Avrupa, çözüm bekleyen konularda Türkiye ile diyaloga yeniden başlamaya hazır

Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçtiğimiz eylül ayında New York'ta gerçekleştirdikleri görüşmede Miçotakis ile Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısı yapılması konusunda anlaştı. (Cumhurbaşkanlığı)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye-Yunanistan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi'nin (YDİK) beşinci toplantısına katılmak üzere 7 Aralık'ta Yunanistan'ı ziyaret edecek.

Bu, Avrupa Birliği'nin (AB), en önemlileri siyasi istişare, göç ve ticaret olmak üzere birçok alanda Türkiye ile diyalogu yeniden başlatma yönünde eğilim gösterdiği ve Doğu Akdeniz'deki sükunet durumundan duyduğu memnuniyeti ifade ettiği bir döneme denk geliyor.

Erdoğan Yunanistan'a gidiyor

Türk basınında, Yunanistan Devlet Bakanı Akis Skerços’un, Erdoğan'ın yaklaşan ziyaretinde Ankara ile Atina'yı birleştiren ortak noktalara odaklanılması gerektiğini vurguladığı yer aldı. Yunan Devlet Televizyonu ERT'ye konuşan Bakan Skerços, iki ülke arasında uzlaşmazlık olan konuların herkesçe bilindiğini belirterek, "Bunlarda ısrar etmeyeceğiz. Geçmiş dört yılda yaşanan gerginliğin giderilmesi için ortak bir alan bulmaya çalışacağız" dedi.

Yunanistan'ı asıl ilgilendiren şeyin iyi komşuluk ilişkileri kurmak, sınırlarında huzuru sağlamak ve göç akınlarını engellemek olduğunu vurgulayan Skerços, Erdoğan'ın ziyaretinin fikir ayrılıklarına odaklanacak şekilde değil, Yunanistan'ı Türkiye ile birleştiren noktalara yönelik planlandığını bildirdi. Yunan yetkili Türkiye'de, Yunanistan'da da yakın zamanda genel seçimler olduğunu hatırlatarak, her iki ülkenin liderinin de iyi komşuluk ilişkileri kurmak yönündeki niyetlerini ortaya koyduğunu söyledi.

Erdoğan, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin ( AK Parti) Çarşamba günkü meclis grup toplantısında Yunanistan ile ilişkilere değindi:

 “Yunanistan'la ihtilaflarımız dün de vardı, yarın da olacak. Aynı şekilde, bu ihtilaflardan çıkar sağlama peşinde koşanlar da olacak ama bu gerçek, aynı denizi, aynı iklimi, aynı coğrafyayı paylaşan iki komşu ülke olarak ortak paydada buluşamayacağımız anlamına asla gelmiyor.”

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre NATO’ya üye olan iki komşu ülke arasındaki ilişkiler, ortak çıkarları ilgilendiren bölgesel ve uluslararası konuların yanı sıra çözüm bekleyen konular ve dosyalar hakkında güven artırıcı toplantıların ve siyasi istişarelerin yeniden başlamasına sahne oldu.

Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, geçtiğimiz eylül ayında New York'ta düzenlenen Birleşmiş Milletler Genel Kurul toplantıları sırasında aralarında yaptıkları görüşmede, üst düzey bir Türk-Yunan İşbirliği Konseyi toplantısı yapılması konusunda mutabakata vardı.

Avrupa memnuniyeti

Erdoğan'ın Yunanistan ziyareti, Atina'nın 6 Şubat’ta 50 binden fazla kişinin ölümüne yol açan deprem felaketinde komşusuyla dayanışmasının güçlendirdiği yakınlaşmanın ışığında gerçekleşti. Bu aynı zamanda Avrupa Birliği'nin (AB) Türkiye ile siyasi, ekonomik, göç ve mülteci konularında diyaloğu yeniden canlandırma niyetini ifade ettiği bir döneme denk geldi.

Avrupa Komisyonu tarafından çarşamba günü yayınlanan raporda, AB ile Türkiye arasındaki siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilerin durumunun yanı sıra Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik İşleri Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve Genişlemeden Sorumlu Komisyon Üyesi Oliver Varheli’nin Türkiye ile 2019 ve 2020 yıllarında doğalgaz nedeniyle yaşanan gerilimin ardından Doğu Akdeniz bölgesinde yaşanan sakinlikten duydukları memnuniyete yer verildi.

15-16 Aralık'ta yapılması planlanan Avrupa Birliği Konseyi'nde üye ülke liderleri tarafından onaylandıktan sonra resmiyet kazanacak 17 sayfalık istişare raporunda, 2019- 2020 döneminde ilişkilerin bozulmasının en önemli sebeplerinden birinin Doğu Akdeniz'de doğalgaz arama konusunda durumun sakinliği, Türkiye'nin bölgede arama faaliyetleri yürütmemesi ve savaş uçaklarının konuşlandırılması artık Yunan adaları üzerinde uçmaması konuları yer alıyor. Ayrıca, bunun Ankara ve Atina arasındaki ilişkilere olumlu yansıtıldığına dikkat çekiliyor.

Raporda, Avrupa Birliği Konseyi'nin Türkiye ile siyasi diyalogu yüksek düzeyde yeniden tesis etmesi ve iklim, sağlık, göç, güvenlik, tarımın yanı sıra araştırma ve inovasyon alanlarında bakanlar düzeyinde başka diyalog turları düzenlemesi tavsiye edildi.

Türkiye'nin başta Rusya-Ukrayna savaşı olmak üzere kendi bölgesindeki dış politikada kararlı ve önemli bir aktör olmasının yanı sıra daha etkili ve pratik olmasıyla daha fazla diyalogun düzenli ve  yapılandırılmış bir şekilde yürütülmesi çağrısında bulunuldu.

Raporda, Türkiye'nin Kafkasya'daki Azerbaycan-Ermenistan barış süreci, İsrail-Hamas savaşı gibi çatışma bölgelerindeki varlığı ve Libya, Suriye, Irak gibi çatışma bölgelerindeki konumu doğrultusunda diyalogun kaçınılmaz olduğu vurgulandı.

Göçmenlik dosyası

Raporda, Avrupa'ya göçmen akını göz önüne alındığında, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın Avrupa Birliği dışişleri bakanlarının Gymnich toplantıları olarak bilinen gayrı resmi toplantılarına davet edilmesinin önemine dikkat çekilirken, Türkiye ile 2016 yılında imzalanan Göç ve Mülteci Geri Kabul Anlaşması, Schengen vizesinin Türk vatandaşlarına serbestleştirilmesine ilişkin vaatler de yer aldı. Ancak raporda vizenin verilmesi için gerekli koşulların sağlanmadığı ve bunun Türkiye tarafından da kabul edildiği belirtildi.