Çin, nükleer enerjide ABD'ye 15 yıl fark attı

Çin, dünyanın ilk 4. nesil nükleer reaktörünü kurarak büyük bir atılım yapmıştı (Weibo)
Çin, dünyanın ilk 4. nesil nükleer reaktörünü kurarak büyük bir atılım yapmıştı (Weibo)
TT

Çin, nükleer enerjide ABD'ye 15 yıl fark attı

Çin, dünyanın ilk 4. nesil nükleer reaktörünü kurarak büyük bir atılım yapmıştı (Weibo)
Çin, dünyanın ilk 4. nesil nükleer reaktörünü kurarak büyük bir atılım yapmıştı (Weibo)

Washington merkezli düşünce kuruluşu Bilgi Teknolojisi ve İnovasyon Vakfı'nın (Information Technology and Innovation Foundation -ITIF) raporunda, Çin'in nükleer enerji alanında ABD'yi geçtiği aktarıldı.

ITIF'ın dün yayımlanan raporunda, Çin'in nükleer enerji alanında dünya çapında öncü ülkeler arasında yer aldığı ifade edildi. 

Çalışmada, Çin'in 2035'e kadar 150 yeni nükleer reaktörü tamamlamayı planladığı, 27 reaktörün inşasının sürdüğü belirtildi. 

Her bir reaktörün ortalama inşaat süresinin 7 yıl olduğu, Çin'in bunları birçok ülkeden daha hızlı şekilde tamamladığı ifade edildi. 

Çin, dünyanın ilk 4. nesil nükleer reaktörünü geçen yıl faaliyete açmıştı. Pekin, Shidaowan'daki Yüksek Sıcaklıklı Gaz-Soğutmalı Reaktör'ün (HTGR) teknolojisinin yüzde 90'ının yerli üretim olduğunu bildirmişti. 

Raporda, Çin'in bu teknolojide ABD'nin 10 ila 15 yıl ilerisinde olduğu değerlendirmesi paylaşıldı. 

Ayrıca Çin'in nükleer enerjiden elektrik üretme açısından 2030'da ABD'yi geride bırakacağı da belirtildi.

Devlet destekli projeler sayesinde Çin'de nükleer enerji yatırımlarının hız kazandığına dikkat çekilen çalışmada, nükleer füzyon teknolojisi alanında Washington ve Pekin'in neredeyse başabaş gittiğine işaret edildi.

Çalışmada görüşlerine yer verilen analist Kenneth Luongo, Pekin'in başarısına dair şunları söyledi: 

Bu devlet finansmanından, devlet destekli tedarik zincirinden ve devletin teknolojiyi doğrudan inşa etme taahhüdünden ibaret. Sihirli değnekleri yok.

Luongo, "Genel kabule göre ABD, nükleer enerji alanındaki küresel hakimiyetini kaybetti" yorumunu da paylaştı. 

Raporun yazarı Stephen Ezell ise ABD'nin nükleer enerji alanında araştırma ve geliştirmeye daha fazla yatırım yapması ve nitelikli işgücünün oluşturulmasını sağlayacak bir ulusal strateji geliştirmesi gerektiğini belirtti. 

Araştırmacı, "ABD geride olmasına rağmen teknolojik açıdan Çin'i yakalayabilir" yorumunu yaptı. 

ABD'de toplamda 94, Çin'deyse 56 nükleer reaktör var. Ancak incelemede, Çin'in son 10 yılda nükleer kapasitesini üç katına çıkararak, ABD'nin 40 yılda sektörüne eklediği nükleer gücü 10 yılda elde ettiği belirtildi.

Independent Türkçe, RT, ITIF, Reuters



"Anarko-kapitalist" Arjantin lideri, ülkeyi yapay zeka devi yapabilecek mi?

Milei, nüfusun yüzde 40'ının yoksulluk sınırı altında yaşadığı Arjantin'de enflasyonu bitirme vaadiyle seçilmişti (Reuters)
Milei, nüfusun yüzde 40'ının yoksulluk sınırı altında yaşadığı Arjantin'de enflasyonu bitirme vaadiyle seçilmişti (Reuters)
TT

"Anarko-kapitalist" Arjantin lideri, ülkeyi yapay zeka devi yapabilecek mi?

Milei, nüfusun yüzde 40'ının yoksulluk sınırı altında yaşadığı Arjantin'de enflasyonu bitirme vaadiyle seçilmişti (Reuters)
Milei, nüfusun yüzde 40'ının yoksulluk sınırı altında yaşadığı Arjantin'de enflasyonu bitirme vaadiyle seçilmişti (Reuters)

Fransız haber ajansı AFP, Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei'nin yapay zeka alanındaki hedeflerini masaya yatırdı. 

Milei, Amerika kıtasında yapay zeka kullanımının en az olduğu ülkeler arasında yer alan Arjantin'i bu alanda "dünya lideri" konumuna getirmek istiyor. 

53 yaşındaki devlet başkanı, yoksullukla ve enflasyonla mücadele eden Arjantin'in yapay zeka alanında büyük bir güç olabileceğini savunarak şunları söylüyor:

Yapay zeka alanında bir merkez haline gelebilmek için her şeye sahibiz. İnsan kaynağımız var. Burada kaç gencin kodlamayla uğraştığını tahmin bile edemezsiniz.

Analizde, kendisini "anarko-kapitalist" diye niteleyen liderin, bunu başarmak için yabancı yatırımcıları ülkeye çekmeye çalıştığı ifade ediliyor. 

Milei, haziranda "Büyük Yatırımlar için Teşvik Düzenlemesi" (RIGI) yasasını parlamentodan geçirmişti. Yasa, ülkeye yapılacak 200 milyon doları aşan yatırımlara 30 yıl boyunca vergi, gümrük ve kambiyo kontrol avantajları sunuyor.

Diğer yandan geçen yıl aralıkta göreve geldiğinden beri Milei, ülkenin bütçe açığını azaltmak için aşevlerinden sanat ve kültür etkinliklerine kadar birçok alanda ciddi kamu fonu kesintileri yapmıştı. Bu reformlara tepki olarak binlerce kişi sokağa inmiş ve güvenlik güçleriyle eylemciler arasında şiddetli çatışmalar yaşanmıştı.

Bilgi teknolojisi alanında eğitim sağlayan yapay zeka destekli Constana platformunun kurucusu Tomas Porchetto, şu değerlendirmeyi paylaşıyor: 

Arjantin rekabet gücünü artırmak ve geride kalmamak istiyorsa yapay zekaya ihtiyacı var.

Arjantin Yapay Zeka Derneği Başkanı Alexander Ditzend, ABD'ye yaptığı ziyaretler sırasında Milei'nin Mark Zuckerberg ve Elon Musk gibi teknoloji liderleriyle bir araya geldiğini hatırlatarak, devlet başkanının potansiyel yatırımcılara Arjantin'i "neredeyse dünyadaki son gerçek liberal ülke" olarak tanıttığını söylüyor. 

Buenos Aires yönetiminden geçen ay yapılan açıklamada, "ileride işlenebilecek suçların önlenmesi için" geçmiş verilerin analizini kullanacak yapay zeka tabanlı bir sistem oluşturulacağı duyurulmuştu. 

Fakat Birleşik Krallık merkezli Af Örgütü, bu tür sistemlerin "algoritmik önyargıyla" hareket ederek belirli gruplara yönelik ayrımcılığa yol açabileceğine dikkat çekmişti. Örgütün Arjantin direktörü Mariela Belski şunları söylemişti: 

Kapsamlı gözetleme teknolojileri ifade özgürlüğünü etkiliyor. Bu sistemler yorum yaptıkları, paylaştıkları veya yayımladıkları her şeyin güvenlik güçleri tarafından izlendiğinden şüphelenen kişileri otosansüre itiyor.

Analizde, Milei'nin koyduğu hedeflere rağmen Arjantin'in "katetmesi gereken uzun bir yol olduğu" belirtiliyor. 

Hollanda merkezli insan kaynakları şirketi Randstad'ın temmuzda yayımladığı araştırmada, Arjantinlilerin sadece yüzde 13'ünün işlerinde düzenli olarak yapay zeka kullandığı ortaya konmuştu.

New York merkezli düşünce kuruluşu Conference Board'un geçen yıl yayımladığı rapordaysa Arjantin'deki her 10 şirketten sadece birinin yapay zeka kullandığı bildirilmişti.

Independent Türkçe, Guardian, AFP