Colorado Yüksek Mahkemesi'nin "Trump seçime giremez" kararı ne anlama geliyor?

İsyan ve başkaldırı maddesi tarihte ilk kez başkan adayı için uygulandı

Donald Trump, 4 yıllık başkanlığının ardından 2020'deki seçimleri Joe Biden'a kaybetmişti (Reuters)
Donald Trump, 4 yıllık başkanlığının ardından 2020'deki seçimleri Joe Biden'a kaybetmişti (Reuters)
TT

Colorado Yüksek Mahkemesi'nin "Trump seçime giremez" kararı ne anlama geliyor?

Donald Trump, 4 yıllık başkanlığının ardından 2020'deki seçimleri Joe Biden'a kaybetmişti (Reuters)
Donald Trump, 4 yıllık başkanlığının ardından 2020'deki seçimleri Joe Biden'a kaybetmişti (Reuters)

ABD'de Colorado Yüksek Mahkemesi, Cumhuriyetçilerin başkan adayı olmasına kesin gözüyle bakılan Donald Trump'ın oy pusulalarında yer alamayacağına hükmetti.

Üçe karşı 4 oyla Trump'ın Colorado'da seçime giremeyeceğine karar veren mahkeme, buna gerekçe olarak eski ABD liderinin "isyan ve başkaldırı" suçu işlemiş olmasını gösterdi.

Daha önce eyaletteki bir alt mahkeme, 6 Ocak 2021'deki Kongre baskınında Trump'ın eylemlerinin "başkaldırı" anlamına geldiğine hükmetmiş ancak ilgili maddenin başkanlara uygulanamayacağını gerekçe göstererek Trump'ın seçime katılmasını engelleyecek bir karar almamıştı.

Colorado Yüksek Mahkemesi'nin aldığı kararda Trump lehine oy kullanan üç yargıç, kararın sanık hakkında yeterli hukuki süreç yürütülmeden en temel haklardan birinden mahrum bırakılması anlamına geldiğini savundu.

ABD'de şok etkisi yaratan kararın dayanak gösterildiği "isyan ve başkaldırı" maddesi, Amerikan İç Savaşı'nın ardından anayasaya eklenen ve daha önce nadiren uygulanmış bir yasa.

ABD tarihinde ilk kez anayasanın söz konusu "başkaldırı ve isyan" maddesi, bir başkan aday adayının yarışa giremeyeceğine ilişkin bir gerekçe olarak kullanıldı.

Söz konusu fıkra, "bir federal veya eyalet yetkilisinin devlete karşı kalkışma veya ayaklanmaya katılamayacağını ve devletin düşmanlarına yardım ve rahatlık sağlayamayacağını” belirtiyor.

Colorado Yüksek Mahkemesi'nin aldığı kararın, ABD Yüksek Mahkemesi'nde incelenmesi ve burada son hükmün verilmesi bekleniyor.

Trump kararla ilgili ne dedi?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, konuyla ilgili henüz bir yorum yapmazken, Trump'ın seçim kampanyası ekibi mahkeme kararının demokratik olmadığını savundu.

Kampanya sözcüsü tarafından yapılan açıklamada, "Colorado Yüksek Mahkemesi tamamen kusurlu bir karar verdi. Dosyayı hızlı bir şekilde ABD Yüksek Mahkemesi'ne taşıyacağız" dendi.

Sosyal medyaya yansıyan ilk değerlendirmelerde Cumhuriyetçiler, bu kararın Trump'a siyasi olarak yarayacağına dikkat çekerken, Demokrat eğilimlilerse 6 Ocak Kongre baskını dolayısıyla Trump'ın bu tür bir cezayı hak ettiği yorumunu yaptı.

Karar başkanlık seçimlerini nasıl etkileyecek?

Colorado'daki mahkemenin verdiği karar, ABD Yüksek Mahkemesi tarafından onaylanmadan geçerli olmayacak. 

Yüksek Mahkeme'de de üçü Trump başkanlığı döneminde atanmış, muhafazakar yargıçların çoğunlukta olduğu bir dağılım olduğu biliniyor.

Buna rağmen Colorado Yüksek Mahkemesi'nin kararı onaylansa bile, hükmün Kasım 2024'te yapılacak başkanlık seçimlerinin sonuçlarına doğrudan etki etme ihtimali düşük.

Zira ABD'de seçimi kazanacak ismin 270 seçmen delegesinin oyunu alması gerekiyor. Colorado eyaletininse 9 delegesi bulunuyor. 

Zaten Demokrat eğilimli bir eyalet olan Colorado'da, Trump'ın seçimi kazanması beklenmiyordu. Bir önceki seçimlerde Biden, eyaleti 13 puan farkla kazanmayı başarmıştı.

Ancak rekabetin daha yoğun olduğu eyaletlerde de benzer kararların çıkması, Trump'ın kazanma şansını ciddi şekilde etkileyebilir. Bu durumda da Colorado'da alınan kararın diğer eyaletler için herhangi bir bağlayıcılığı bulunmuyor.

Daha önce seçmenler ve hak grupları, 12 eyalette Trump'ın oy pusulalarından çıkarılması için dava açmıştı. Ancak bu davalardan en az 7'si reddedildi.

Michigan, New Hampshire ve Florida'da açılan davalar usül ve yetkisizlik gibi gerekçelerle düşürülürken, bazı kararlarda mahkemelerin bir adayı tek taraflı olarak oy pusulasından çıkarma yetkisi bulunmadığı kaydedilmişti.

Independent Türkçe



ABD'de kızamığa bağlı üçüncü ölüm gerçekleşti

ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)
ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)
TT

ABD'de kızamığa bağlı üçüncü ölüm gerçekleşti

ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)
ABD Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy (Reuters)

Kızamık nedeniyle hastaneye kaldırılan okul çağındaki ikinci çocuk, virüsün ocak ayı sonlarında Batı Teksas'ta yayılmaya başlamasından bu yana Amerika Birleşik Devletleri'nde kızamığa bağlı üçüncü ölüm vakası oldu.

Çocuk, Teksas'ın Lubbock kentindeki Teksas Üniversitesi Tıp Merkezi sağlık sisteminde kızamık komplikasyonları nedeniyle tedavi görüyordu ve aşılanmamıştı.

ABD'deki kızamık vakalarının sayısı şu anda 2024 yılının tamamında kaydedilen vaka sayısının iki katından fazla. Teksas cuma günü, enfeksiyon ve hastaneye yatış sayısında önemli bir yeni artış olduğunu duyurdu. Üç veya daha fazla vaka olarak tanımlanan aktif salgınların görüldüğü diğer eyaletler arasında New Mexico, Kansas, Ohio ve Oklahoma da bulunuyor.

Virüs, aşılama oranlarının düşük olduğu toplumlarda yayılmaya başladı. Eyaletler arası salgın, sağlık uzmanlarının virüsün aşılama oranlarının düşük olduğu diğer ABD topluluklarında da etkili olabileceği ve salgının bir yıla kadar sürebileceği yönündeki endişelerini doğruluyor. Geçtiğimiz hafta Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Meksika'daki vakaların Teksas'taki bir kızamık salgınıyla bağlantılı olduğunu duyurdu. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre kızamık, enfekte olmuş bir kişinin nefes alması, hapşırması ya da öksürmesiyle kolayca yayılan, oldukça bulaşıcı, hava yoluyla bulaşan bir virüsün neden olduğu, aşılarla önlenebilen ve 2000 yılından bu yana ABD'de yok edildiği düşünülen bir hastalıktır.

Teksas Eyaleti Sağlık Hizmetleri Departmanı cuma günü, üç gün içinde 59 yeni kızamık vakasının görüldüğünü ve ocak sonundan bu yana eyaletteki toplam vaka sayısının 481'e ulaştığını duyurdu.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) perşembe günü itibariyle ülke genelinde haftalık 124 kızamık vakası artışı olduğunu ve toplam vaka sayısının 607'ye ulaştığını bildirdi. Ülke genelindeki toplam vaka sayısı 2024 yılının tamamında 285 idi.