Çin'in "gölge bankacılık" devi ZEG'e soruşturma açıldı

Firma, geçen hafta iflas edebileceğini bildirmişti

İflas tehlikesiyle karşı karşıya kalan ZEG'in kurucusu Şia Zhikun, 2021'de kalp krizi nedeniyle 61 yaşında yaşamını yitirmişti (Reuters)
İflas tehlikesiyle karşı karşıya kalan ZEG'in kurucusu Şia Zhikun, 2021'de kalp krizi nedeniyle 61 yaşında yaşamını yitirmişti (Reuters)
TT

Çin'in "gölge bankacılık" devi ZEG'e soruşturma açıldı

İflas tehlikesiyle karşı karşıya kalan ZEG'in kurucusu Şia Zhikun, 2021'de kalp krizi nedeniyle 61 yaşında yaşamını yitirmişti (Reuters)
İflas tehlikesiyle karşı karşıya kalan ZEG'in kurucusu Şia Zhikun, 2021'de kalp krizi nedeniyle 61 yaşında yaşamını yitirmişti (Reuters)

Çin'in en büyük varlık yöneticilerinden Zhongzhi Enterprise Group (ZEG) hakkında soruşturma başlatıldı. 

Pekin polisine bağlı Belediye Kamu Güvenliği Bürosu'ndan cumartesi günü yapılan açıklamada, şirketin yürüttüğü yasadışı faaliyetlerle ilgili soruşturma açıldığı bildirildi. 

Yetkililer söz konusu faaliyetlere ilgili detay paylaşmazken, Çin Komünist Partisi'nin İngilizce yayın organı Global Times, soruşturmada polisin "birçok şüpheliyle ilgili işlem yaptığını" aktardı. Soruşturmada adı geçen şüphelilerin kim olduğuysa henüz açıklanmadı.  

Soruşturma, ZEG'in çarşamba günü ağır iflas durumunda olduğunu duyurmasının ardından geldi.

Merkezi başkent Pekin'de yer alan firma, yatırımcılarına gönderdiği mektupta toplam borç yükümlüğünün 420 ila 460 milyar yuanı (yaklaşık 1,7 trilyon ila 1,9 trilyon TL) bulduğunu, buna karşın toplam varlıklarının 200 milyar yuan (yaklaşık 827 milyar TL) olduğunu belirtmişti. 

Çin'deki emlak krizinden etkilenen gayrimenkul firmalarına milyarlarca dolar borç veren şirketin mektubunda, "Nakit varlıklar yetersiz ve varlık satışlarında elde edilebilecek miktar düşük. Firmas, kısa vadede borçlarını ödeyecek yeterli kaynağa sahip değil" ifadelerine yer verilmişti.

ZEG, "gölge bankacılık" olarak adlandırılan, yüksek riskli ve getirili yatırımların borç tahvilleri, menkul varlıklar, vadeli işlemler ve diğer borçlanma araçlarıyla fonlandığı kayıtdışı finans sektörünün en büyük aktörlerinden biriydi. 

Birleşik Krallık'ın (BK) kamu yayıncısı BBC'nin aktardığına göre, Çin'deki "gölge bankacılık" sektörü yaklaşık 3 trilyon dolar değerinde. 

BK merkezli piyasa analiz şirketi Orient Capital Research'ten Andrew Collier, ZEG'in içinde bulunduğu sıkıntılı mali durumun ve firmaya yönelik soruşturmanın, Çin'deki finans sektörüne olumsuz yansıyabileceğine dikkat çekti. Collier, bu durumun daha geniş bir krizi tetikleyerek Çin'deki normal bankacılık sektörünü de vurabileceğini söyledi.

Independent Türkçe



Çin yeni bir ticaret savaşı mı başlatıyor?

Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
TT

Çin yeni bir ticaret savaşı mı başlatıyor?

Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), üretim ve ihracatı artıran Çin'in yeni bir "ticaret savaşı" başlattığını yazıyor. 

Analizde, Çin'in zayıflayan ekonomisini canlandırmak için "fabrikalara steroid bastığı" ve yabancı ülkelerdeki işletmeleri sıkıştırarak yeni bir küresel ticaret savaşı başlattığı savunuluyor. 

Avrupa Birliği, Çin'de üretilen elektrikli otomobillere sağlanan sübvansiyonlar nedeniyle başlatılan soruşturma kapsamında, ülkeden ithal edilen elektrikli araçlara yüzde 38,1'e varan ilave vergi uygulama kararını temmuzda yürürlüğe koymuştu. 

ABD de Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillerin yanı sıra alüminyum ve güneş panellerine ek vergi uygulama kararı almıştı. 

WSJ, Pekin'in stratejisinin yalnızca Batı ülkelerini değil, Türkiye ve Pakistan'ı da tedbir almaya ittiğini hatırlatıyor. Türkiye, Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillere uygulanan ek vergileri yüzde 40'a yükseltmişti. 

Analizde, Çin'in "üretime yatırımı artırarak ekonomiyi canlandırıp, uluslararası alanda fazla tepki çekmeden endüstriyel direncini artırmayı hedeflediği" yorumu yapılıyor.

Haberde, Pekin yönetimine danışmanlık yapan bazı kişilerin, ülkenin üretim ve inşaat sektörüne yatırımından ziyade iç tüketimi öncelendirmesi gerektiğini söylediği aktarılıyor. 

Bunun yerinde Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in "Eskiyi yıkmadan önce yeniyi kurun" anlayışıyla hareket ederek sübvansiyonlu üretime yatırımların artırılması talimatını verdiği bildiriliyor.

Şi'nin bu politikayı izlemesinin iki nedeni olduğuna dikkat çekiliyor. Analize göre bunlardan ilki, Çin'in ABD ve diğer Batılı ülkelerin ağır yaptırımları karşısında ülke ekonomisini ayakta tutabilecek endüstriyel tedarik zinciri oluşturulmasıyla ilgili. İkinci sebepse Pekin'in "savurganlık" diye nitelediği ABD tarzı tüketime kökten itiraz etmesi.

Diğer yandan analizde, Şi'nin bu stratejisinin Pekin'in kapasite fazlasını azaltmaya çalıştığı eski politikalarına kıyasla bir değişime işaret ettiğine dikkat çekiliyor. 

2015'te Şi'nin, Çin Komünist Partisi'nin eski Merkezi Mali ve Ekonomik İşler Komisyonu Direktörü Liu He'ye, özel sektördeki birçok küçük çelik fabrikasını ve diğer işletmeleri kapatma talimatı verdiği hatırlatılıyor. 

Ancak Çin'in "ABD ve AB'ye ek vergi hamlelerini gerekçelendirme fırsatı vermek istemediği" için üretim fazlasını düşürmeye yönelik bu tür politikaları etkili şekilde uygulamadığı savunuluyor.

Pekin Üniversitesi'nden finans uzmanı Michael Pettis, Çin'in halihazırda küresel üretimin üçte birine sahip olduğuna dikkat çekerek, böyle bir durumda üretimi tekrar iki katına çıkararak yabancı ülkelerin üretimdeki payını azaltmayı istediğini savunuyor ve ekliyor: 

Dünyanın geri kalanı bunun tam tersini istiyor. Kimse buna uyum sağlayamaz.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, BBC