Witkoff: ABD-İran görüşmeleri umut verici

ABD elçisi Steve Witkoff (Reuters)
ABD elçisi Steve Witkoff (Reuters)
TT

Witkoff: ABD-İran görüşmeleri umut verici

ABD elçisi Steve Witkoff (Reuters)
ABD elçisi Steve Witkoff (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu temsilcisi Steve Witkoff Salı günü yaptığı açıklamada ABD ile İran arasındaki görüşmelerin umut verici olduğunu ve Washington'un uzun vadeli bir barış anlaşmasına varmayı umduğunu söyledi.

Fox News'e verdiği mülakatta Witkoff, “Sadece aracılar vasıtasıyla değil, doğrudan da birbirimizle konuşmaya başladık bile. Görüşmelerin umut verici olduğunu düşünüyorum. İran'ı ayağa kaldıracak uzun vadeli bir barış anlaşmasına varabileceğimizi umuyoruz. Şimdi İranlılarla oturup kapsamlı bir barış anlaşması yapmamız gerekiyor ve bunu başaracağımızdan çok eminim” dedi.

Nisan ayından bu yana İran ve ABD, İran'ın nükleer programı konusunda yeni bir diplomatik çözüm bulmayı amaçlayan dolaylı görüşmeler yürütüyor. Tahran, programının barışçıl amaçlı olduğunu söylerken Washington, İran'ın nükleer silah yapamayacağından emin olmak istediğini belirtiyor.

Trump, ABD'nin müttefiki İsrail ile bölgesel rakibi İran arasında 13 Haziran'da İsrail'in İran'ı bombalamasıyla başlayan hava savaşını sona erdirmeyi amaçlayan bir ateşkes ilan etti. Çatışma, İsrail'in Ekim 2023'te Gazze'de başlattığı savaştan bu yana zaten gergin olan bölgede endişeye yol açtı.

İsrail, Ortadoğu'da nükleer silahlara sahip olduğuna inanılan tek ülke ve İran'a karşı savaşının amacının İran'ın kendi nükleer silahlarını geliştirmesini engellemek olduğunu söylüyor. İran Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'na tarafken İsrail taraf değil.

ABD hafta başında İran'ın nükleer tesislerini bombalamış, İran da Trump İsrail ve İran arasında ateşkes ilan etmeden önce Pazartesi günü Katar'daki bir ABD üssünü hedef alarak karşılık vermişti.



Arakçi: İran'ın Washington ile müzakereleri yeniden başlatmak için henüz bir “planı” yok

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi Moskova'da (EPA)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi Moskova'da (EPA)
TT

Arakçi: İran'ın Washington ile müzakereleri yeniden başlatmak için henüz bir “planı” yok

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi Moskova'da (EPA)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi Moskova'da (EPA)

İran dün yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump'ın görüşmelerin “gelecek hafta” yapılacağını duyurmasının ardından, ABD ile nükleer programı konusundaki müzakerelerin yeniden başlatılması konusunda hala bir “plan” olmadığını belirtti.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, "Müzakerelerin yeniden başlatılmasıyla ilgili spekülasyonlar ciddiye alınmamalı. Yeni müzakerelere başlamak için hiçbir anlaşmaya veya düzenlemeye varılmadığını açıkça söylüyorum. Müzakerelere başlamak için henüz bir plan yok" ifadelerini kullandı.

Arakçi, İsrail ve ABD'nin İran'ın nükleer tesislerine saldırmasının ardından durdurulan önceki beş müzakere turunun ardından Tahran'ın ABD ile görüşmelerin kendi çıkarına olup olmadığını değerlendirdiğini ifade etti.

Hollanda'da düzenlenen Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) zirvesi çerçevesinde bir basın toplantısı düzenleyen Trump, yönetiminin İranlılarla yeniden müzakere etmeyi planladığını söyledi ve “Önümüzdeki hafta İranlılarla temasa geçebiliriz” dedi.

'Önemli' hasar

Arakçi, İslam Cumhuriyeti'nin çatışmanın etkilerini değerlendirmeye başlamasıyla birlikte İsrail ile savaşın yol açtığı zararın “önemli” olduğunu vurgulayarak, “(İran) Nükleer Enerji Örgütü'nden uzmanların şu anda ayrıntılı bir hasar değerlendirmesi yürüttüğünü” ve “tazminat taleplerinin görüşülmesinin” hükümet gündeminin üst sıralarında yer aldığını belirtti.

ABD ve İsrail, saldırıların İran'ın nükleer silah yapma kabiliyetini sınırlamayı amaçladığını söylerken, İran nükleer programının sadece sivil kullanım amaçlı olduğunu belirtiyor. Arakçi, ilgili makamların İran'ın nükleer programına ilişkin yeni gerçekliğin farkında olduğunu ve İran'ın gelecekteki diplomatik tutumunu belirleyeceklerini kaydetti.

İşbirliğinin askıya alınması “bağlayıcı”

İran Dışişleri Bakanı, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile ilgili olarak, ajansla iş birliğinin askıya alınmasına ilişkin tasarının milletvekilleri tarafından kabul edilmesi ve ülkenin en üst anayasal ve denetim organı tarafından onaylanmasının ardından “bağlayıcı” hale geldiğini vurguladı.

Arakçi, “(Parlamento) tarafından kabul edilen ve bugün Muhafız Konseyi tarafından onaylanan tasarı (...) bizim için bağlayıcıdır ve uygulanması konusunda hiçbir şüphe yoktur” dedi. Dışişleri Bakanı, “Bundan böyle (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı) ile ilişkilerimiz ve iş birliğimiz yeni bir şekil alacaktır” ifadesinde bulundu.

İran parlamentosundaki milletvekilleri, İsrail ile 12 gün süren savaşı sona erdiren ateşkesin ardından çarşamba günü UAEK ile iş birliğinin askıya alınmasını öngören yasa tasarısı lehinde oy kullandı.

Son günlerde İranlı yetkililer UAEA'nın İsrail ve ABD'nin nükleer tesislere yönelik saldırılarını “kınamamasını” eleştirdiler.

'Yakın Temas'

Beyaz Saray sözcüsü Caroline Leavitt daha önce yaptığı açıklamada, ABD yönetiminin “İranlılarla yakın temas halinde” olduğunu söylemiş, ancak İran'ın nükleer programı konusunda şu anda planlanmış bir görüşme olmadığını açıkça ifade etmişti.

Beyaz Saray'da düzenlenen basın toplantısında Leavitt, “Henüz planlanmış bir toplantımız yok, ancak bu sabah özel temsilcimiz (Steve) Witkoff ile uzun uzun konuştum ve hepinizi temin ederim ki, İranlılarla aracılarımız vasıtasıyla yakın temas halindeyiz” ifadelerini kullandı. Leavitt, ABD yönetiminin “her zaman diplomasi ve barışa odaklandığını ve İran'ın zenginleştirme olmaksızın sivil bir nükleer programı kabul ettiği bir noktaya ulaşmak istediklerini” belirtti.