Wagner'in isim babası Dmitri Utkin hakkında neler biliniyor?

Prigojin'in sağ kolu olarak tanınan Utkin, 10 yıl Rus istihbaratında görev yapmıştı

Utkin'in Suriye'deki Wagner operasyonlarını yöneten isim olduğu düşünülüyor (AFP)
Utkin'in Suriye'deki Wagner operasyonlarını yöneten isim olduğu düşünülüyor (AFP)
TT

Wagner'in isim babası Dmitri Utkin hakkında neler biliniyor?

Utkin'in Suriye'deki Wagner operasyonlarını yöneten isim olduğu düşünülüyor (AFP)
Utkin'in Suriye'deki Wagner operasyonlarını yöneten isim olduğu düşünülüyor (AFP)

İsrail merkezli Times of Israel gazetesi, Rusya'da düşen uçakta hayatını kaybeden Wagner lideri Yevgeni Prigojin'in sağ kolu Dmitri Utkin'in yaşamını masaya yatırdı.

Kamuoyu tarafından 2015-2016 yıllarında Wagner komutanı olarak tanınmaya başlayan Utkin, düşen uçakta Prigojin'le birlikte seyahat eden kişilerden biriydi.

Bir dönem Rus askeri istihbarat servisi GRU'da görev yapan Utkin'in eski eşi Elena Şerbinina, Wagner komutanının 1970'te doğduğunu ve Rus ordusuyla birlikte Çeçen savaşlarında yer aldığını söyledi.

Gazete.ru'ya bir röportaj veren Şerbinina, eski eşinin savaş sahasından ayrılmayı zor bulduğunu belirtirken, "Uyum sağlamak onun için zordu. Savaşmamak onu çok rahatsız ediyordu. Pantolonlarını giyip bir genel merkezde oturmaktansa, muharebe subayı olduğu bir askeri kariyer istiyordu" diye konuştu.

2012'de ordudan ayrılarak bir özel güvenlik şirketi kuran Utkin, Aralık 2016'da Kremlin'de "Suriye'de savaşan Rus kahramanlar" adına verilen resepsiyonda Putin'le birlikte görüntülenince kamuoyunun dikkatini çekti.

Prigojin'le nasıl tanıştığı bilinmiyor

Dimitri Utkin'in Prigojin'le nasıl tanıştığı ve 2014'te Wagner'in kuruluşunda nasıl rol oynadığına ilişkin net bir bilgi yok.

Ancak Wagner isminin Utkin'in takma adı olduğu ve bu ismi Adolf Hitler'in büyük hayranlık duyduğu Alman besteci Richard Wagner'dan aldığı ve boynunun her iki yanında da Nazi dövmeleri olduğu biliniyor.

2014'te Ukrayna'nın Donbas bölgesinde ayrılıkçı bir ayaklanma baş gösterince, Rusya bu bölgede güvenebileceği ve aynı zamanda Kremlin'e bağlı olduğunu reddebileceği kuvvetlere ihtiyaç duymuş, bunun için de Wagner'e başvurmuştu.

Donbas'a sevk edilen Wagner'in askeri operasyonlarından sorumlu olan isim Utkin'di. Prigojin ise grubun mali işlerine bakıyor ve Rus devletiyle ilişkilerini yönetiyordu.

Prigojin ünlendi, Utkin ön plana çıkmadı

Aradan geçen yıllar boyunca Wagner Orta Afrika'da, Libya'da, Suriye'de ve Ukrayna'da boy gösterdi. Grup, gizlilik içinde yürüttüğü her savaşta insan hakkı ihlalleri ve istismarla suçlandı.

Ukrayna'daki savaşın ilk aylarında da durum benzerdi.

Ancak 2022 sonbaharında, Rus ordusu doğu ve güney cephelerinde geri çekilmeye zorlanınca, Prigojin kamusal bir figür haline dönüştü.

Yıllar süren inkar söyleminin ardından Wagner'in varlığını ve cephe hattında olduğunu kabul etti, Rus cezaevlerindeki mahkumları af karşılığında saflarına katmaya başladı.

Wagner'in Bahmut'ta yürüttüğü aylar süren savaş grubun Ukrayna'daki en etkili Rus askeri gücü imajını elde etmesine neden oldu.

Bu süreçte Utkin gözden uzak kalmaya devam etti. Hiçbir videoda gözükmedi, Prigojin'in aksine hiçbir paylaşım yapmadı.

Ancak Wagner komutanının hazirandaki silahlı ayaklanmada yer aldığı ve Moskova'ya yürüyüşe destek verdiği düşünülüyor.

Bugün Wagner bağlantılı Telegram kanallarında "kahraman" olarak adlandırılan Utkin'in ismi neredeyse Prigojin kadar sık anılıyor.

İçinde Prigojin ve Utkin'in de olduğu uçak 23 Temmuz'da Tver yakınlarında düşmüştü. Uçakta Prigojin ve Utkin'le birlikte Valeri Çekalov, Yevgeni Makaryan, Sergey Propustin, Aleksandır Totmin, Nikolay Matuseyev, pilotlar Aleksey Levşin ve Rüstem Karimov ile kabin görevlisi Kristina Raspopova hayatını kaybetmişti.
 

Independent Türkçe, Times of Israel, BBC



Musk ve Putin'in "gizli konuşmaları" ABD'yi alarma geçirdi

Amerikan milyarder Elon Musk'ın, ABD'nin en büyük rakiplerinden Vladimir Putin'le düzenli görüştüğüne dair iddialar Washington'da endişe uyandırdı (Reuters)
Amerikan milyarder Elon Musk'ın, ABD'nin en büyük rakiplerinden Vladimir Putin'le düzenli görüştüğüne dair iddialar Washington'da endişe uyandırdı (Reuters)
TT

Musk ve Putin'in "gizli konuşmaları" ABD'yi alarma geçirdi

Amerikan milyarder Elon Musk'ın, ABD'nin en büyük rakiplerinden Vladimir Putin'le düzenli görüştüğüne dair iddialar Washington'da endişe uyandırdı (Reuters)
Amerikan milyarder Elon Musk'ın, ABD'nin en büyük rakiplerinden Vladimir Putin'le düzenli görüştüğüne dair iddialar Washington'da endişe uyandırdı (Reuters)

Teknoloji milyarderi Elon Musk'ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le 2022'den beri düzenli iletişim kurduğu öne sürülüyor. 

Amerikan gazetesi Wall Street Journal'ın (WSJ) iletişime geçtiği ve kimliklerinin açıklanmasını istemeyen ABD'li, Avrupalı ve Rus yetkililer, ikilinin hem işle hem de jeopolitik meselelerle ilgili konuştuğunu söylüyor.

Rus istihbaratından bir yetkili, geçen yıl Kremlin'in Musk'la iletişime geçerek, Tayvan üzerinde Starlink uydularını etkinleştirilmesini istediğini iddia ediyor. Bu talebin, Rusya'nın Batı yaptırımlarını atlatmak için giderek daha fazla bel bağladığı Çin'e bir iyilik olarak yapıldığı savunuluyor. Starlink, görüşmelere rağmen Tayvan'da henüz kullanıma açılmadı. Çin'in Washington Büyükelçiliği, iddialarla ilgili yorum yapılmayacağını bildirdi. 

Musk'ın ABD ordusu ve istihbarat kurumlarıyla derin iş bağları bulunuyor. CEO'su olduğu SpaceX, Amerikan devletiyle 2021'de 1,8 milyar dolarlık, detayları gizli tutulan bir anlaşma yapmıştı. Starlinkleri üreten SpaceX, Pentagon ve NASA'ya roket fırlatıcıları da tasarlıyor. 

WSJ'nin aktardığına göre, Musk'ın belirli gizli bilgilere erişim iznine sahip olması da endişe yaratıyor. Musk, Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde Cumhuriyetçi başkan adayı Donald Trump'a destek için katıldığı mitingde şunları söylemişti: 

Çok gizli bilgilere erişim iznim var ama şunu söylemeliyim ki, gizli tutmalarının nedeni bunların çok sıkıcı olması.

Pentagon'dan yapılan açıklamada, kişilere sağlanan güvenlik erişimi yetkilerine dair bilgi paylaşılamayacağı belirtildi. ABD'li kaynaklardan biri, Amerikan savunma yetkililerinin Musk ve Putin'in iletişiminden "hoşnut olmadığını" söylüyor. 

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Putin ve Musk arasındaki tek telefon görüşmesinin "uzay teknolojileri ve gelecekteki teknolojik gelişmeler" üzerine yapılan bir konuşmadan ibaret olduğunu savundu. Putin'in ya da Kremlin yetkililerinin Musk'la düzenli görüştüğüne dair iddiaların gerçeği yansıtmadığını öne sürdü.

Musk, Putin'le konuştuğuna dair tek açıklamayı Ekim 2022'de yapmıştı. Teknoloji milyarderi, Nisan 2021'de gerçekleşen konuşmada uzayla ilgili meselelerin ele alındığını söylemişti. 

Putin ise Eylül 2023'te yaptığı açıklamada Musk'ı överek "Kendisi kesinlikle olağanüstü birisi. Bunun kabul edilmesi gerekiyor" demişti.

Haberde, Musk'ın Rusya Devlet Başkanlığı İdaresi Başkan Yardımcısı Sergey Kiriyenko'yla da görüştüğü öne sürülüyor. İkilinin ne konuştuğu bilinmiyor. Tesla CEO'su Musk, iddialarla ilgili yorum yapmayı reddetti.

WSJ, Musk'ın 5 Kasım'da yapılacak başkanlık seçimlerinde Trump'ı desteklediğini hatırlatarak, Putin'le konuştuğuna dair iddialara yönelik şu değerlendirmeleri paylaşıyor:

Musk, bu yıl Donald Trump'ın seçim kampanyasının önemli bir destekçisi oldu. Trump'ın kazanması halinde yönetimde kendine bir rol de verilebilir. ABD ve müttefikleri son yıllarda Putin'i izole etmiş olsa da, Musk'ın diyaloğu Rus liderle yeniden yakınlaşma sinyali verebilir ve Trump'ın Ukrayna'daki savaş gibi büyük meseleler üzerinde anlaşma yapma arzusunu pekiştirebilir.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Newsweek