Trump, İran'a ‘koordineli’ yanıtı için teşekkür etti

Suudi Arabistan, Katar'a yönelik saldırıyı en güçlü ifadelerle kınadı

Katar'daki el-Udeyd Hava Üssü'nü hedef alan İran füzesi önlendi. (Reuters)
Katar'daki el-Udeyd Hava Üssü'nü hedef alan İran füzesi önlendi. (Reuters)
TT

Trump, İran'a ‘koordineli’ yanıtı için teşekkür etti

Katar'daki el-Udeyd Hava Üssü'nü hedef alan İran füzesi önlendi. (Reuters)
Katar'daki el-Udeyd Hava Üssü'nü hedef alan İran füzesi önlendi. (Reuters)

İran dün Katar'daki ABD güçlerine ait el-Udeyd Hava Üssü’ne füze saldırısı düzenledi, ancak bu saldırı herhangi bir can kaybı ya da yaralanmaya yol açmadı. Katar hava savunma sistemlerinin füzeleri önlemesinin ardından ABD Başkanı Donald Trump Tahran'a saldırıyı ‘erken haber verdiği’ için teşekkür ederek ‘barış ve uyum yolunda ilerleme’ çağrısında bulundu.

Trump Truth Social platformundaki hesabından yaptığı açıklamada, İran'ın ‘beklendiği gibi çok zayıf bir karşılık verdiğini ve ABD’nin de buna çok etkili bir şekilde karşılık verdiğini’ söyledi. Trump, “En önemlisi, içlerinde ne varsa döktüler ve umuyoruz ki, artık nefret olmayacak” dedi. Trump'ın İran'a ‘can kaybı ya da yaralanmayı önlemeyi sağlayan erken bildirimi’ için teşekkür etmesi dikkat çekti. “Belki de İran artık bölgede barış ve uyuma doğru ilerleyebilir. Ben de İsrail'i aynı şeyi yapması için şevkle teşvik edeceğim” ifadelerini kullandı.

İran Dini Lideri Ali Hamaney, İran'ın ‘hiç kimseye saldırmadığını ve hiçbir koşulda hiç kimsenin kendisine yönelik saldırganlığını kabul etmeyeceğini’ söyledi. Hamaney, X hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Kimseye zarar vermedik. Hiçbir koşul altında hiç kimsenin tacizini kabul etmeyeceğiz. Kimsenin tacizine boyun da eğmeyeceğiz. İran milletinin mantığı işte budur” ifadelerine yer verdi. Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) saldırıyı üstlenirken, İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi söz konusu saldırının ‘ABD'nin küstah saldırganlığına ve hamlesine bir yanıt’ olduğunu belirtti. Konsey tarafından yapılan açıklamada, “Bu hamle kardeş ve dost Katar devleti için herhangi bir tehdit oluşturmuyor” denildi.

Doha saldırıyı şiddetle kınayarak, bunun ‘Katar'ın egemenliğinin ve hava sahasının, uluslararası hukukun ve Birleşmiş Milletler (BM) Şartı’nın bariz bir ihlali’ olduğunu belirtti. “Katar, bu bariz saldırganlığın şekli ve boyutuyla orantılı ve uluslararası hukuka uygun olarak doğrudan karşılık verme hakkını saklı tutar” denilen açıklamada, ‘tüm askeri eylemlerin derhal durdurulması ve müzakere ve diyalog masasına geri dönülmesi’ çağrısında bulunuldu.

Suudi Arabistan, İran tarafından Katar'a karşı başlatılan saldırıyı en güçlü ifadelerle kınayarak, bunun ‘uluslararası hukukun ve iyi komşuluk ilkelerinin açık bir ihlali olduğunu, kabul edilemez olduğunu ve hiçbir koşul altında haklı gösterilemeyeceğini’ vurguladı. Doha ile dayanışmasını ve tam desteğini teyit eden Suudi Arabistan, ‘kardeş Katar devletini aldığı tüm tedbirlerde desteklemek için tüm imkânlarını seferber ettiğini’ ifade etti.



İran'ın kötü şöhretli Evin Cezaevi’nde yıkım ve can kayıpları

Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafta, İsrail'in dün düzenlediği hava saldırısının ardından Tahran'ın üzerinde yükselen duman görülüyor. (AFP)
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafta, İsrail'in dün düzenlediği hava saldırısının ardından Tahran'ın üzerinde yükselen duman görülüyor. (AFP)
TT

İran'ın kötü şöhretli Evin Cezaevi’nde yıkım ve can kayıpları

Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafta, İsrail'in dün düzenlediği hava saldırısının ardından Tahran'ın üzerinde yükselen duman görülüyor. (AFP)
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafta, İsrail'in dün düzenlediği hava saldırısının ardından Tahran'ın üzerinde yükselen duman görülüyor. (AFP)

İranlı yetkililer bugün, Birleşmiş Milletler'in (BM) uluslararası insancıl hukukun ağır bir ihlali olduğunu söylediği, mahkûmların ölümüne ve yaralanmasına neden olan dünkü İsrail saldırısında kötü şöhretli Evin Cezaevi'nin ‘idari binasının bir kısmının’ yıkıldığını doğruladı. İran Yargı Erki Sözcüsü Asgar Cihangir, Evin Cezaevi'ndeki ‘idari binanın bir kısmının’ yıkıldığını, idari ve adli personelin yanı sıra bazı ziyaretçilerin de yaralandığını duyurdu. Cihangir ayrıca, şehitlerin de olduğunu bildirdi. Cihangir, ölü ve yaralı sayısına ilişkin kesin rakam vermedi ve konunun halen soruşturma aşamasında olduğunu vurguladı. Evin Cezaevi, İsrail'in Tahran'da ‘baskı organı’ olarak nitelendirdiği çeşitli merkezlere düzenlediği saldırılardaki hedeflerden biriydi.

xvfdghy
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafta, İsrail'in dün düzenlediği hava saldırısının ardından Tahran'ın üzerinde yükselen duman görülüyor. (AFP)

İranlı yetkililer bugün, İsrail saldırısı sırasında Evin Cezaevi yakınlarına düşen iki füzeyi etkisiz hale getirdi. Tasnim haber ajansı bir polis sözcüsünün şu açıklamasını aktardı: “Dün ateşlenen ve Evin Cezaevi yakınlarına düşen patlamamış iki füze etkisiz hale getirildi ve güvenli bir yere taşındı.” İran yargısı da Evin'deki tutukluları Tahran eyaletindeki diğer cezaevlerine ‘naklettiğini’ duyurdu. Yargı kaç tutuklunun nakledildiğini belirtmedi. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, İran'da üç yıldır tutuklu bulunan Fransız vatandaşları Jacques Paris ve Cecile Koehler'in ‘zarar görmediğini’ doğruladı ve İsrail saldırısını ‘kabul edilemez’ olarak nitelendirdi. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, siyasi tutukluların bulunduğu cezaevine düzenlenen hava saldırısının uluslararası insancıl hukukun ciddi bir ihlali olduğunu söyledi.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Sözcüsü Semin el-Haytan Cenevre'de gazetecilere yaptığı açıklamada, İsrail'in adını anmadan, “Evin Cezaevi askeri bir hedef değildir ve hedef alınması uluslararası insancıl hukukun ciddi bir ihlalini teşkil etmektedir” dedi. Sözcü ayrıca, İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nin cezaevinde yangın çıktığına ve belirsiz sayıda yaralı olduğuna dair raporlar aldığını belirtti.

sadfrgt
İsrail saldırıları sonucu yanan bir ambulans Tahran'da bir caddede duruyor. (Reuters)

Tahran'daki Evin Cezaevi'ne düzenlenen saldırı, İsrail'in hedeflerini askeri ve nükleer tesislerin ötesine taşıyarak, İran rejiminin temel direklerini doğrudan hedef almaya başladığının açık bir işaretiydi.

İsrail güçleri ayın 23'ünde İran'ın başkenti Tahran'daki Evin Cezaevi'nin kapısını, idari bölümleri ve yardımcı tesisleri hedef alan hassas bir hava saldırısı gerçekleştirdi. İsrail'in ‘nitelikli’ olarak nitelendirdiği saldırı, İran'ın kalbindeki hassas güvenlik ve istihbarat bölgelerine yönelik bir dizi saldırının parçasıydı.

Verilere göre bombalama sonucunda hapishanenin ana kapısında ciddi hasar meydana geldi. Söz konusu saldırıda revir ve kütüphane gibi bölümler de hasar görürken, binlerce tutuklunun kaldığı koğuşlar da kısmen zarar gördü.

sdfgthy
Sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafta, İsrail'in dün düzenlediği hava saldırısının ardından Tahran'ın üzerinde yükselen duman görülüyor. (AFP)

Her ne kadar toplu bir firar olayı teyit edilmemiş olsa da, özellikle İranlı yetkililerin tam sayıyı ya da kurbanların kimliğini açıklamadan mahkumlar arasında ölüm ve yaralanmalar olduğunu duyurmasının ardından, cezaevindeki kaos ve panik sahneleri parmaklıklar ardındaki kişilerin trajedisini ön plana çıkardı.

Cezaevi hakkında

Tahran'ın kuzeybatısında yer alan Evin Cezaevi, 1972 yılında Şah döneminde kurulan, ancak en karanlık ününü 1979 İslam Devrimi'nden sonra kazanan devasa, ağır tahkimatlı bir komplekstir. Bugün siyasi baskının sembolü olarak bilinen hapishanede çoğu siyasi muhalifler, gazeteciler, akademisyenler ve insan hakları aktivistleri olmak üzere 15 binden fazla mahkûmun yanı sıra diplomatik çatışmalarda pazarlık kozu olarak kullanılan çifte uyruklular da tutulmaktadır.

Uluslararası insan hakları örgütleri düzenli olarak cezaevindeki insan hakları ihlallerini belgeleyen raporlar yayınlıyor.