Rusya'nın Afrika planları, paralı asker şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeni Prigojin'in ölümünün ardından sekteye uğradı.
Wall Street Journal'ın analizinde, Kremlin destekli paramiliter örgüt Afrika Kolordusu'nun, Wagner'in kıtadaki yerini doldurmakta zorlandığı belirtiliyor.
Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan ABD'li bir üst düzey askeri yetkili, Mali, Nijer ve Burkina Faso'daki cuntaların, Rusya'yla çalışmaktan "pişmanlık duyduğunu" öne sürüyor.
Afrika ülkeleri, El Kaide ve IŞİD gibi örgütlerin saldırılarına karşı eskiden ABD ve Fransa'yla birlikte çalışıyordu. Ancak Prigojin liderliğindeki Wagner, bölgede nüfuzunu artırınca Batılı ülkelerin faaliyetleri azalmıştı.
Analizde, Moskova'nın Afrika'daki etkisinin zayıflamaya başlamasıyla Batılı ülkelerin kıtada nüfuzunu tekrar artırmayı planladığı yazılıyor.
Washington'un, başta Fas olmak üzere Afrika'daki çeşitli ülkelerde yerel savaşçıları eğitme planı üzerinde çalıştığı aktarılıyor.
Amerikan özel güvenlik şirketi Blackwater'ın kurucularından Erik Prince'in, güvenlik hizmeti sağlama projeleri için Afrika'daki hükümetlerle görüştüğü de ifade ediliyor.
Blackwater'a bağlı savaşçılar, 2007'de Irak'ta 17 sivili öldürmüş, 20 kişiyi de yaralamıştı. Olayla ilgili 4 kişi hakkında hapis kararı verilmiş, daha sonra şirket çalışanları 2020'de ABD Başkanı Donald Trump tarafından affedilmişti.
Pentagon'un finanse ettiği Afrika Stratejik Araştırmalar Merkezi'nin verilerine göre, Sahraaltı Afrika'da yer alan Sahel bölgesinde, geçen yıl terör saldırıları sonucu en az 11 bin kişi hayatını kaybetti.
Saldırıların çoğunun Burkina Faso'da gerçekleştiği, şiddet olaylarının Atlantik'in Gine Körfezi boyunca uzanan kıyı ülkelerine doğru genişlediği belirtiliyor.
Son dönemde artan saldırılar nedeniyle Trump'ın terörle mücadele danışmanı Rudolph Atallah'ın temmuzda Mali'yi ziyaret ederek yardım teklifi götürdüğü aktarılıyor. Aynı ay Fransız ordusu komutanı Tümgeneral Pascal Ianni'nin de bölgede askeri eğitimlerin yeniden başlatılması için Orta Afrika Cumhuriyeti'ni ziyaret ettiği belirtiliyor.
Wagner isyanı
Ukrayna savaşında Vladimir Putin ve Savunma Bakanlığı'yla girdiği tartışmalarla tanınan Prigojin'in savaşçıları, Haziran 2023'te Kremlin'e karşı ayaklanmıştı. Prigojin, kısa süren isyandan iki ay sonra Moskova'dan bindiği uçağın seyir halindeyken patlaması sonucu ölmüştü. Prigojin'in sağ kolu ve Wagner'in kurucularından Dmitri Utkin'in de aralarında yer aldığı 10 kişiyi taşıyan uçaktaki herkes hayatını kaybetmişti.
Bunun ardından gözler Kremlin'e çevrilmiş, sözcü Dmitri Peskov olaydan Moskova'nın sorumlu olmadığını iddia etmişti. İsyan nedeniyle Prigojin ve askerlerini vatan hainliğiyle suçlayan Putin ise olayın ardından Wagner lideri için "Yetenekli biriydi fakat ciddi hataları vardı" demişti.
Batılı istihbarat örgütleri, Prigojin'in Kremlin'in emriyle uçağa yerleştirilen bir patlayıcının infilak etmesi sonucu öldüğünü iddia etmişti.
Independent Türkçe, Wall Street Journal, Guardian