Gazze ve Ukrayna savaşlarının yaşandığı bir dönemde dünya liderleri Davos’a akın ediyor

WEF Genel Direktörü Şarku’l Avsat’a: Dezenformasyon toplumların karşı karşıya olduğu en önemli tehdit

İsviçre’nin Davos beldesi bu hafta Dünya Ekonomik Forumu’na 2 bin 800 katılımcıyı kabul etmeye hazırlanıyor (AP)
İsviçre’nin Davos beldesi bu hafta Dünya Ekonomik Forumu’na 2 bin 800 katılımcıyı kabul etmeye hazırlanıyor (AP)
TT

Gazze ve Ukrayna savaşlarının yaşandığı bir dönemde dünya liderleri Davos’a akın ediyor

İsviçre’nin Davos beldesi bu hafta Dünya Ekonomik Forumu’na 2 bin 800 katılımcıyı kabul etmeye hazırlanıyor (AP)
İsviçre’nin Davos beldesi bu hafta Dünya Ekonomik Forumu’na 2 bin 800 katılımcıyı kabul etmeye hazırlanıyor (AP)

Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) bu yılki zirvesi, 15-19 Ocak’ta İsviçre’nin Davos kasabasında düzenlenecek

Zirveye 120 ülkeden 2 bin 800’den fazla iş insanı, siyasetçi, akademisyen ve sivil toplum kuruluşu temsilcisi katılacak.

‘Güvenin Yeniden İnşası’ sloganıyla düzenlenecek zirvede 300’ü aşkın oturum gerçekleştirilecek.

WEF Başkanı Borge Brende’ye göre, dünya elitlerinin 1970’lerden bu yana sürdürdüğü bu yıllık toplantı, bu yıl ‘on yıllardır yaşanan en karmaşık jeopolitik ve ekonomik bağlam’ ışığında gerçekleştiriliyor.

dsvd
Davos’ta düzenlenecek Dünya Ekonomik Forumu hazırlıkları (Reuters)

İsrail’in Gazze savaşı 100. gününe girerken, Rusya-Ukrayna savaşı üçüncü yılına yaklaşırken ve Kızıldeniz’deki askeri gerginlik küresel tedarik zincirlerini tehdit ederken, forumun ‘Güvenin Yeniden İnşası’ sloganı çok uzak görünüyor.

Ortadoğu ve Avrupa’daki savaşın yanı sıra forumdaki tartışmaların büyük bir bölümünün ekonomik durgunluk ve yapay zekanın ekonomik faaliyetlerdeki artan rolüne ayrılması bekleniyor.

Güvenin Yeniden İnşası

WEF Genel Direktörü Saadia Zahidi, forumun 54. oturumunun organizatörlerinin, bazılarının ‘aşırı iyimser’ olarak nitelendirdiği ‘Güvenin Yeniden İnşası’ sloganını seçtiğini ve bu sloganın başarısını destekleyen 3 unsuru belirlediğini söyledi.

Şarku’l Avsat’a konuşan Zahidi açıklamasını şu ifadelerle sürdürdü;

İlk unsur, yıllık Davos toplantısının dünyanın her yerindeki çeşitli paydaşlara sağladığı diyalog fırsatıdır. Bu, güvenin yeniden inşası için gerekli bir ilk adımdır. İkincisi liderlerin ‘ortak vizyon’ arayışını içeriyor. Üçüncü unsur ise, katılımcı liderler arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesine bağlıdır. Böylece kamu ve özel sektör arasındaki bu uzun vadeli işbirliğini yarattık. Ama aynı zamanda yeni girişimler de başlatacağız. Çünkü dünyanın karşı karşıya olduğu sorunlar büyümeye devam ediyor.

sdv
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, 23 Mayıs 2022’de Davos’ta katılımcılara sesleniyor (AP)

Forumun çalışmalarında, Arjantin’in aşırı sağcı yeni Cumhurbaşkanı Javier Milei, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Çin Başbakanı Li Çiang katılımcıların ön saflarında yer alacak.

Son iki yıldır video konferans aracılığıyla katılım gösterdikten sonra, foruma ilk kez şahsen katılacak olan Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, ülkesinin Rusya’ya karşı savaş çabalarına Batı desteğinin azalmasından korktuğu bir dönemde özel bir konuşma yapacak.

dvr
Davos’taki Ukrayna ofisi (EPA)

Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andrey Yermak, forumun başlamasının arifesinde bugün Davos’ta 70 ulusal güvenlik danışmanının katılacağı bir toplantıya başkanlık edecek.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da toplantıya katılacak ve bir dizi oturumda Ortadoğu’daki savaşın kapsamının genişlemesine dair tehlike ve Batı’nın Kiev’i destekleme isteğinin azalması hakkında konuşacaklar.

İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog da forumda yer alacak.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan da, aralarında Suudi Arabistan’ın Washington Büyükelçisi Prenses Rima bint Bender bin Sultan bin Abdulaziz, Ticaret Bakanı Dr. Macid Kasabi, Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı ve İklim İşleri Elçisi Adil el-Cubeyr, Yatırım Bakanı Halid Falih’in de bulunduğu geniş bir heyete başkanlık ediyor.

th6
Davos’taki NEOM toplantı merkezinde hazırlıklar tamamlanıyor (Reuters)

Ayrıca Lübnan Başbakanı Necib Mikati ve Katar Başbakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ve Ürdün Başbakanı Bişer el-Hasavne’nin de foruma katılması bekleniyor.

Uluslararası kurumlar düzeyinde ise, foruma Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen katılacak.

dv
İsviçreli polis memurları 13 Ocak’ta forumun Davos’taki genel merkezine gidiyor (EPA)

WEF, 54. oturumunun başlamasının arifesinde, dünyanın orta ve uzun vadede karşı karşıya olduğu en büyük risklerin bir listesini yayınladı.

Eylül 2023’te bin 400 küresel uzman ile yapılan anket sonrasında birkaç gün önce yayınlanan rapor, medyadaki dezenformasyonun önümüzdeki iki yıl içinde insanlığı tehdit eden en büyük risklerden biri olacağını ortaya koydu.

thysdfvergt
9 Ocak’ta Cenevre yakınlarındaki Köln’de düzenlenen, Dünya Ekonomik Forumu’nun organizatörleri tarafından düzenlenen basın toplantısı (EPA)

Raporda, yanlış ve yanıltıcı bilgilerin ve bunları yaymaya yönelik araçların yaygın kullanımının, yeni seçilen hükümetlerin meşruiyetine zarar verebileceği belirtildi.

Ayrıca raporda, “Ortaya çıkan huzursuzluk şiddetli gösterilerden nefret suçlarına, sivil çatışmalardan terörizme kadar değişebilir” denildi.

Aralarında Bangladeş, Hindistan, Endonezya, Meksika, Pakistan, İngiltere ve ABD’nin de bulunduğu büyük ekonomilerin iki yıl boyunca seçimlere tanık olduğu veya tanık olacağı belirtildi.

Bu nispeten yeni tehditle yüzleşmenin yolları ile ilgili olarak Zahidi, üç unsuru içeren bir strateji önerdi.

Şarku’l Avsat’a konuşan WEF Genel Direktörü şu ifadelerle devam etti;

Bunlar vatandaş eğitimi, yapay zeka tarafından oluşturulan içeriğin hükümet tarafından yasallaştırılması ve özel sektörün, özellikle de medyanın rolü. Bu zorlukla yüzleşmede herkese düşen bir rol olduğuna inanıyorum.

Raporda, yapay zekanın ürettiği yanlış bilgilerin yanı sıra, küresel düzeyde önümüzdeki iki yılın en önemli endişeleri olarak toplumsal kutuplaşma, geçim sıkıntısının devam edeceğine dair korkular ve ülkeler arasındaki çatışma tehlikesine dikkat çekildi.

Önümüzdeki on yılda aşırı hava koşulları ve Dünya’nın ekosistemlerindeki ani değişikliklerin de en büyük endişe kaynağı olacağının altı çizildi.



Trump'ın gümrük vergilerini askıya alma kararının ardından küresel hisse senetleri yükselişe geçti

Japonya'nın Nikkei endeksinin yüzde sekiz yükselmesinin ardından bir tüccar tebessüm ediyor (Reuters)
Japonya'nın Nikkei endeksinin yüzde sekiz yükselmesinin ardından bir tüccar tebessüm ediyor (Reuters)
TT

Trump'ın gümrük vergilerini askıya alma kararının ardından küresel hisse senetleri yükselişe geçti

Japonya'nın Nikkei endeksinin yüzde sekiz yükselmesinin ardından bir tüccar tebessüm ediyor (Reuters)
Japonya'nın Nikkei endeksinin yüzde sekiz yükselmesinin ardından bir tüccar tebessüm ediyor (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump'ın birkaç gün önce çok sayıda ülkeye uyguladığı ağır gümrük vergilerinin askıya alındığını açıklamasının ardından Perşembe günü küresel hisse senetleri yükseldi, dolar yeniden dengeye kavuştu ve tahvil satışları istikrar kazandı.

Küresel hisse senetlerinden trilyonlarca doları silip süpüren ve ABD Hazine tahvilleri ile doları sarsan piyasa çöküşünden günler sonra Trump Çarşamba günü gümrük vergilerinin 90 gün süreyle askıya alındığını duyurdu. Bu karar Wall Street'in yedi büyük hissesini yeniden yükselişe geçirdi ve bir gecede 1,5 trilyon dolar değer kazandı.

S&P 500 ve Nasdaq Composite on yıldan uzun bir süredir en büyük günlük yüzde kazançlarını kaydetti. Dolar bir önceki seansta yen karşısında son iki ayın en büyük günlük kazancını ve İsviçre frangı karşısında son beş ayın en büyük artışını kaydetti, ancak Perşembe günü Asya'daki kazançlarının bir kısmını azaltarak Çin ve ABD arasındaki ticaret savaşının azalma belirtisi göstermemesi nedeniyle uzun vadeli görünüme ilişkin piyasa belirsizliğini ön plana çıkardı.

Asya'da yatırımcılar gümrük vergilerinden geçici muafiyeti memnuniyetle karşıladı. Japonya'da Nikkei yüzde sekiz yükselirken, Avrupa'da da vadeli işlemler keskin bir artış gösterdi. Eurostoxx 50 ve DAX vadeli işlemlerinin her biri yaklaşık yüzde sekiz değer kazandı. Financial Times Endeks vadeli işlemleri yüzde 5,5 sıçradı.

Trump'ın kararı kapsamlı değildi. Beyaz Saray, çoğu ABD ithalatına uygulanan yüzde 10'luk gümrük vergisinin yürürlükte kalacağını söyledi. Duyuru, halihazırda otomobil, çelik ve alüminyuma uygulanan gümrük vergilerini etkilemiyor gibi görünüyor.

Trump, Çin'den yapılan ithalata uygulanan gümrük vergilerini Çarşamba günü yürürlüğe giren yüzde 104 seviyesinden yüzde 125'e çıkaracağını söyleyerek Çin üzerindeki baskıyı arttırdı. Buna karşılık Çin Çarşamba günü ABD ürünlerine uygulanan ek gümrük vergilerini yüzde 84'e yükseltti ve çoğu savunma sanayinde faaliyet gösteren 18 ABD şirketine kısıtlamalar getirdi.

Çin borsaları Perşembe günü yükselişle açıldı ve blue-chip endeksi yüzde 1,6 değer kazandı. Maybank ETF satış başkanı Wong Kok Hong, “Bence şimdilik en azından küresel ticaretin tamamen durmayacak olması rahatlatıcı,” dedi. Bu haftaki tahvil satışları da Perşembe günü bazı azalma işaretleri gösterdi.

Gösterge 10 yıllık ABD Hazine tahvilinin faizi bir önceki seansta 13 baz puan artışla yüzde 4,5150'ye ulaştıktan sonra yüzde 4,2889'a geriledi.