ABD İsrail’in yeni yerleşim birimleri politikasından rahatsız

Washington, Homeş yerleşim biriminin yasallaştırılmasından rahatsız

Nisan 2007’de Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş Yahudi yerleşimine doğru yürüyen İsrailliler (Reuters)
Nisan 2007’de Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş Yahudi yerleşimine doğru yürüyen İsrailliler (Reuters)
TT

ABD İsrail’in yeni yerleşim birimleri politikasından rahatsız

Nisan 2007’de Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş Yahudi yerleşimine doğru yürüyen İsrailliler (Reuters)
Nisan 2007’de Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş Yahudi yerleşimine doğru yürüyen İsrailliler (Reuters)

Fransa, İsrail makamlarının Siyonist yerleşimcilerin Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş yerleşim birimine yerleşimine izin veren kararını kınadı.

Fransa Dışişleri Bakanlığı'nın internet sitesi üzerinden yapılan açıklamada, kararın uluslararası hukuka aykırı olduğu ve İsrail'in Akabe ve Şarm eş-Şeyh görüşmelerinde verdiği taahhütlerle de çeliştiği belirtildi. Zikredilen iki görüşmede, sakinleşmeyi sağlamak için yerleşim yerlerinde veya Batı Şeria topraklarındaki inşaatların durdurulması kararlaştırılmıştı.

Aşırı sağ çizgideki İsrail hükümeti, Batı Şeria'nın kuzeyindeki bazı yerleşim birimlerinin ve Gazze Şeridi'nden çıkışın boşaltılmasını öngören Çekilme Yasası’nın iptali için oy kullandı.

Perşembe günü İsrail Ordusu Merkez Komutanlığı Başkanı Tümgeneral Yehuda Fuchs, İsraillilerin Homeş yerleşim biriminin bulunduğu bölgeye girmesine izin veren ve burada bir yerleşimin resmi olarak inşa edilmesinin önünü açan kararnameyi imzaladı.

as

İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir'in geçen Pazar günü Mescid-i Aksa yerleşkesine yaptığı provokatif ziyaretten duyduğu endişeyi de dile getiren Fransa, ‘Kudüs'teki kutsal mekanlarda tarihi statükonun korunması’ gerektiğini ve bu bağlamda Ürdün'ün oynadığı rolün önemini vurguladı.

Açıklamanın devamında, Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna'nın Almanya, Ürdün ve Mısırlı meslektaşlarıyla birlikte 11 Mayıs'ta Berlin'de “İsrail-Filistin çatışması için iki devletli çözüm temelinde inandırıcı bir siyasi ufkun yeniden yaratılması gerekiyor” açıklamasına atıfta bulunularak, tüm taraflara ‘özellikle sivillere karşı’ gerilimi ve şiddeti körükleyecek tek taraflı eylem ve provokasyonlardan kaçınmaları çağrısında bulunuldu.

SA

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, İsrail'i Yahudi yerleşimcilerin Batı Şeria'daki bir yerleşim alanında kalıcı varlık kurmalarına izin veren karar nedeniyle eleştirdi ve yerleşim birimini resmileştirmeme çağrısında bulundu.

ABD Dışişleri Bakanlığı defalarca İsrail'i, başta Homeş bölgesi olmak üzere yerleşim yerlerini resmileştirmek gibi Filistinlilerle gerilimi artıracak herhangi bir eyleme geçmekten kaçınmaya çağırdı.

Şarku’l Avsat’ın Reuters haber ajansından aktardığına göre ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller Pazar günü yaptığı açıklamada şunları söyledi: “İsrail hükümetinin, vatandaşlarına, İsrail yasalarına göre özel Filistin arazisi üzerine yasadışı bir şekilde inşa edilmiş olan Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş yerleşim biriminde kalıcı mevcudiyet kurmalarına izin vermesinden derin endişe duyuyoruz.”

Miller, kararın İsrail hükümetinin 2004'teki taahhütlerinin yanı sıra son zamanlarda Biden yönetimindeki yetkililere verdiği taahhütlerle tutarsız olduğunu da sözlerine ekledi.

İsrail'in Washington Büyükelçiliği konu hakkındaki yorum talebine hemen yanıt vermedi. İsmini vermek istemeyen bir İsrailli yetkili, söz konusu kararın İsraillilerin Homeş'teki bir dini okulda okumaya devam etmelerine izin vermeyi amaçladığını ve hükümetin yerleşimi yeniden inşa etmeye veya özel Filistin topraklarında İsrail varlığına izin verme niyetinde olmadığını söyledi.

ABD'nin eleştirisi, ‘Washington ile Ortadoğu'daki ana müttefiki arasındaki ilişkiler için bir sınav’ anlamına gelen İsrailliler ve Filistinliler arasında aylardır artan şiddet olaylarının ardından geldi.



Suudi Arabistan'ın hamlesi İsrail'de yankı buldu: En sert açıklama

İsrail ordusunun saldırılarında, Filistinlilerin sığındığı çadırlar yerle bir edildi (Reuters)
İsrail ordusunun saldırılarında, Filistinlilerin sığındığı çadırlar yerle bir edildi (Reuters)
TT

Suudi Arabistan'ın hamlesi İsrail'de yankı buldu: En sert açıklama

İsrail ordusunun saldırılarında, Filistinlilerin sığındığı çadırlar yerle bir edildi (Reuters)
İsrail ordusunun saldırılarında, Filistinlilerin sığındığı çadırlar yerle bir edildi (Reuters)

Suudi Arabistan, sivillerin çadırlarını bombalayan İsrail'i "soykırım" yaptığı gerekçesiyle kınadı.  

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı'ndan bugün yapılan açıklamada, Gazze savaşında İsrail'in uluslararası hukukun tüm ilkelerini ihlal ettiği belirtilerek şu ifadelere yer verildi:

İsrail işgal güçlerinin, Refah'taki savunmasız Filistinli mültecilerin çadırlarını hedef almaya devam ederek, Filistin halkına karşı caydırıcılıktan uzak şekilde sürdürdüğü soykırım katliamlarını en sert şekilde kınıyoruz.

Riyad yönetimi, uluslararası toplumun Refah'ta yaşananlara sessiz kalmasının insani felaketin boyutunu daha da artırdığını vurgulayarak, "Filistin halkına yönelik katliamların durdurulması ve sorumluların hesap vermesi" çağrısında bulundu. 

İsrail'in tanınmış haber sitelerinden Times of Israel (ToI), Riyad yönetiminin yayımladığı metne dair "Suudi Arabistan, Gazze'de Hamas'a karşı savaşın başından bu yana İsrail'e yönelik belki de en sert açıklamasını yaptı" ifadelerini kullandı. 

İsrail ve Suudi Arabistan'ın ABD arabuluculuğunda yürüttüğü normalleşme görüşmeleri, Hamas'ın 7 Ekim'deki Aksa Tufanı saldırısının ardından durmuştu. Riyad yönetimi, savaşın başladığı ay müzakerelerin askıya alındığını duyurmuştu. 

Süreçteki önemli konulardan biri de Filistin meselesiydi. Riyad, Filistin sorunu çözülmeden Tel Aviv yönetimini tanımayacağını defalarca duyurmuştu. İsrail ise iki devletli çözüme yanaşmamıştı. ToI, normalleşme sürecinin durmasının ardından Suudi Arabistan'ın İsrail karşıtı söylemlerini güçlendirdiğine dikkat çekti.

Riyad'ın Tel Aviv'e yönelik sert açıklaması, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ndeki Refah'ın kuzeybatısında yerinden edilmiş Filistinlilere düzenlediği saldırıların ardından geldi. 

Uluslararası Adalet Divanı (UAD), 24 Mayıs'ta açıkladığı tedbir kararında, İsrail'in Refah'a yönelik saldırılarını derhal durdurmasına, insani yardımları engellememesine ve suçlarını araştıracak Birleşmiş Milletler görevlilerinin Gazze'ye girişine izin vermesine hükmetmişti. UAD, Hamas'ın da elindeki rehineleri derhal bırakması gerektiğini vurgulamıştı.

Ancak İsrail ordusu kararı görmezden gelerek, Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) depolarının bulunduğu bölgenin yakınındaki çadırları 26 Mayıs'ta bombalamıştı. Saldırıda en az 45 Filistinli öldürülmüş, 200 kişi yaralanmıştı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, uluslararası kamuoyundan tepki toplayan saldırıyı "trajik hata" diye nitelemişti. 

Bunun ardından İsrail ordusu, yerinden edilen Filistinlilere dün tekrar saldırı düzenlemişti. Refah'ta İsrail'in "güvenli bölge" diye tanımladığı El-Mevasi'deki çadırlara yapılan saldırıda 21 kişi öldürülürken, 64 kişi yaralanmıştı. 

Diğer yandan Amerikan medya kuruluşu CNN, 26 Mayıs'taki saldırıda İsrail ordusunun ABD yapımı mühimmat kullandığını aktardı. 

Patlayıcı silah uzmanı Chris Cobb-Smith, İsrail ordusunun saldırıda GBU-39 adlı küçük çaplı bombaları kullandığını söyledi. Bu bombalar, Amerikan savunma ve havacılık firması Boeing tarafından üretiliyor. 

ABD ise Refah'ta Filistinlilerin kamplarına düzenlenen saldırıların "kırmızı çizgilerini geçmediğini" bildirdi. 

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby, Refah'taki durumun "içler acısı ve çok trajik" olduğunu, sivil ölümlerini kınadıklarını belirtti. Ancak Kirby, Refah'ta halen kapsamlı bir kara harekatı düzenlenmediğini savunarak, son saldırıların "belirledikleri kırmızı çizgiyi geçmediğini" söyledi.

Washington yönetimi, Gazze Şeridi'ne yardım tedariki için bir yüzer liman da inşa etmişti. 17 Mayıs'ta kullanıma açılan 320 milyon dolarlık limandan tedarikin salı günü geçici olarak askıya alındığı bildirildi. 

ABD ordusundan yapılan açıklamada, kötü hava koşulları nedeniyle iskelenin zarar gördüğü belirtildi. 25 Mayıs'ta da iskelenin bir parçası koparak karaya oturmuştu. Pentagon, iskelenin yeniden bir araya getirilip sabitlenmesinin en az bir hafta sürebileceğini ifade etti.

Independent Türkçe, Times of Israel, Haaretz, CNN, New York Times