عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA İsrail

ABD İsrail’in yeni yerleşim birimleri politikasından rahatsız

Washington, Homeş yerleşim biriminin yasallaştırılmasından rahatsız

Nisan 2007’de Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş Yahudi yerleşimine doğru yürüyen İsrailliler (Reuters)
Nisan 2007’de Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş Yahudi yerleşimine doğru yürüyen İsrailliler (Reuters)
TT
TT

ABD İsrail’in yeni yerleşim birimleri politikasından rahatsız

Nisan 2007’de Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş Yahudi yerleşimine doğru yürüyen İsrailliler (Reuters)
Nisan 2007’de Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş Yahudi yerleşimine doğru yürüyen İsrailliler (Reuters)

Fransa, İsrail makamlarının Siyonist yerleşimcilerin Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş yerleşim birimine yerleşimine izin veren kararını kınadı.

Fransa Dışişleri Bakanlığı'nın internet sitesi üzerinden yapılan açıklamada, kararın uluslararası hukuka aykırı olduğu ve İsrail'in Akabe ve Şarm eş-Şeyh görüşmelerinde verdiği taahhütlerle de çeliştiği belirtildi. Zikredilen iki görüşmede, sakinleşmeyi sağlamak için yerleşim yerlerinde veya Batı Şeria topraklarındaki inşaatların durdurulması kararlaştırılmıştı.

Aşırı sağ çizgideki İsrail hükümeti, Batı Şeria'nın kuzeyindeki bazı yerleşim birimlerinin ve Gazze Şeridi'nden çıkışın boşaltılmasını öngören Çekilme Yasası’nın iptali için oy kullandı.

Perşembe günü İsrail Ordusu Merkez Komutanlığı Başkanı Tümgeneral Yehuda Fuchs, İsraillilerin Homeş yerleşim biriminin bulunduğu bölgeye girmesine izin veren ve burada bir yerleşimin resmi olarak inşa edilmesinin önünü açan kararnameyi imzaladı.

as

İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir'in geçen Pazar günü Mescid-i Aksa yerleşkesine yaptığı provokatif ziyaretten duyduğu endişeyi de dile getiren Fransa, ‘Kudüs'teki kutsal mekanlarda tarihi statükonun korunması’ gerektiğini ve bu bağlamda Ürdün'ün oynadığı rolün önemini vurguladı.

Açıklamanın devamında, Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna'nın Almanya, Ürdün ve Mısırlı meslektaşlarıyla birlikte 11 Mayıs'ta Berlin'de “İsrail-Filistin çatışması için iki devletli çözüm temelinde inandırıcı bir siyasi ufkun yeniden yaratılması gerekiyor” açıklamasına atıfta bulunularak, tüm taraflara ‘özellikle sivillere karşı’ gerilimi ve şiddeti körükleyecek tek taraflı eylem ve provokasyonlardan kaçınmaları çağrısında bulunuldu.

SA

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, İsrail'i Yahudi yerleşimcilerin Batı Şeria'daki bir yerleşim alanında kalıcı varlık kurmalarına izin veren karar nedeniyle eleştirdi ve yerleşim birimini resmileştirmeme çağrısında bulundu.

ABD Dışişleri Bakanlığı defalarca İsrail'i, başta Homeş bölgesi olmak üzere yerleşim yerlerini resmileştirmek gibi Filistinlilerle gerilimi artıracak herhangi bir eyleme geçmekten kaçınmaya çağırdı.

Şarku’l Avsat’ın Reuters haber ajansından aktardığına göre ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller Pazar günü yaptığı açıklamada şunları söyledi: “İsrail hükümetinin, vatandaşlarına, İsrail yasalarına göre özel Filistin arazisi üzerine yasadışı bir şekilde inşa edilmiş olan Batı Şeria'nın kuzeyindeki Homeş yerleşim biriminde kalıcı mevcudiyet kurmalarına izin vermesinden derin endişe duyuyoruz.”

Miller, kararın İsrail hükümetinin 2004'teki taahhütlerinin yanı sıra son zamanlarda Biden yönetimindeki yetkililere verdiği taahhütlerle tutarsız olduğunu da sözlerine ekledi.

İsrail'in Washington Büyükelçiliği konu hakkındaki yorum talebine hemen yanıt vermedi. İsmini vermek istemeyen bir İsrailli yetkili, söz konusu kararın İsraillilerin Homeş'teki bir dini okulda okumaya devam etmelerine izin vermeyi amaçladığını ve hükümetin yerleşimi yeniden inşa etmeye veya özel Filistin topraklarında İsrail varlığına izin verme niyetinde olmadığını söyledi.

ABD'nin eleştirisi, ‘Washington ile Ortadoğu'daki ana müttefiki arasındaki ilişkiler için bir sınav’ anlamına gelen İsrailliler ve Filistinliler arasında aylardır artan şiddet olaylarının ardından geldi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Suriye-İsrail görüşmelerinde “büyük uçurum”

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
TT
TT

Suriye-İsrail görüşmelerinde “büyük uçurum”

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)

Şam ve Tel Aviv'den Bakü'de yapılacak Suriye-İsrail görüşmesi hakkında çelişkili haberler çıkarken, Şarku’l Avsat’a konuşan siyasi kaynaklar, iki ülke arasındaki ön görüşmelerin pozisyonlar arasında “büyük bir uçurum” olduğunu ve Şam'ın İsrail’in işgali altındaki Suriye toprakları Golan Tepeleri’nden tamamen çekilmesi talebinden vazgeçmediği sürece İsrail'in derin bir normalleşme konusunda istekli olmadığını ortaya koyduğunu söyledi.

Aynı kaynaklar, İsrail'in Suriye’nin normalleşmenin ‘bir miktar’ olması ve Beşşar Esed rejiminin düşüşünden sonra işgal ettiği bölgelerden çekilmesiyle sınırlı kalması yönündeki tutumunu reddettiğini ve bu bölgelerin büyük bir kısmında kalmak karşılığında daha fazla normalleşme istediğini söyledi. Kaynaklar, İsrail'in Şeyh dağlarının zirvelerinde ve Golan Tepeleri’nin doğusunda işgal ettiği 9 bölgede kalmakta ısrar ettiğini vurguladı.

İsrail, Suriye'deki birçok tarafın Golan Tepeleri’ndeki Yahudi yerleşimlerine saldırı düzenleme niyetinde olduğuna dair bilgilere sahip olduğunu iddia etti. Bu bilginin, İsrail ordusunun geçtiğimiz haftalarda Suriye'nin iç kesimlerinde gerçekleştirdiği tutuklamalarla doğrulandığını ve İran'a bağlı milis güçlerin üyelerinin, Suriye'nin güneyinde faaliyet gösteren cihatçı gruplarla iş birliği içinde yerleşim yerlerine saldırı düzenlemeyi planladıklarını itiraf ettiklerini öne sürdü.

cvfgh
İşgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki bir eğitim alanında askeri eğitim sırasında ilk yardım eğitimi alan İsrail askerleri (AFP)

İsrailli bir yetkili, hükümetinin Suriye yönetimine güvenmediğini ve onun vaatlerine güvenemeyeceğini belirterek, İsrail ordusunun sadece İsraillilerin güvenliğini sağlayacak savunma önlemleri almakta kararlı olduğunu, bu nedenle sıkı güvenlik garantileri içeren tam bir barış anlaşmasının imzalanmasının bu güvenliği sağlamanın tek yolu olduğunu düşündüğünü söyledi.

İsrailli kaynaklar, Suriye yönetiminin şu aşamada İsrail ile ‘karşılıklı olarak saldırganlığı durdurma’ garantisi veren bir güvenlik anlaşması yapmakla ilgilendiğini doğruladı. Bu anlaşma, 1974 yılında imzalanan iki ülke arasındaki kuvvetlerin ayrılması anlaşmasına ve İsrail'in bu anlaşmada kabul edilen sınır hattına çekilmesine dayanıyor.

Ancak İsrail, ilişkilerin bir miktar normalleşmesi ile bağlantılı olsa bile geri çekilmeyi reddediyor. İsrail ordusu, Suriye ile birincisi İsrail sınırları içinde (yani İsrail'in Golan Tepeleri’nde işgal ettiği bölge) olup, burada İsrail ordusu büyük bir kuvvet ve ağır tahkimatlarla konuşlanacağı, ikincisi, sınır boyunca 3-5 kilometre genişliğinde bir güvenlik kuşağı oluşturulması ve bu kuşağın içinde silahlı kişilerin bulunmasının yasaklanacağı, üçüncü ise Şam'dan güney ve güneybatıya kadar silahsızlandırılacak üç bölge oluşturulmasını öngören ‘yeni bir güvenlik doktrini’ belirlemişti. Söz konusu güvenlik kuşağında 9 adet müstahkem askeri üs kuran İsrail, bu üsleri kalıcı olmasında ısrar ediyor.

vfbghyj
İsrail ordusuna ait Hummer araçları, 8 Temmuz'da işgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki bir eğitim alanında askeri tatbikat sırasında (AFP)

İsrail'in Arapça, İbranice, İngilizce ve Fransızca yayın yapan haber sitesi I24 dün, ‘Suriyeli bir kaynağa’ dayandırdığı haberinde Şara'nın ‘cumartesi günü Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de İsrailli yetkililerle en az bir kez yüz yüze görüşme yaptığını’ bildirdi.

I24, Şara’ya yakın olduğu belirtilen kaynağın, görüşmenin iki taraf arasında Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani ve Suriye hükümetinin İsrail ile güvenlik toplantılarını koordine eden Ahmed ed-Dalati'nin de katıldığı iki veya üç toplantılık görüşmelerde yer aldığını açıkladığını iddia etti.

vfgbhy
İşgal altındaki Golan Tepeleri ile Suriye arasındaki sınır yakınlarında bir İsrail askeri aracı, 4 Mayıs 2025 (Reuters)

İsrail heyetinin Başbakan Binyamin Netanyahu’nun özel temsilcisinin yanı sıra üst düzey güvenlik ve askeri yetkililerden oluştuğunu söyleyen aynı kaynağa göre toplantılar, Suriye ve İsrail arasında olası bir güvenlik anlaşmasını görüşmek ve İran'ın Suriye ve Lübnan’daki varlığı, Hizbullah'ın silahları, Filistinli silahlı gruplar, Lübnan'daki kamplar, Gazze'den gelen Filistinli mültecilerin geleceği ve Şam’da diplomatik nitelikte olmayan bir İsrail koordinasyon ofisi açılması olasılığını ele almak amacıyla gerçekleştirildi.

İsrail televizyonu KAN, cumartesi günü Bakü'de Suriye ve İsrail yetkilileri arasında bir toplantı yapıldığını ve bu toplantıda tarafların Suriye'nin güneyinden İsrail güçlerinin çekilmesi talebini ve iki taraf arasında çok sayıda ‘koordinasyon’ konusunu görüştüğünü bildirdi. KAN ayrıca Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani ile İsrailli mevkidaşı Gidon Sa'ar'ın bugün Brüksel'deki Avrupa Birliği (AB) merkezinde bir araya geleceğini, ancak ayrı bir ikili toplantı konusunda kesin bir bilgi olmadığını aktardı.