İsrail ordusu ile Hamas arasındaki çatışmanın kızıştığı bir dönemde, ABD Başkanı Joe Biden’ın İsrail ziyaretinin hemen öncesinde Gazze’deki bir hastaneye isabet eden bomba sonucu yüzlerce Filistinli hayatını kaybetti.
Hastaneyi kim bombaladı?
İsrail ve Filistin tarafları, hastanenin bombalanmasından birbirlerini sorumlu tuttular. Çatışmanın başladığı ilk andan itibaren açık bir şekilde İsrail’in yanında yer alan Biden ise gördüğü kadarıyla patlamaya ‘karşı tarafın’ neden olduğunu söyleyerek Filistinlileri işaret etti.
Öte yandan bazı Batılı ülkeler bu aşamada herhangi bir tarafı hedef göstermeden bombalama olayının soruşturulması yönünde çağrıda bulunurken, Arap ülkeleri İsrail’i suçladı. Reuters’a göre İngiltere Başbakanı Rishi Sunak dün yaptığı açıklamada, İngiliz istihbarat servislerinin salı günü Gazze’deki hastanede meydana gelen patlamayla ilgili gerçekleri bağımsız bir şekilde tespit etmek için kanıtları analiz ettiğini söyledi.
Hastane hakkında ne biliyoruz?
1882 yılında kurulan El-Ehli Arab Hastanesi Anglikan Kilisesi tarafından yönetiliyor. Hastane web sitesinde kendisini ‘dünyanın en çalkantılı yerlerinden birinin kalbinde huzur veren bir sığınak’ olarak tanımlıyor. Hastane, ücretsiz meme kanseri tarama programı, yaşlı kadınlara yönelik merkez ve civar beldelere ücretsiz hizmet veren mobil klinik gibi hizmetlerin yanı sıra 80 yataklı hizmet sunduğunu ifade ediyor.
Hastane, Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Ez-Zeytun mahallesinde yer alıyor.
Bombalama sırasında hastanede kaç kişi vardı?
Gazze’deki bu hastane ve diğer hastanelerdeki yatak sayısı sınırlıyken, Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e yönelik başlattığı saldırıya yanıt olarak İsrail hava saldırılarının başlamasından bu yana hastaneler kapasitelerinin üstünde çok sayıda yaralıyla doldu taştı.
Yaralı sayısında büyük bir artış olmasının yanı sıra hastanelerin saldırılara karşı güvenli bir sığınak olacağını düşünen insanlar da Gazze’nin dört bir yanındaki hastanelere akın ettiler.
Bununla ilgili olarak hastanenin ortopedi bölümünün başkanı Dr. Fadl Naim, salı sabahı El-Ehli Arab Hastanesi’nde yaklaşık bin kişinin olduğunu ve günün ilerleyen saatlerinde daha fazla kişinin buraya akın ettiğini söyledi. Naim, “Bu, İsrail ordusunun Zeytun mahallesi sakinlerine evlerini boşaltmaları gerektiği uyarısını yapmasından sonraydı” dedi. Dr. İbrahim en-Nekaa ‘saldırı sırasında 3 binden fazla kişinin hastaneye sığınmış durumda olduğunu’ bildirdi.
Saldırıdan önce ne oldu?
İsrail, Gazze şehri sakinleri de dahil olmak üzere Gazze’nin kuzeyindeki Filistinlilere can güvenlikleri için güneye gitmeleri çağrısında bulunmuştu. İsrail ordusu salı günü sosyal medya platformu X’te yayınladığı paylaşımında özellikle Zeytun mahallesi sakinlerinden güneye gitmelerini istemişti.
Gazze’nin güneyinde kalan Refah kentindeki Kuveyt İhtisas Hastanesi 16 Ekim’de İsrail’den tahliye yönünde iki uyarı aldığını duyurmuş ancak hastane müdürü çalışanlarının buradan ayrılmayacağını açıklamıştı.
Saldırıyla ilgili ayrıntılar neler?
Dr. Naim, ameliyatlardan birini bitirip başka bir ameliyata başlamak için önlüğünü değiştirmek üzereyken büyük bir patlama sesi duyduğunu söyledi. Dr. Nekaa patlamanın akşam 18.30 civarında (15:30 GMT) meydana geldiğini belirtti.
Hasarın boyutu ne?
Reuters’in hastanenin içinden elde ettiği görüntüler ve fotoğraflar, hastane bahçesinde bulunan yaklaşık 24 aracın tahrip olduğunu ortaya çıkardı.
Etraftaki binaların hasar gördüğü ve duvarlarda ve yerlerde kan lekeleri olduğu görüldü.
Filistinliler ne dedi?
Filistinli yetkililer İsrail’i suçlarken, Filistinli silahlı grup İslami Cihad Hareketi, patlamaya kendi füzelerinden herhangi birinin neden olduğu iddiasını yalanlayarak o sırada Gazze şehrinde veya çevresinde hiçbir faaliyetlerinin olmadığını açıkladı.
Hamas lideri İsmail Heniyye, Washington’un İsrail’e ‘saldırganlığı için koruma sağladığını’ söyleyerek patlamanın sorumluluğunu ABD’ye yükledi. Batı Şeria’daki Filistin Yönetimi’nin Sağlık Bakanı, İsrail’i ‘katliam’ yapmakla suçladı.
İsrail ne dedi?
İsrail patlamanın sorumluluğunu reddetti ve bunun İslami Cihad’ın başarısız füze girişiminden kaynaklandığını söyledi.
İsrail Ordu Sözcüsü, İsrail ordusunun operasyonel sistemler üzerinde yaptığı analizin, Gazze’deki militanların hastanenin bombalandığı sırada hastanenin yakınından geçen bir füze yağmuru başlattığını gösterdiğini duyurdu.
Sözcü “Çeşitli kaynaklardan edindiğimiz istihbarat bilgileri, Gazze’deki hastanede patlamaya neden olan başarısız füzeden İslami Cihad’ın sorumlu olduğunu gösteriyor” ifadelerini kullandı.
Sözcü, hastanenin çevresindeki binalarda yapısal bir hasar bulunmadığını ve hava saldırısı senaryosuna uygun kraterlerin bulunmadığını bildirdi. Sözcü, Hamas’ın kasıtlı olarak ölü sayısını abartılı söylediğini belirterek hareketin patlamanın nedenini açıkladığı kadar hızlı öğrenmesinin imkanı olmadığını söyledi.
Ordu tarafından bildirildiğine göre son 11 gün içinde Gazze’den yaklaşık 450 roket atıldı. Ancak bunlar hedefleri vuramadan Gazze Şeridi’ne düştü.
ABD ne dedi?
Biden, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun yanındayken “Dün Gazze’deki hastane bombalamasından dolayı derin bir üzüntü ve öfke duydum. Gördüğüm kadarıyla bu, diğer tarafın işi, sizin değil” ifadelerini kullanarak Filistinlileri hedef aldı.
Anglikan Kilisesi ne dedi?
Canterbury Başpiskoposu ve Anglikan Kilisesi Lideri Justin Welby, “Bu, masum hayatların korkunç ve feci bir kaybıdır. El-Ehli Hastanesi Anglikan Kilisesi tarafından yönetiliyor. Kardeşlerimizle birlikte yastayım (...) Bu yıkıcı savaşta sivillerin korunması yönündeki çağrımı yineliyorum. Huzur içinde yatsınlar” açıklamasında bulundu.
Bölgedeki tepkiler neler?
Bombalama bölgedeki Arap hükümetlerini ve halklarını öfkelendirirken, İsrail’in hastaneye düzenlediği saldırıyı kınamak için birçok Arap ülkesinde göstericiler sokaklara döküldü.
Ürdün Kralı 2. Abdullah patlamadan İsrail’i sorumlu tutarken, dün başkent Amman’da ABD, Mısır ve Filistin liderlerinin katılımıyla Gazze için düzenlenecek zirveyi iptal etti. Mısır da olaydan İsrail’i sorumlu tuttu.
Lübnan’da 2006 yılında İsrail’le savaşan Hizbullah, İsrail’in kanlı saldırısını kınadı ve dün gösteriler düzenlenmesi için çağrıda bulundu. Beyrut hükümeti kurbanlar için ulusal yas ilan etti.