Muharrem İnce'nin adaylıktan çekilmesinin cumhurbaşkanlığı yarışına etkisi

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, kendisine destek verenlere seslendi. (AP)
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, kendisine destek verenlere seslendi. (AP)
TT

Muharrem İnce'nin adaylıktan çekilmesinin cumhurbaşkanlığı yarışına etkisi

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, kendisine destek verenlere seslendi. (AP)
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, kendisine destek verenlere seslendi. (AP)

Türkiye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi'nin ( AK Parti)  21 yıllık geleceğini belirleyecek olan cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin sonuçlarını  bekliyor. AK Parti ya yoluna devam edecek ya da farklı siyasi yelpazeleri bir araya getiren ‘Millet İttifakı’nın ardından meydanı benzeri görülmemiş bir meydan okuma oluşturan muhalefete bırakacak.

Seçimlere üç gün kala cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce'nin ani olarak yarıştan çekilmesi, hararetli seçim atmosferini daha da alevlendirdi. Cumhuriyet Partisi’nden (CHP) ayrıldıktan sonra Memleket Partisi’ni kuran İnce’nin imkanları kısıtlı olmasına rağmen adaylıktan çekilmesi Türk siyasi arenasında büyük kafa karışıklığına neden oldu.  İnce’nin kendisine ait olduğu iddia edilen seks kaset görüntülerinin ardından adaylıktan çekilmesi iktidar ve muhalefet arasında görüntülerin kim tarafından sızdırıldığına dair karşılıkla suçlamalara sahne oldu.

Muharrem İnce. (AFP)
Muharrem İnce. (AFP)

İnce söz konusu kaseti iftira olarak bundan muhalefeti ve Fethullah Gülen'i sorumlu tuttu.

Erdoğan, en önemli rakibi Kılıçdaroğlu’nun İnce’yi adaylıktan çekilmesine yönelik sızan görüntülerin arkasında olmakla suçlayarak tartışmalara dahil oldu. Adalet, iç ve dışişleri bakanları da dahil olmak üzere Erdoğan hükümetindeki bakanlar, 17-25 Aralık 2013 tarihlerinde Erdoğan ile hükümete yakın bakanları ve iş insanlarını etkileyen ve daha önce Erdoğan'ın en yakın müttefiki olan Gülen hareketini suçladıkları yolsuzluk ve rüşvet sızıntılarının yanı sıra 2010 yılında Cumhuriyet Halk Partisi'nin merhum genel başkanı Deniz Baykal'ı parti liderliğinden deviren seks skandalını hatırlattı.

7 Mayıs İstanbul mitinginde Erdoğan’ın destekçileri. (AP)
7 Mayıs İstanbul mitinginde Erdoğan’ın destekçileri. (AP)

Buna karşılık CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin, İnce’ye ait olduğu iddia edilen kaseti yayınlayan, Erdoğan’ın eski koruması Hasan Yeşildağ’ın kardeşi Ali Yeşildağ’a ait hesabın medyadaki AK parti yandaşları tarafından yayınlandığı iddia etti. Haberlerde, Ali Yeşildağ’a ait olduğu öne sürülen hesabın İsmet Özel isimli bir kişiye ait olduğunu, isminin birkaç kez değiştirildiği ve en son Ali Yeşildağ olarak kullandığı aktarıldı. Ali Yeşildağ geçtiğimiz haftadan bu yana YouTube'da Erdoğan, bakanları ve aile üyelerinin dahil olduğu milyarlarca dolar değerinde mali yolsuzluk iddialarında bulunduğu bir dizi video yayınlıyor.

Yeşildağ, YouTube’da yaptığı bir yayında, yalnızca YouTube kullandığını ve başka herhangi bir sosyal medya hesabı olmadığını duyurdu. Kendi adına açılan hesabın trollerin işi olduğunu belirtti. Suçlamalarında Cumhurbaşkanlığı İletişim Dairesi Başkanı Fahreddin Altun’a işaret etti.

Rus müdahalesi mi?

Kemal Kılıçdaroğlu, Rusya’yı İnce’ye ait olduğu iddia edilen fotoğraf ve videoların arkasında olmakla suçladı.

Kılıçdaroğlu önceki akşam Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Sevgili Rus Dostlarımız, dün bu ülkede ortaya saçılan montajlar, kumpaslar, Deep Fake içerikler, kasetlerin arkasında siz varsınız. Eğer 15 Mayıs sonrası dostluğumuzun devamını istiyorsanız, elinizi Türk’ün devletinden çekin. Biz hala işbirlikten ve dostluktan yanayız” ifadelerini kullandı.

Şarku’l Avsat’ın gözlemlerine göre İnce’nin kaset skandalı sonrası cumhurbaşkanlığı yarışından çekildiğini açıklaması, Türkiye'de sokağın nabzını tutan sosyal paylaşım sitelerinin tartışmaya ve karşılıklı suçlamalara dönüşmesine neden oldu. Sosyal medyada sandığa gitmeden günler önce keskin bir kutuplaşma yaşandı.

Muhalefet önde

Ankara’da toplanan Kılıçdaroğlu destekçileri. (Reuters)
Ankara’da toplanan Kılıçdaroğlu destekçileri. (Reuters)

Gözlemciler, İnce'nin cumhurbaşkanlığı yarışından çekilmesinin olası yansımaları konusunda fikir ayrılığına düştü. Kamuoyu araştırma şirketi MAK Danışmanlık'ın Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Kulat, Muharrem İnce’nin seçmenlerinin ağırlıklı olarak Kılıçdaroğlu’na yöneleneceğini savundu.

Şarku’l Avsat’a konuşan Kulat, İnce'nin çekilmesinin Kılıçdaroğlu'nun cumhurbaşkanlığı seçimlerini ilk turda kazanma şansını artırdığını ve İnce’nin CHP tabanındaki oyları geri çekmiş olabileceğine işaret etti. Kulat, son iki hafta içinde, iddia edilen skandal patlak vermeden önce, İnce'nin milliyetçi sağcı ATA koalisyonu adayı Sinan Oğan lehine oylarda düşüş kaydettiğini belirtti. Açıklamasında Kılıçdaroğlu’nun Rusya’ya uyarıda bulunduğu tweetine de değinen Kulat bunun, cumhurbaşkanlığını seçimini kazanması halinde Türkiye'nin dış politikasının yönünü değiştireceğini yansıttığını. ‘bu tür olayların ve hatta darbelerin suçlaması genellikle ABD ve İsrail’e’ yapıldığını ifade etti.

Türkiye Raporu Direktörü Can Selçuki’de Kolat’ın söylediklerine katılıyor. Selçuki, İnce’nin çekildiğini açıkladığı basın toplantısında destekçilerinde Millet İttifakı’nın adayı Kılıçdaroğlu'na destek vermelerini istemese de ona oy verecek olanların çoğunluğunun Erdoğan'a değil de muhalefete oy vermesi muhtemel olduğuna işaret etti. Selçuki, Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turda Kılıçdaroğlu lehine sonuçlanacağını ve İnce'nin çekilmesinin buna katkı sağlayacağına inandığını söyledi.



Türkiye, Abdi'nin ‘doğrudan temas’ açıklamaları ve ABD raporlarının ardından yetkililerinin SDG lideriyle görüşme planı olduğu iddialarını yalanladı

Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi (Reuters)
Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi (Reuters)
TT

Türkiye, Abdi'nin ‘doğrudan temas’ açıklamaları ve ABD raporlarının ardından yetkililerinin SDG lideriyle görüşme planı olduğu iddialarını yalanladı

Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi (Reuters)
Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi (Reuters)

Türkiye, Ankara ile doğrudan iletişim kanallarının varlığından söz eden Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi ile Türk yetkililer arasında herhangi bir görüşme planı ya da hazırlığı olduğunu reddetti.

Dışişleri Bakanlığı kaynakları, Türkiye'nin Abdi ile görüşmeye hazır olduğuna dair haberlerin doğru olmadığını bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın Anadolu Ajansı'ndan (AA) aktardığına göre kaynaklar, ABD merkezli haber sitesi Al-Monitor'un bu konu hakkındaki bir haberinde yer alan iddiaların ‘gerçek dışı’ olduğunu belirtti.

Türk gazeteci Amberin Zaman'ın Al-Monitor'da yer alan haberinde, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ya da Millî İstihbarat Teşkilâtı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın'ın Abdi ile görüşeceği iddia edildi.

fghy
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera perşembe günü ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack'ı Şam'da kabul etti. (DPA)

İsmi açıklanmayan kaynaklara göre, ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye Özel Temsilcisi ve Ankara Büyükelçisi Thomas Barrack, perşembe günü Şam'da bulunduğu sırada Abdi ile bir telefon görüşmesi yaptı ve 13 yılı aşkın bir süredir kapalı olan ABD Büyükelçiliği konutuna Amerikan bayrağını çekti. Abdi'ye DEAŞ’a karşı mücadelede ABD'nin desteğini sürdüreceği güvencesini veren Barrack, SDG ile Türkiye arasında ABD'nin arabuluculuğunda yürütülen gerilimi azaltma görüşmelerini sürdürmesi için onu teşvik etti.

Barrack aynı zamanda SDG ile Suriye hükümeti arasında imzalanan anlaşmanın uygulanması gerektiğini vurguladı.

Kaynaklar, Abdi'nin telefon görüşmesi sırasında üst düzey Türk yetkililerle Şam'da bir araya gelme teklifi aldığını, görüşmenin SDG'den bir heyetin cuma günü Şam'da Suriye hükümetiyle yapacağı görüşmelerin sonuçlarına göre belirleneceğini, ancak Suriye hükümetinin yeni bir tarih belirlemeden görüşmenin ertelendiğini duyurduğunu bildirdi.

Türk Dışişleri Bakanlığı kaynakları Al-Monitor'un haberinde Türkiye ve yetkilileriyle ilgili iddiaların asılsız olduğunu söyledi.

Türkiye'nin pozisyonu teyit edildi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan perşembe günü yaptığı açıklamada, SDG'yi, Suriye ordusuna entegre edilmesi için yeni Suriye hükümetiyle varılan anlaşmaya rağmen ‘oyalama taktikleri’ kullanmakla suçladı.

Erdoğan, Türkiye'nin Suriye'nin birlik ve toprak bütünlüğünün korunması yönündeki tutumunu yineleyerek, SDG ile Şam arasında varılan anlaşmanın mutabık kalınan ve planlanan zaman dilimi içerisinde uygulanması gerektiğini vurguladı.

Türkiye, SDG'yi PKK’nın Suriye'deki uzantısı olan bir ‘terör örgütü’ olarak görüyor ve ABD desteğinin sona erdirilmesini, feshedilmesini, Suriye ordusuna entegre edilmesini ve yabancı savaşçılarının Suriye'den çıkarılmasını talep ediyor.

fgthy
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, SDG'yi Şam ile varılan anlaşmanın uygulanmasını geciktirmekle suçladı. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile Abdi arasında geçtiğimiz mart ayında Şam'da imzalanan SDG'nin kendini feshetmesi, Suriye ordusuna entegre olması ve Suriye'nin kuzeydoğusunda kontrol ettiği bölgeleri Suriye yönetimine devretmesine ilişkin anlaşmanın üzerinden üç aydan fazla bir süre geçmesine rağmen, SDG'nin anlaşmayı uygulamak için adım atmadığı ve halen Suriye'nin kuzeydoğusunda özerklikten bahsettiği görülüyor.

Cuma günü bir televizyon röportajında Abdi, Şam hükümetiyle varılan anlaşmanın uygulanması için SDG'nin Suriye ordusuna entegre edilmesi sürecinin yıllar alabileceğini ve ‘anlaşmanın siyasi adem-i merkeziyetçiliği ve kuzey ve doğu Suriye'deki bileşenlerin haklarını tanıyan kapsamlı bir siyasi çerçeve içinde olması gerektiğini’ söyledi.

gthyuj7ı
SDG lideri Mazlum Abdi, SDG'nin Suriye ordusuna entegre edilmesi için mart ayında Şam'da Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile bir anlaşma imzaladı. (AP)

Abdi, Şam ile ‘siyasi adem-i merkeziyetçilik’ çerçevesinde diyaloğa açık olduğunu ifade ederek, Kürt meselesinin özüne hitap etmeyen hızlı ya da resmi çözümleri reddetti. Abdi, “Güçlerimizin üzerinde mutabık kalınmış bir ulusal yapı içerisinde organize bir güç olarak varlığını sürdürmesini garanti altına alacak bir formül arıyoruz” ifadesini kullandı.

“Türkiye ile iyi bir ilişki kurmaya açığız. Türkiye ile doğrudan ve aracılar vasıtasıyla iletişim kanallarımız var ve bu ilişkinin gelişeceğini umuyoruz” diyen Abdi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmeye bir itirazı olmadığını ifade etti.

SDG'nin İsrail ile ilişkileri konusunda ise Abdi, “Bazıları bizi İsrail ile ilişkimiz olmakla suçluyor ama biz bunu reddediyoruz” dedi.