortadoğu'dan ayrılmasına yardımcı olmak için çalıştığını ifade etti.



İran, İsrail'in Demir Kubbesi'ni nasıl deldi?

İsrail'in Demir Kubbe hava savunma sistemi, Tel Aviv üzerinde İran füzelerini engellemek için ateş açtı (AP)
İsrail'in Demir Kubbe hava savunma sistemi, Tel Aviv üzerinde İran füzelerini engellemek için ateş açtı (AP)
TT

İran, İsrail'in Demir Kubbesi'ni nasıl deldi?

İsrail'in Demir Kubbe hava savunma sistemi, Tel Aviv üzerinde İran füzelerini engellemek için ateş açtı (AP)
İsrail'in Demir Kubbe hava savunma sistemi, Tel Aviv üzerinde İran füzelerini engellemek için ateş açtı (AP)

İsrail ile İran arasında günlerdir devam eden çatışmada füzeler önemli bir rol oynuyor ve iki ülke karşılıklı olarak ağır saldırılarda bulunuyor.

Independent, İsrail'in Hamas ve Lübnan Hizbullahı'ndan gelen roket saldırılarını püskürtmek için kullandığı Demir Kubbe sistemine dikkat çekti.

Demir Kubbe, İsrail'in nüfuslu bölgelerine yönelen mermileri takip eden ve durduran bir karadan havaya füze sistemidir. Yakın geçmişte saldırıları püskürtmedeki başarısı, İsraillilerin roketlerin büyük şehirlerini roketlerin başarılı bir şekilde isabet ettiğini görmeye alışkın olmadıkları anlamına geliyordu.

İsrailli yetkililer uzun zamandır Demir Kubbe'nin yüzde 100 etkili olmadığını kabul ediyor.

Ağustos 2022'de İsrail'in Demir Kubbe savunma sisteminin bataryalarından ateşlenen bir füze (DPA)Ağustos 2022'de İsrail'in Demir Kubbe savunma sisteminin bataryalarından ateşlenen bir füze (DPA)

Independent, İran'ın saldırılarının İsrail'in savunma sistemlerini neden deldiğini inceledi ve Chatham House'da güvenlik çalışmaları alanında araştırmacı olan Marion Messmer'in Demir Kubbe'nin sanıldığı kadar etkili olmayabileceği yönündeki değerlendirmesini aktardı.

Messmer şöyle konuştu: “Demir Kubbe çoğu zaman gerçeklerden daha fazla abartılıyor ve günün sonunda çok etkili bir hava savunma sistemi ama hiçbir hava savunması tamamen aşılamaz değildir.”

İran'ın İsrail'e yönelik saldırılarının ölçeği ve kapsamı göz önüne alındığında, ki bu saldırılar son yıllardaki saldırılardan daha uzun süreli olmuştur, Mesmer bazı füzelerin ve insansız hava araçlarının (İHA) İsrail'e ulaşmasının şaşırtıcı olmadığını söyledi.

Mesmer, “İran'ın stratejisinin bir parçası da çok sayıda füze ateşlemek, dolayısıyla önleyicilerin her şeyi vuramayacağı umuluyordu ki, gördüğümüz şeylerden biri de bu” dedi.

Gazeteye göre İran'ın füzeleri yeni bir sorun teşkil ediyor ve uzmanlar İran'ın süpersonik hızlarda manevra yapabilen hipersonik mermiler kullanmış olabileceğine ve bu nedenle önlenmelerinin son derece zor olduğuna inanıyor.

  İran'ın İsrail'e balistik füze fırlatmasının ardından İsrail'in Demir Kubbe sistemi füzeleri engelledi (Reuters)İran'ın İsrail'e balistik füze fırlatmasının ardından Demir Kubbe sistemi füzeleri engelledi (Reuters)

Şarku’l Avsat’ın Independent’ten aktardığı analize göre Mesmer, “Manevra kabiliyeti olan bir şeye sahipseniz, açıkçası ya düzensiz bir uçuş yolunu önceden programlayabilirsiniz ya da önleme füzelerinin ateşlendiğini görürseniz değiştirebilirsiniz ve bu da herhangi bir müdahaleden kaçınmayı kolaylaştırır” ifadelerini kullandı.

Mesmer, Demir Kubbe'nin oranlarının hala “çok etkileyici” olduğunu vurguladı, ancak bir uyarı da ekledi: “Daha önceki dönemlerde düşen roketlerin çoğu daha az sayıda, öngörülebilir uçuş yollarıyla ve öngörülebilir yerlerden geliyordu ve çoğu [Hamas] tarafından ateşlenmişti.”

King's College London'da Savaş Çalışmaları Bölümü'nde araştırmacı olan Marina Meron, “Hiçbir hava savunma sistemi aşılamaz değildir” diyor.

İran Devrim Muhafızları, pazartesi günü, İsrail'in çok katmanlı savunma sistemlerinin birbirini hedef almasına neden olan ve İran'ın bir dizi hedefi başarıyla vurmasını sağlayan yeni bir teknik kullandıklarını duyurdu.

Meron bunun, İsrail savunma füzelerinin yakınına, başka bir İsrail füzesi tarafından imha edilmelerine neden olacak şekilde sahte İHA’lar yerleştirilerek yapılmış olabileceğini tahmin etti.

Bununla birlikte, Demir Kubbe'nin son yıllardaki en önemli ihlalinin ana nedeninin, İran füzelerinin Demir Kubbe sistemini “aşırı yüklemesi” olduğunu kaydetti.

Son beş günde nadir görülen şeyin, beklenmedik bir şekilde arızalanan Demir Kubbe değil, İran tarafından ateşlenen çok sayıda roket olduğunu ifade etti.

İran'ın Demir Kubbe füzelerini boşa çıkaracak bir dizi sahte roket göndermiş olabileceğini belirten Meron, elektronik harbin de kullanılmış olabileceğini belirtti.