OPEC: Küresel petrol talebi 2045'te günlük 116 milyon varile ulaşacak

Küresel petrol talebinin 2045'te geçen yıla göre günlük 16 milyon varil artışla günlük 116 milyon varile ulaşması öngörülüyor

Enerji karışımında en büyük pay petrolde olacak (AA)
Enerji karışımında en büyük pay petrolde olacak (AA)
TT

OPEC: Küresel petrol talebi 2045'te günlük 116 milyon varile ulaşacak

Enerji karışımında en büyük pay petrolde olacak (AA)
Enerji karışımında en büyük pay petrolde olacak (AA)

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) 2045'e kadar küresel ekonomi, enerji ve petrol talebi arzına ilişkin orta ve uzun vadeli tahminlerini içeren 2023 Dünya Petrol Görünümü Raporu'na göre, geçen yıl günlük 291 milyon varil petrol eşdeğeri seviyesinde olan küresel birincil enerji talebinin, günlük 68,3 milyon varil petrol eşdeğeri (yüzde 23) artışla 2045'te günlük 359 milyon varil petrol eşdeğerine ulaşması bekleniyor.

Kaynak bazında, enerji politikaları ve iklim taahhütleri nedeniyle kömür hariç tüm birincil yakıtlara olan talebin uzun vadede artması bekleniyor.

Bu dönemde en güçlü büyümenin, birçok bölgedeki güçlü politika desteğine bağlı olarak günlük 34,3 milyon varil petrol eşdeğeri artışla rüzgar ve güneş başta olmak üzere diğer yenilenebilir enerji kaynaklarında yaşanacağı öngörülüyor. Geçen yıl küresel enerji karışımındaki payı yaklaşık yüzde 2,7 olan diğer yenilenebilir enerji kaynaklarının 2045'te yüzde 11,7 paya sahip olacağı tahmin ediliyor.

Enerji karışımında en büyük pay petrolde olacak

Rapora göre, küresel petrol talebinde güçlü bir büyüme bekleniyor. Petrolün, 2045'e kadar yüzde 29,5 ile küresel enerji karışımındaki en büyük payı elinde tutacağı öngörülüyor.

Küresel doğal gaz talebinin de 2045'e kadar günlük 20 milyon varil petrol eşdeğeri artışla günlük 87 milyon varil petrol eşdeğerine yükseleceği hesaplanıyor.

Fosil yakıtların küresel enerji karışımındaki payının 2045'te, kömür talebindeki düşüşe bağlı olarak 2022'deki yüzde 80 seviyesinden yüzde 69 seviyelerine gerilemesi bekleniyor. Aynı dönemde, petrol ve gazın enerji karışımındaki toplam payının ise yüzde 54 seviyesini koruyacağı tahmin ediliyor.

OECD bölgesinde uzun vadede petrol talebi daralacak

Rapora göre, küresel petrol talebinin 2028'de geçen yıla göre günlük 10,6 milyon varil artışla günlük 110,2 milyon varile ulaşması bekleniyor.

OECD dışı ülkelerindeki talebin günlük 10,1 milyon varil artışla 2028'de günlük 63,7 milyon varile yükseleceği öngörülürken, orta vadede OECD ülkelerindeki talebin günlük yaklaşık 500 bin varil artacağı tahmin ediliyor.

Uzun vadede ise küresel petrol talebinin 2045'te geçen yıla göre günlük 16 milyon varilden fazla artışla günlük 116 milyon varile ulaşması bekleniyor.

OECD dışı ülkelerdeki talebin 2022-2045 döneminde günlük yaklaşık 26 milyon varil artacağı hesaplanırken, OECD ülkelerinde ise günlük yaklaşık 9,3 milyon varillik bir daralma öngörülüyor.

Hindistan petrol talebindeki büyümede başı çekecek

Rapora göre, OECD dışı petrol talebindeki artışa en büyük katkının Hindistan'dan geleceği tahmin ediliyor.

Söz konusu dönemde Hindistan'da günlük 6,6 milyon varil artış beklenirken, talebin diğer Asya ülkelerinde günlük 4,6 milyon varil, Çin'de günlük 4 milyon varil, Afrika'da günlük 3,8 milyon varil ve Orta Doğu'da günlük 3,6 milyon varil artacağı hesaplanıyor.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.