Nobel ödüllü ekonomist Robert Engle: ABD'deki bankacılık krizinin büyüyeceğini düşünmüyorum

80 yaşındaki ekonomist, piyasadaki oynaklığın halkın beklentilerinin hızla değişmesinden kaynaklandığına da dikkat çekti

Engle, Cornell Üniversitesi'nden fizik alanında yüksek lisans, ekonomidense doktora derecesi aldı (Reuters)
Engle, Cornell Üniversitesi'nden fizik alanında yüksek lisans, ekonomidense doktora derecesi aldı (Reuters)
TT

Nobel ödüllü ekonomist Robert Engle: ABD'deki bankacılık krizinin büyüyeceğini düşünmüyorum

Engle, Cornell Üniversitesi'nden fizik alanında yüksek lisans, ekonomidense doktora derecesi aldı (Reuters)
Engle, Cornell Üniversitesi'nden fizik alanında yüksek lisans, ekonomidense doktora derecesi aldı (Reuters)

Nobel ödüllü ekonomist Robert Fry Engle, İspanya'nın önde gelen gazetelerinden El Pais'e söyleşi verdi. 

80 yaşındaki ekonomist, ABD'deki Silikon Vadisi Bankası ve Signature Bank'in peş peşe iflas etmesiyle tüm dünyadaki banka hisselerinde martta yaşanan kesin düşüşlerle ilgili değerlendirmesinde, "Bence bu, büyük bankaları etkilemeyen küçük bir finansal kriz. Büyük bir krize evrileceğini düşünmüyorum" dedi.

Engle, ABD'deki bankaların özellikle uzun vadeli tahvillere yatırım yaptıkları için faiz oranlarının artırıldığı bir ortamda güvende olmadıklarına dikkat çekerek, firmaların halen risk altına olduğunu belirtti.

2008'de yaşanan küresel ekonomik krizden bu yana özellikle ABD'de alınan derslerin bazılarının unutulduğunu savunan Engle, eski ABD Başkanı Donald Trump'ın finans sektörü üzerindeki denetimleri gevşetmesinin de bugün ülkede yaşanan mali krizde rolü olduğunu vurguladı.

2003'te Nobel Ekonomi Ödülü'nü Galli ekonomist Sör Clive Graner'la paylaşan Engle, merkez bankalarının faiz artırma trendinin olumsuz etkiler doğurabileceğine işaret ederek, şunları söyledi: 

Bu, faiz oranlarını artırmaya başladıklarından beri bahsettiğimiz bir risk. Son faiz artırımından sonra ABD Merkez Bankası, bunun bir süre için son faiz artırımı olabileceğini ve ‘bekleyip göreceğiz' yaklaşımını benimseyeceğini ima etti.

Engle, ABD'deki enflasyonun enerji fiyatlarındaki artıştan, tedarik zincirindeki sorunlardan ve ABD-Çin arasındaki gerginlikten kaynaklandığını ifade etti. Ekonomist, bu üç unsurdan sadece sonuncusunda somut bir ilerleme kaydedilemediğini savundu.

Halen New York Üniversitesi'nde ders vermeye devam eden Engle, son üç yılda Kovid pandemisi ve Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle piyasalardaki volatilitenin artış göstermesinin sıradışı olmadığını söyledi.

Ekonomist, piyasadaki oynaklığa dair şu değerlendirmeyi yaptı: 

Her zaman yüksek ve düşük volatilite dönemleri vardır. Bu oynaklığı yaratan asıl unsur, halkın beklentilerinin ne kadar hızlı değiştiğidir; haberlerde okuduklarının ve bunların piyasalara ilişkin görüşlerini nasıl etkilediğidir.

Independent Türkçe, El Pais 



Japonya'da turist akını etkisi: İkili fiyat planlanıyor

Uzmanlar, ikili fiyat sistemi kapsamında turistlerin ödeyeceği fiyatların aniden artmasının geri tepebileceğine dikkat çekiyor (AFP)
Uzmanlar, ikili fiyat sistemi kapsamında turistlerin ödeyeceği fiyatların aniden artmasının geri tepebileceğine dikkat çekiyor (AFP)
TT

Japonya'da turist akını etkisi: İkili fiyat planlanıyor

Uzmanlar, ikili fiyat sistemi kapsamında turistlerin ödeyeceği fiyatların aniden artmasının geri tepebileceğine dikkat çekiyor (AFP)
Uzmanlar, ikili fiyat sistemi kapsamında turistlerin ödeyeceği fiyatların aniden artmasının geri tepebileceğine dikkat çekiyor (AFP)

Japonya'da işletmeler, turistlere farklı fiyat uygulamayı değerlendiriyor. Japon Yeni'nin değer kaybetmesi ve turist akını nedeniyle işletmeler, yabancı turistlerle halka ikili fiyat uygulamayı planlıyor. 

Ülkenin ikinci büyük adası Hokkaido'daki turizm birliği, özellikle kış tatili için tercih edilen vilayetteki işletmelere, turistlere alışverişte daha yüksek fiyat uygulama çağrısı yaptı. 

Japonya'nın batısındaki Himeji Belediyesi de geçen ayki açıklamasında, UNESCO Dünya Mirası listesindeki 17. yüzyıldan kalma Himeji Kalesi'ne giriş ücretlerinin yabancı turistler için en az 4 kat artırılmasının planlandığını bildirmişti.

Bu yılın ilk yarısında Japonya'yı yaklaşık 17,78 milyon turist ziyaret etti. Rekor düzeydeki bu sayının çoğu Güney Kore, Çin, Tayvan ve ABD'den ülkeye seyahat eden kişilerden oluşuyor. 

Osaka Valiliği de aşırı turizme karşı koymak için yabancı ziyaretçilerden ek vergiler alınmasını değerlendiriyor. Yetkililer, bunun 2025'te Osaka'da düzenlenecek EXPO Fuarı'ndan önce devreye sokulabileceğini belirtiyor. 

Diğer yandan başkent Tokyo'daki bir restoran nisandan beri çift fiyat uygulamasını kullanıyor. 

Tamatebako adlı deniz ürünleri restoranı, yabancı turistlerden hafta içi her gün açık büfe için 7 bin 678 Japon Yeni (yaklaşık 1650 TL) ücret alıyor. Japonya'da ikamet edenler içinse fiyat 6 bin 578 Japon Yeni (yaklaşık 1400 TL).

Japonya'nın kooperatif haber ajansı Kyodo News'ün konuştuğu işletme sahibi  Shogo Yonemitsu, fiyat uygulamasına dair şunları söyledi: 

Japonca konuşan yurttaşlarla İngilizce özel hizmete ihtiyaç duyan yabancı turistler için nasıl aynı menü fiyatını belirleyebiliriz ki?

Araştırma şirketi Loyalty Marketing'in şubatta yayımladığı bir ankette, katılımcıların yaklaşık yüzde 60'ı iki kademeli fiyatlandırmayı doğru bulduğunu belirtmişti.

Ancak Kokugakuin Üniversitesi'nden Tomoya Umekawa, ikili fiyat politikasının dikkatli belirlenmesi gerektiğine işaret ederek şunları söyledi: 

Japon Yeni'ndeki düşüşün ardından yabancıların bunları karşılayabileceği gibi dar görüşlü bir yaklaşımla fiyatları aniden değiştirmek sorun yaratabilir.

Independent Türkçe, Guardian, Kyodo News