Fed'in zararı 122,6 milyar dolara ulaştı

ABD Merkez Bankasının (Fed) zararı, kasım sonu itibarıyla 122 milyar doları aştı

(AA)
(AA)
TT

Fed'in zararı 122,6 milyar dolara ulaştı

(AA)
(AA)

Fed'in Eylül 2022'den bu yana zarar etmesi, ABD Hazinesi'ne katkıda bulunamaması, ülkenin kamu borçları üzerindeki faiz yükünün arttığı bir dönemde endişelere neden oluyor.

Fed, sahip olduğu tahvillerden elde ettiği faizler ve bankalara sağladığı hizmetlerden elde ettiği gelirden daha fazla faiz ödüyor.

Fed, Eylül 2022 itibarıyla zarara geçti

Fed'in gelirinin operasyon maliyetini aşmasıyla Banka, fazla kazançlarını ABD Hazinesi'ne aktaramaz hale geliyor.

Fed verilerine göre, Mart 2022'de varlık alım operasyonunu tamamlayarak faiz artırımlarına başlayan Bankanın Eylül 2022 itibarıyla zarara geçtiği görülüyor. Bankanın zararı, faiz artırımlarına paralel olarak artarken, kasım sonu itibarıyla 122,6 milyar dolara ulaştı.

Agresif para politikası duruşu Fed'in finansallarını etkilemesinin yanı sıra faiz giderleri artan ABD Hazinesi üzerinde de baskı oluşturuyor. ABD Hazinesi, 33 trilyon doların üzerindeki kamu borçlarının Ekim 2023 sonu itibarıyla 1 trilyon doları aşan faiz maliyetiyle boğuşuyor.

Para politikası görünümüne ilişkin belirsizlik Fed'in zararını ne zaman telafi edeceğine dair tahminleri zorlaştırıyor

Fed'in St. Louis Şubesi ekonomistleri Miguel Faria e Castro ve Samuel Jordan-Wood tarafından kasım sonunda yayımlanan analizde, Fed'in karşı karşıya olduğu finansal zorluklar ortaya konuldu.

Analizde, Fed'in, son 10 yılın büyük bir bölümünde Hazine'ye her ay 5 ila 10 milyar dolar arasında para aktarırken, Eylül 2022 itibarıyla aktaramadığına işaret edildi.

Para politikası görünümüne ilişkin belirsizlik, zararın nihai boyutunun ne kadar olacağını, ne zaman son bulacağını ve Fed'in zararı ne zaman telafi ederek Hazine'ye aktarmaya başlayacağını tahmin etmeyi zorlaştırırken St. Louis Fed ekonomistleri, Fed'in zararını karşılamak ve ABD Hazinesi'ne tekrar para aktarmaya başlamak için yaklaşık 4 yıla daha ihtiyacı olacağı tahmininde bulundu.

Bu arada, piyasalar, faiz oranlarındaki artışın sonuna gelindiğini fiyatlarken, faiz indirimlerine ne kadar yakın olunduğu konusunda ise belirsizlik devam ediyor.

İstihdam piyasasının hala görülmek istenenden güçlü olması ve istihdam artışlarının en yoğun gözlemlendiği hizmet sektöründe harcamaların canlı olması faizlerin uzun süre yüksek kalacağına işaret ediyor.

New York Fed ise Bankanın 2025'te karlılığa döneceğini ve Hazine'ye yeniden para aktarmaya başlayabileceğini öngörüyor.

Son 10 yılda 1 trilyon dolar kar aktarmıştı

Faaliyetlerini finans sektörüne sağladığı hizmetler ve tahvil getirilerinden finanse eden Fed'in bilançosunun bir tarafı varlıklardan, diğer tarafı ise yükümlülüklerden oluşuyor.

Fed, çok düşük para piyasası faiz oranı ve büyük bir bilançodan elde ettiği gelirin etkisiyle son 10 yılda Hazineye yaklaşık 1 trilyon dolar kar aktarmıştı.

2021'de Hazineye 109 milyar dolar aktaran Fed'in, geçen yıl kar aktarımı 76 milyar dolara gerilemişti.

Salgın önlemleri Fed'in bilançosunu şişirmişti

ABD'de Kovid-19 salgınının Mart 2020'de etkili olmasıyla Fed, salgının ekonomik etkilerini sınırlamak için hızla önlemler almıştı.

Faiz oranlarını sıfıra indiren Banka, sınırsız parasal genişleme başlatmış ve bankacılık sistemine rezerv enjekte ederek büyük miktarlarda ABD Hazine tahvili ve ipoteğe dayalı menkul kıymet (MBS) satın almıştı.

Bu alımların bir sonucu olarak Fed'in salgın öncesinde yaklaşık 4 trilyon dolar olan bilançosunun büyüklüğü, 2 kattan fazla artarak 2022'nin ortalarında yaklaşık 9 trilyon dolara ulaşmıştı.

Fed'in bilançosunun 29 Kasım itibarıyla büyüklüğü ise yaklaşık 7,8 trilyon dolar seviyesinde bulunuyor.



Çin, Trump'ın vergi hamlesine karşı stratejisini belirledi

Çin, uzun vadede büyüme hedeflerini yakalamak için para politikalarını tekrar gözden geçiriyor (Reuters)
Çin, uzun vadede büyüme hedeflerini yakalamak için para politikalarını tekrar gözden geçiriyor (Reuters)
TT

Çin, Trump'ın vergi hamlesine karşı stratejisini belirledi

Çin, uzun vadede büyüme hedeflerini yakalamak için para politikalarını tekrar gözden geçiriyor (Reuters)
Çin, uzun vadede büyüme hedeflerini yakalamak için para politikalarını tekrar gözden geçiriyor (Reuters)

Donald Trump'ın ocakta göreve gelmesiyle ABD'nin, özellikle Çin'den satın alınan ürünlere uygulanan gümrük vergilerini artırması bekleniyor. 

Çin ise bununla mücadele etmek için yuanın değer kaybetmesine izin vermeyi düşünüyor. 

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters'a konuşan ve adlarının paylaşılmasını istemeyen kaynaklar, bu hamleyle Pekin'in ihracatı daha ucuz hale getirmeyi ve Beyaz Saray'ın gümrük tarifelerinin etkisini azaltmayı hedeflediğini söylüyor.

Kaynaklar, 2025'te yuanın değer kaybetmesine izin verilmesinin, döviz kurunu sabit tutma politikasından sapma anlamına geleceğine dikkat çekiyor.

Çin'de yuan sıkı denetim altında tutuluyor. Çin Merkez Bankası, para biriminin belirlenen günlük orta noktanın her iki tarafında yüzde 2 oranında hareket etmesine izin veriyor.

Son kur değerlerine göre 1 ABD doları, 7,26 yuan ediyor. Kaynaklara göre Pekin'in politikalarıyla bunda yüzde 3,5'lik bir değer kaybına müsaade edilebilir. 

Trump, seçim kampanyasında küresel çapta ithalata yüzde 10, Çin'den ithalataysa yüzde 60 gümrük vergisi uygulamayı planladığını söylemişti.

Cumhuriyetçi liderin ilk başkan olduğu dönemde Mart 2018-Mayıs 2020'de ABD ve Çin arasındaki vergi misillemeleri nedeniyle yuan, dolar karşısında yüzde 12'den fazla değer kaybetmişti. 

Britanya merkezli bankacılık devi HSBC'nin Asya sorumlusu Fred Neumann, "Kur ayarlamaları, vergi tarifelerinin etkilerini hafifletmek için kullanılacak bir araç olarak masada" diyor. Ancak ekonomist, bunun Pekin açısından "dar görüşlü" bir politika olacağını savunarak şu değerlendirmeyi paylaşıyor: 

Çin, para biriminin değerini agresif şekilde düşürürse diğer ticaret ortakları arasında bir tepkiye yol açabilir. Bu da Çin'in çıkarına olmaz.

Analizde, Pekin'in yuan politikasının Trump'ın vergi artırımlarını ne kadar hızlı şekilde uygulamaya koyacağına da bağlı olduğuna dikkat çekiliyor.

Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Politika Bürosu'nun geçen haftaki toplantısında, 14 yılın ardından para politikasında gevşemeye gidilmesi kararı alınmıştı. Kasımda Pekin, yerel yönetimlerin karşılaştığı finansman zorluklarını hafifletmek ve zayıflayan ekonomik büyümeyi istikrara kavuşturmak için 10 trilyon yuanlık (yaklaşık 48 trilyon TL) bir borç paketi de açıklamıştı.

Independent Türkçe, Reuters, New York Times