TCMB Başkanı Erkan'dan "dijital para" açıklaması

"Dijital paranın nihai gücü, yalnızca dijital para olmasından değil, merkez bankasının ihraç ettiği bir parasal teknoloji olmasından gelmektedir"

TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan (AA)
TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan (AA)
TT

TCMB Başkanı Erkan'dan "dijital para" açıklaması

TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan (AA)
TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan (AA)

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 24-25 Eylül'de İstanbul'da düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)-Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) Merkez Bankaları Forumu toplantısına ev sahipliği yaptı.

Toplantının açılışı, TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan tarafından gerçekleştirildi. Toplantının ilk oturumunda, küresel ekonomik görünüm ve İİT üyesi ülkelerin ekonomik görünümü ele alındı.

İkinci oturumda, merkez bankası dijital para birimlerinin tasarımı ve kullanımında son gelişmeler değerlendirildi ve bu konuda merkez bankaları arası iş birliğinin rolü üzerinde duruldu.

Üçüncü oturumda ise öncelikle yerel para birimleriyle ticaretin küresel düzeyde artan önemi ele alındı. Ayrıca, yerel para birimleriyle ticareti geliştirme yollarının yanı sıra özellikle yükselen piyasa ekonomilerindeki yerel para birimleriyle ticaretin faydaları ve zorlukları değerlendirildi.

Basına kapalı gerçekleşen İİT-İSEDAK Merkez Bankaları Forumu toplantısının açılışında konuşan Erkan, bu ay Fas ve Libya'da yaşanan felaketlerde hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet, yaralananlara da acil şifalar dilemek istediğini belirterek, "Tüm Faslılara ve Libyalılara en içten başsağlığı dileklerimi iletiyorum. Biz de bu yılın başlarında iki büyük deprem yaşadık ve o zor dönemde bize vermiş olduğunuz destek ve dualarınız için hepinize teşekkür ederiz" ifadelerini kullandı.

Erkan, dünyanın on yıllarca süren arz fazlası, düşük faiz oranları ve düşük enflasyon döneminden tedarik zinciri kısıtlamaları, kalıcı enflasyon ve en önemlisi de kritik ham maddeler ve ana metallere ilişkin olarak artan jeopolitik istikrarsızlık ve kaynak milliyetçiliği riski dönemine geçtiğini vurguladı.

İkinci saydığı hususun, yüksek düzeydeki fiyatların ek sebeplerinden birini temsil ettiğini aktaran Erkan, bu tür kıt küresel kaynakların, İİT'de olduğu gibi politika oluşturmada küresel bir optimizasyon ve koordinasyon yoluyla ele alınması gerektiğini, merkez bankaları olarak bu sorunların çözümünde kendilerine önemli bir görev düştüğünü ifade etti.

Merkez Bankası Dijital Parası

Hafize Gaye Erkan, konuşmasında, MBDP konusunda da şunları kaydetti:

Gelişmiş ülke merkez bankalarının girişimleri belirli bir olgunluğa ulaşmak üzere ve güvenli ve dayanıklı MBDP sistemlerinin oluşturulmasında BIS'in rolünün ve İİT iş birliğinin kilit önemde olduğu kritik bir dönüm noktasındayız. Kendi dijital para teknolojilerini geliştiren ülke örnekleri var. Dijital paranın nihai gücü, yalnızca dijital para olmasından değil, merkez bankasının ihraç ettiği bir parasal teknoloji olmasından gelmektedir. Birlikte çalışabilirlik ve yüksek performanslı ödeme işleme sistemleri olmadan hiçbir MBDP projesi, kapsayıcı, daha yeşil ticaret ve yatırım konuları açısından etkin ve etkili bir küresel aktarım sağlayamaz.

İslam İşbirliği Teşkilatı'ndaki iş birliğinin; birlikte çalışabilirliğin test edilmesi, ticaret ve havale işlemlerine ilişkin sınır ötesi MBDP işlemlerinin kolaylaştırılmasının sağlanması açısından kilit öneme sahip olduğunu vurgulayan Erkan, "Bu açıdan küresel operasyon önemlidir. Optimizasyonun sadece bir ülke için değil, her bir firma veya kullanıcı göz önünde bulundurularak yapılması gerekir" ifadelerini kullandı.



Jeff Bezos, Trump-Musk kavgasını fırsata çevirmek istiyor

Trump'ın ocak ayındaki yemin törenine katılanlar arasında Lauren Sánchez, Jeff Bezos, Google CEO'su Sundar Pichai ve Elon Musk vardı (AP)
Trump'ın ocak ayındaki yemin törenine katılanlar arasında Lauren Sánchez, Jeff Bezos, Google CEO'su Sundar Pichai ve Elon Musk vardı (AP)
TT

Jeff Bezos, Trump-Musk kavgasını fırsata çevirmek istiyor

Trump'ın ocak ayındaki yemin törenine katılanlar arasında Lauren Sánchez, Jeff Bezos, Google CEO'su Sundar Pichai ve Elon Musk vardı (AP)
Trump'ın ocak ayındaki yemin törenine katılanlar arasında Lauren Sánchez, Jeff Bezos, Google CEO'su Sundar Pichai ve Elon Musk vardı (AP)

Jeff Bezos’un uzay şirketi Blue Origin, ABD Başkanı Donald Trump ve Elon Musk arasındaki anlaşmazlıktan faydalanarak Beyaz Saray’la ilişkilerini güçlendirmek istiyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde, Amazon’un kurucusu Bezos’un bu ay Trump’la en az iki kez görüştüğü belirtiliyor.

Blue Origin CEO’su Dave Limp’in de Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü Susie Wiles’la toplantı yaptığı ifade ediliyor.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan kaynaklar, bu görüşmelerde Blue Origin’in daha fazla devlet projesine dahil olmak istediğini söylüyor.

Ayrıca Trump’ın, görev süresi bitmeden Ay’a mürettebatlı bir görev uçuşu gerçekleştirilmesini istediğini Bezos’la paylaştığı aktarılıyor.

Bezos’la Trump arasında geçmişte gergin bir ilişki vardı. Cumhuriyetçi lider, Bezos’u Washington Post (WP) üzerinden kendine saldırmakla suçlamıştı. İş insanı, Amerikan gazetesini 2013’te 250 milyon dolara satın almıştı.

Ancak son dönemde ikili arasında daha yakın bir ilişki olduğu gözlemleniyor. WP, geçen yılki başkanlık seçimlerinde Trump’ın rakibi Başkan Yardımcısı Kamala Harris’i desteklemeyi planlamış fakat Bezos’un müdahalesiyle hiçbir adayı desteklememişti.

Ayrıca Bezos, Amazon üzerinden Trump’ın yemin töreni için 1 milyon dolar bağışta bulunmuştu.

Amerikalı milyarder, Trump’ın kızı Ivanka Trump ve damadı Jared Kushner’la da dostane ilişkiler geliştirdi. Ivanka ve Jared, Bezos’un Lauren Sanchez’le Venedik’teki düğününe de katılacak. Düğün planları Venedik’te büyük protestolara sebep olmuştu.

SpaceX’in sahibi Musk, Trump’ın seçim dönemindeki en büyük destekçilerinden biriydi. Ancak ikili arasında vergi tasarısıyla ilgili başlayan anlaşmazlık hızla büyümüştü. Musk, Trump'ın Beyaz Saray'daki danışmanlığı görevinden ayrılmıştı. Tesla CEO’su, şirketine odaklanmak için ABD Hükümet Verimliliği Departmanı'nın (DOGE) liderliğini de bırakmıştı.

Space X uzay operasyonlarındaki liderliğiyle Blue Origin’e kıyasla daha fazla hükümet sözleşmesine sahip. ABD Uzay Kuvvetleri Komutanlığı, gelecekte yapılacak 28 uçuş için Musk’ın şirketiyle 5,9 milyar dolarlık anlaşma imzalamıştı. Bezos’un Blue Origin’iyse 7 fırlatma için 2,4 milyar dolarlık anlaşma alabilmişti.

Analizde, SpaceX ve Blue Origin’in, Trump’ın hava savunma sistemi “Altın Kubbe”, Mars’a yönelik projeler ve NASA’nın insanlı görevleriyle ilgili sözleşmeler için ileride daha yoğun rekabet edeceğine dikkat çekiliyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN