Fed'in zararı 122,6 milyar dolara ulaştı

ABD Merkez Bankasının (Fed) zararı, kasım sonu itibarıyla 122 milyar doları aştı

(AA)
(AA)
TT

Fed'in zararı 122,6 milyar dolara ulaştı

(AA)
(AA)

Fed'in Eylül 2022'den bu yana zarar etmesi, ABD Hazinesi'ne katkıda bulunamaması, ülkenin kamu borçları üzerindeki faiz yükünün arttığı bir dönemde endişelere neden oluyor.

Fed, sahip olduğu tahvillerden elde ettiği faizler ve bankalara sağladığı hizmetlerden elde ettiği gelirden daha fazla faiz ödüyor.

Fed, Eylül 2022 itibarıyla zarara geçti

Fed'in gelirinin operasyon maliyetini aşmasıyla Banka, fazla kazançlarını ABD Hazinesi'ne aktaramaz hale geliyor.

Fed verilerine göre, Mart 2022'de varlık alım operasyonunu tamamlayarak faiz artırımlarına başlayan Bankanın Eylül 2022 itibarıyla zarara geçtiği görülüyor. Bankanın zararı, faiz artırımlarına paralel olarak artarken, kasım sonu itibarıyla 122,6 milyar dolara ulaştı.

Agresif para politikası duruşu Fed'in finansallarını etkilemesinin yanı sıra faiz giderleri artan ABD Hazinesi üzerinde de baskı oluşturuyor. ABD Hazinesi, 33 trilyon doların üzerindeki kamu borçlarının Ekim 2023 sonu itibarıyla 1 trilyon doları aşan faiz maliyetiyle boğuşuyor.

Para politikası görünümüne ilişkin belirsizlik Fed'in zararını ne zaman telafi edeceğine dair tahminleri zorlaştırıyor

Fed'in St. Louis Şubesi ekonomistleri Miguel Faria e Castro ve Samuel Jordan-Wood tarafından kasım sonunda yayımlanan analizde, Fed'in karşı karşıya olduğu finansal zorluklar ortaya konuldu.

Analizde, Fed'in, son 10 yılın büyük bir bölümünde Hazine'ye her ay 5 ila 10 milyar dolar arasında para aktarırken, Eylül 2022 itibarıyla aktaramadığına işaret edildi.

Para politikası görünümüne ilişkin belirsizlik, zararın nihai boyutunun ne kadar olacağını, ne zaman son bulacağını ve Fed'in zararı ne zaman telafi ederek Hazine'ye aktarmaya başlayacağını tahmin etmeyi zorlaştırırken St. Louis Fed ekonomistleri, Fed'in zararını karşılamak ve ABD Hazinesi'ne tekrar para aktarmaya başlamak için yaklaşık 4 yıla daha ihtiyacı olacağı tahmininde bulundu.

Bu arada, piyasalar, faiz oranlarındaki artışın sonuna gelindiğini fiyatlarken, faiz indirimlerine ne kadar yakın olunduğu konusunda ise belirsizlik devam ediyor.

İstihdam piyasasının hala görülmek istenenden güçlü olması ve istihdam artışlarının en yoğun gözlemlendiği hizmet sektöründe harcamaların canlı olması faizlerin uzun süre yüksek kalacağına işaret ediyor.

New York Fed ise Bankanın 2025'te karlılığa döneceğini ve Hazine'ye yeniden para aktarmaya başlayabileceğini öngörüyor.

Son 10 yılda 1 trilyon dolar kar aktarmıştı

Faaliyetlerini finans sektörüne sağladığı hizmetler ve tahvil getirilerinden finanse eden Fed'in bilançosunun bir tarafı varlıklardan, diğer tarafı ise yükümlülüklerden oluşuyor.

Fed, çok düşük para piyasası faiz oranı ve büyük bir bilançodan elde ettiği gelirin etkisiyle son 10 yılda Hazineye yaklaşık 1 trilyon dolar kar aktarmıştı.

2021'de Hazineye 109 milyar dolar aktaran Fed'in, geçen yıl kar aktarımı 76 milyar dolara gerilemişti.

Salgın önlemleri Fed'in bilançosunu şişirmişti

ABD'de Kovid-19 salgınının Mart 2020'de etkili olmasıyla Fed, salgının ekonomik etkilerini sınırlamak için hızla önlemler almıştı.

Faiz oranlarını sıfıra indiren Banka, sınırsız parasal genişleme başlatmış ve bankacılık sistemine rezerv enjekte ederek büyük miktarlarda ABD Hazine tahvili ve ipoteğe dayalı menkul kıymet (MBS) satın almıştı.

Bu alımların bir sonucu olarak Fed'in salgın öncesinde yaklaşık 4 trilyon dolar olan bilançosunun büyüklüğü, 2 kattan fazla artarak 2022'nin ortalarında yaklaşık 9 trilyon dolara ulaşmıştı.

Fed'in bilançosunun 29 Kasım itibarıyla büyüklüğü ise yaklaşık 7,8 trilyon dolar seviyesinde bulunuyor.



Çin, Fas’taki fabrikalara yatırımları neden artırıyor?

Fas'ın Tanger Med limanı otomobil satışlarında önemli rol oynuyor (Reuters)
Fas'ın Tanger Med limanı otomobil satışlarında önemli rol oynuyor (Reuters)
TT

Çin, Fas’taki fabrikalara yatırımları neden artırıyor?

Fas'ın Tanger Med limanı otomobil satışlarında önemli rol oynuyor (Reuters)
Fas'ın Tanger Med limanı otomobil satışlarında önemli rol oynuyor (Reuters)

Çin, otomotiv sektörü güçlü olan ve Avrupa'yla ticaret anlaşmasına sahip Fas'a yatırımlarını artırıyor.

New York Times'ın (NYT) analizinde, son yıllarda Çinli enerji, elektrikli araç ve batarya üreticilerinin Fas'a 10 milyar dolarlık yatırım yaptığı belirtiliyor. Aralarında batarya üreticisi Gotion High-tech'in de bulunduğu onlarca Çinli firma, Fas'ta otomobil üretimi yapıyor.

Haberde, Fas'ın Avrupa Birliği'yle (AB) serbest ticaret anlaşmasına sahip olduğuna dikkat çekilerek, ABD'yle ticaret savaşında Çin'in buraya yatırımlarını artırdığı ifade ediliyor.

Auto World Journal'a göre Fas, 2023'te Çin, Japonya ve Hindistan'ı geride bırakarak AB'nin önde gelen otomobil ihracatçısı oldu.

Stratejik danışmanlık platformu Multipolarity Report'un kurucusu ekonomist Alexandre Kateb, Pekin'in "Fas'ın temel avantajlarından yararlanmak istediğini" söylüyor.

Kateb, Avrupa ve Afrika'yı birbirine bağlayan Fas'ın son 20 yıldır bir "otomotiv endüstrisi ekosistemi" inşa ettiğini belirtiyor. Ülke, Tanger Med gibi limanları ve araba aküsü üretiminde kullanılan büyük fosfat rezervlerini içeren sofistike bir ulaşım ağına sahip. Ayrıca temiz enerjiye geçiş konusunda da hızlı hareket ediyorlar.

Londra merkezli düşünce kuruluşu Chatham House'tan Ahmed Aboudouh, Meksika'nın ABD'nin gümrük vergilerinden kaçınmak isteyen üreticiler için oynadığı rolü, Fas'ın da Çinli firmalar için üstlenebileceğini belirtiyor.

Diğer yandan ABD Başkanı Donald Trump'ın, Fas'a gümrük vergilerini yükselterek Pekin yönetiminin önünü kesmeye çalışabileceği değerlendirmesi paylaşılıyor.

Aboudouh, Fas'ın Pekin'i "büyük bir ortak olarak gördüğünü" ancak Trump'ın Çin'le ticaret yapan ülkelere baskı uygulama riskinin de farkında olduğunu söylüyor.

Çin'in Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında sağladığı krediler ve yaptığı yatırımlar, Fas'ın ekonomik kalkınmasına güç kattı. Pekin yönetimi, yüksek hızlı tren hattı, güneş enerjisi santralleri ve Tanca'da 10 milyar dolarlık bir teknoloji merkezi gibi projelerle altyapının güçlendirilmesini sağladı.

Ayrıca bu yıl, Nijerya ve Fas arasında planlanan 26 milyar dolarlık doğalgaz boru hattının inşaatına çelik sağlaması için Çinli bir şirketle anlaşıldı.

Independent Türkçe, New York Times, APA News