NASA teleskobu, atmosferi su buharıyla dolu gezegen tespit etti

GJ 9827 d, Dünya'yla Neptün arasında bir büyüklüğe sahip (NASA/ESA)
GJ 9827 d, Dünya'yla Neptün arasında bir büyüklüğe sahip (NASA/ESA)
TT

NASA teleskobu, atmosferi su buharıyla dolu gezegen tespit etti

GJ 9827 d, Dünya'yla Neptün arasında bir büyüklüğe sahip (NASA/ESA)
GJ 9827 d, Dünya'yla Neptün arasında bir büyüklüğe sahip (NASA/ESA)

James Webb Uzay Teleskobu ilk "buhar gezegenini" tespit etti. Atmosferinin neredeyse tamamı su buharından oluşan ötegezegen bilim insanlarını heyecanlandırdı.

Ötegezegenlerde suyun izlerini arayan araştırmacılar, uzun zamandır var olduğu düşünülen ancak kanıtlanamayan bir gökcismi türü tespit etti. Ötegezegen, Güneş Sistemi'nin dışındaki gezegenleri ifade ediyor. 

Dünya'dan yaklaşık 100 ışık yılı mesafedeki GJ 9827 d adlı gezegen 2017'de keşfedilmiş, 2023'te de Hubble Uzay Teleskobu atmosferinde su buharı olduğuna dair ilk işaretleri saptamıştı. 

Yeni bir çalışmada NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu'nu kullanan araştırmacılar, iletim spektroskopisi denen bir yöntem kullanarak gezegenin atmosferini daha detaylı inceledi. 

Gezegenler, ev sahibi yıldızın etrafında dönerken yıldızın ışığı atmosferden geçtiğinde elementler ışığın belirli dalga boylarını veya renklerini emiyor. İletim spektroskopisi, bunun sonucunda ışık  spektrumunda ortaya çıkan boşlukları inceleyerek atmosferin bileşenlerini saptamaya yarıyor.

Astrophysical Journal Letters adlı hakemli dergide 4 Ekim'de yayımlanan çalışmada, GJ 9827 d'nin neredeyse tamamı su buharından oluşan bir atmosferi olduğu tespit edildi.

Bilim insanları bunun, "buhar gezegenlerine" dair ilk net kanıtı sunduğunu söylüyor. 

ABD'deki Michigan Üniversitesi'nde doktora öğrencisi olduğu sırada çalışma ekibinde yer alan Eshan Raul, keşif hakkında "Gerçeküstü bir andı" diyor:

İlk defa böyle bir şey görüyoruz.

Dünya'nın yaklaşık iki katı büyüklüğündeki ötegezegen, arasında 8,4 milyon kilometre mesafe olan yıldızı etrafındaki dönüşünü 6 günde tamamlıyor. 

Karasal bir gezegen olan GJ 9827 d'nin yüzey sıcaklığınınsa 350 derece civarında olduğu tahmin ediliyor. 

Gezegenin yaşama ev sahipliği yapması pek mümkün görünmüyor. 

Raul, "Gezegen çoğunlukla sıcak su buharından oluşuyor gibi görünüyor; bu da onu 'buhar dünyası' dediğimiz sınıfa koyuyor" diyerek ekliyor: 

Açıkçası bu gezegen en azından Dünya'da aşina olduğumuz yaşam türlerine uygun değil.

Fakat yine de su buharının bu kadar fazla olduğu karasal bir gezegen saptanması, bilim insanlarının yaşanabilir gezegenler bulmaya gittikçe daha fazla yaklaştığını gösteriyor. 

Araştırmanın yazarlarından Ryan MacDonald "Artık nihayet Güneş Sistemi'nde örneğine rastlanmayan, Dünya'yla Neptün arasında boyutlara sahip bu gizemli dünyaların gerçekte neyden oluştuğunu öğreniyoruz" diyerek ekliyor: 

Bu, önümüzdeki yıllarda yaşanabilir ötegezegenlerin atmosferlerini tespit etmeye yönelik kritik bir adım.

Independent Türkçe, Space.com, Mashable, Astrophysical Journal Letters



Amazon artan gümrük vergilerinin ardından Çin'den gelen ürün siparişlerini iptal etti

Amazon logosu (Reuters)
Amazon logosu (Reuters)
TT

Amazon artan gümrük vergilerinin ardından Çin'den gelen ürün siparişlerini iptal etti

Amazon logosu (Reuters)
Amazon logosu (Reuters)

Bloomberg News tarafından görülen bir belgeye ve konu hakkında bilgi sahibi kaynaklara göre ABD'li teknoloji ve e-ticaret şirketi Amazon.com Inc. Çin ve diğer Asya ülkelerinde üretilen bazı ürünlerin siparişlerini iptal etti. Bu gelişme, şirketin ABD Başkanı Donald Trump'ın ABD ithalatına yönelik gümrük vergilerinden etkilenme riskini azaltmaya çalıştığını gösteriyor.

Şarku’l Avsat’ın Bloomberg News’ten aktardığına göre kaynaklar, Trump'ın 2 Nisan'da aralarında Çin, Vietnam ve Tayland'ın da bulunduğu 180'den fazla ülke ve bölgeye gümrük vergisi uygulama niyetini açıklamasının ardından Amazon'un çeşitli Amazon satıcılarından plaj sandalyesi, scooter, klima ve diğer ürünlere yönelik siparişleri durdurduğunu belirtti.

Amazon'un siparişleri önceden haber vermeden iptal etme kararının zamanlaması, satıcıları bu kararın ABD'deki gümrük vergilerine bir yanıt olduğu düşüncesine yöneltti.

Bir Amazon sözcüsü haberle ilgili yorum yapmayı reddetti.

Şirket şubat ayında yayınladığı yıllık raporunda, uluslararası ticaret anlaşmazlıklarını bir risk faktörü olarak göstermişti.

Şirket, “Çin merkezli tedarikçiler, ürün bileşenlerimizin ve mamul mallarımızın önemli bir kısmını sağlıyor” dedi.