ABD'de Alabama Yüksek Mahkemesi'nin donmuş embriyoların da çocuk sayılacağı ve onlara zarar veren kişilerin yasal olarak sorumlu tutulabileceğine hükmetmesinin ardından tüp bebek işlemleri durdu.
Eyaletin en büyük hastenesi olan Alabama Üniversitesi Hastenesi, yargı konusu olabileceği endişesiyle tüp bebek işlemlerinin askıya alındığını açıkladı.
Hastaneden yapılan açıklamada, kadınlardan yumurtalık alımının süreceği ancak yumurtaların döllendirildiği aşamaya geçilmeyeceği ifade edildi.
Açıklamada, "Bu durumun tüp bebek yöntemiyle çocuk sahibi olmaya çalışan hastalarımızı etkilemesinden dolayı üzgünüz. Ancak hastalarımız ve doktorlarımızın yasal soruşturmayla karşı karşıya kalabileceği durumları değerlendirmeliyiz" dendi.
Tıp uzmanları, yargı kararının Alabama'daki doğurganlık tedavileri için olumsuz sonuçlar üretebileceği uyarısında bulunurken, muhafazakar gruplarsa en küçük embriyonun dahi yasal korumayı hak ettiğini belirterek kararı takdirle karşıladı.
Alabama Yüksek Mahkemesi'ne taşınan dava, 2020'de bir doğum kliniğinde embriyoları kaybolan üç çift tarafından açılmıştı.
İddiaya göre klinikteki bir hasta embriyoların tutulduğu odaya girmiş, burada embriyoların tutulduğu kapları eline alıp kazayla düşürdükten sonra embriyoların kaybına neden olmuştu.
Bunun üzerine yargı yoluna giden çiftler, eyalette yürürlükte olan Küçüğün Yanlışlıkla Ölümü yasası kapsamında şikayette bulunmuştu. Yasa fetüsleri kapsam alanına alsa da tüp bebek yöntemiyle elde edilen embriyolar hakkında bir hüküm sunmuyordu.
DAHA FAZLA OKU
Bir alt mahkeme embriyoların bir insan veya çocuk sayılamayacağına hükmetse de Alabama Yüksek Mahkemesi davacı çiftlerden yana tavır alarak donmuş embriyoların çocuk sayılacağına hükmetti.
Karar tüp bebek yöntemine herhangi bir yasak veya kısıtlama getirmiyor. Ancak hukukçular kararın, tüp bebek yönteminin bazı yönleriyle ilgili karmaşa yaratacağını düşünüyor.
Bunlardan biri de embriyoların insan sayılması durumunda, kliniklerin onları hangi akla kullanıp, depolayacağı yönündeki soru işaretleri.
Üreme Hakları Merkezi'nde politika direktörü olarak görev yapan Elisabeth Smith konuyla ilgili, "Tüm embriyolar kullanılmıyor ve kullanılamaz. Bu nedenle embriyolara yasal kişilik vermek tüp bebek kullanımında korkunç sonuçlara neden olabilir" diye konuştu.
Alabama, 2022'de ABD Yüksek Mahkemesi'nin ilgili kararının kürtajı tamamen yasaklayan eyaletlerden biri olmuştu.
Hukukçular ve üreme hakları savunucuları, Alabama Yüksek Mahkemesi'nin embriyo kararının diğer eyaletler tarafından da uygulamaya konmasından endişe ediyor.
Independent Türkçe