Elektronik savaş riski, havacılık sektörünü endişelendiriyor

Sahte GPS olayları hızla artıyor.

Pilotlar, manuel navigasyon eğitimi alsa bile sahte GPS sinyalleri uçuş sırasında panik yaratabiliyor (Unsplash)
Pilotlar, manuel navigasyon eğitimi alsa bile sahte GPS sinyalleri uçuş sırasında panik yaratabiliyor (Unsplash)
TT

Elektronik savaş riski, havacılık sektörünü endişelendiriyor

Pilotlar, manuel navigasyon eğitimi alsa bile sahte GPS sinyalleri uçuş sırasında panik yaratabiliyor (Unsplash)
Pilotlar, manuel navigasyon eğitimi alsa bile sahte GPS sinyalleri uçuş sırasında panik yaratabiliyor (Unsplash)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), elektronik savaş riskinin havacılık sektörünü endişelendirdiğini yazıyor. 

Haberde, "GPS sahteciliğinin" dünya çapında her gün yapılan yüzlerce uçuşta, pilotlar ve yolcular için yeni riskler oluşturduğuna işaret ediliyor. 

Pilotlar ve havacılık sektörü yetkilileri, Rusya-Ukrayna cephe hattı ve Ortadoğu'daki aktif çatışma bölgelerinden yayılan sahte GPS sinyallerinin, kokpitlerdeki navigasyon ve güvenlik sistemlerinde bazen birkaç dakika bazen de tüm uçuş boyunca arızaya yol açtığını belirtiyor. 

Bu sinyaller, pilotların kokpitte kullandığı saatlerin sıfırlanmasına, navigasyon cihazlarının yanlış alarm vermesine ve uçuş yönlendirmelerinde hata yapılmasına neden olabiliyor.

Pilotlar ve havacılık uzmanları, saldırıların yaklaşık bir yıl önce başladığını belirtiyor. Zürih Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nin SkAI Data Services'la ortak analizine göre, sahte GPS sinyalleri nedeniyle olumsuz etkilenen günlük uçuş sayısı şubatta birkaç düzineyken, ağustosta 1100'ün üstüne çıktı.

Teksas Austin Üniversitesi'nden Todd Humphreys de sahte GPS sinyallerinin sayısının son 6 ayda arttığını söylüyor. Akademisyen, özellikle bu saldırıların Rusya, Ukrayna ve İsrail'deki elektronik savaş vericilerinden geldiğine işaret ediyor. 

Federal Havacılık İdaresi (FAA), ABD'de herhangi bir sahte GPS olayı yaşanmadığını bildiriyor. Fakat uzmanlar, Ekim 2022'de Dallas Fort Worth Uluslararası Havalimanı'ndaki hava trafiğinin aksamasında sahte GPS verilerinin rol oynamış olabileceğini düşünüyor. 

Kimliğinin açıklanmamasını isteyen bir FAA yetkilisi, bazı uçakların rotadan çıktığını ve pilotların iki gün boyunca piste iniş için elektronik navigasyon cihazlarını kullanamadığını belirtiyor. FAA ise kasıtlı müdahale olduğuna dair bir kanıt bulunmadığını, olayın nedenini anlamak için incelemelerin sürdüğünü açıklamıştı. 

Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) Genel Müdürü Florian Guillermet, sahte GPS sinyallerinin Avrupa'daki bazı havacılık faaliyetlerini aksattığını fakat şimdiye dek ciddi bir tehlike yaşanmadığını söylüyor. Guillermet, risk yaratan durumların her geçen gün arttığına da dikkat çekiyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Inside GNSS



Elon Musk'tan DOGE itirafı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Elon Musk'tan DOGE itirafı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Elon Musk, Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın harcamalarda sadece 150 milyar dolar kesinti yapabileceğini itiraf etti. Bu, 1 trilyon dolarlık hedefinin sadece yüzde 15'i.

Revize edilmiş rakamı ABD Başkanı Donald Trump'ın kabinesine perşembe günü yapılan toplantıda söyleyen Musk, mali yılın sonu olan 30 Eylül'e kadar devlet harcamalarında 1 trilyon dolarlık kesinti yapma sözünden geri adım attı

Ancak The New York Times'ın yeni analizi, Musk'ın çok daha küçük hedefinin bile büyük ihtimalle uygulanabilir olmadığını ortaya koyuyor. Çünkü DOGE, ilerlemesini milyar dolarlık hatalarla şişiriyor ve gelecekteki federal harcamalar hakkında kesin olmayan varsayımlarda bulunuyor.

DOGE, tasarruflarını "Makbuz Duvarı" diye adlandırdığı internet sitesinde kamuoyuna duyurmaya devam ediyor. Times'a göre, en son salı günü güncellenen sitede çok hata var ve toplam 150 milyar dolarlık tahmini tasarruf gösteriliyor.

Gazetenin haberine göre DOGE, bazı tasarrufları yanlışlıkla üç katına çıkaran ya da milyon yerine milyar diye bildiren girdiler de dahil bazı hataları düzeltirken, diğerleri hâlâ duruyor.

Bu hatalar arasında iptal edilen IRS sözleşmesinden edinildiği bildirilen 1,9 milyar dolarlık tasarruf da var. Ancak sözkonusu sözleşme aslında eski Başkan Joe Biden döneminde iptal edilmişti.

Times'a göre bir başka hata da bir aşı sivil toplum kuruluşuna verilen ve iptal edildiği söylenen hibeden geldiği belirtilen 1,75 milyar dolarlık tasarrufu içeriyor. Kâr amacı gütmeyen kuruluş, hibenin tamamının kendilerine zaten ödendiğini, yani DOGE'nin hibeyi iptal ederek hiçbir tasarruf sağlamadığını bildirdi.

Musk'ın hedefini destekleyen gruplar bile artık DOGE'den hayal kırıklığına uğradıklarını söylüyor.

Özgürlükçü Cato Enstitüsü'nün bütçe ve yetki politikaları direktörü Romina Boccia, Times'a, "Çoğu durumda abartılı ya da sahte tasarruflara atıfta bulunarak sadece çarklarını döndürüyorlar" diye konuştu.

En sinir bozucusu da hedeflerine katılıyor olmamız. Ancak bu hedeflere ulaşmak için çırpınışlarını izliyoruz.

Musk'ın 1 trilyon dolarlık hedefi bir süredir açıkça imkansızdı. Geçen ay The New Yorker, DOGE'nin ordu ve posta idaresi dışındaki tüm federal çalışanları işten çıkarması halinde yılda sadece 245,8 milyar dolar tasarruf edeceğini bildirmişti.

Öte yandan Wired'a göre Sayıştay geçen aydan bu yana DOGE'yi soruşturuyor. Denetleme özellikle DOGE'nin hassas hükümet verilerine erişimini hedef alıyor.

Bir kongre çalışanının Wired'a verdiği bilgiye göre denetim, Kongre liderlerinin DOGE'nin federal sistemlere sızdığına dair "endişe verici" haberler ışığında soruşturma talep etmesinin ardından geldi.

Sözkonusu çalışan, "Veritabanlarında rasgele dolaşıp kodları değiştiren, veri toplayan (kim bilir başka neler yapıyorlar?) eğitimsiz kişilere dair haberler oldukça endişe vericiydi" dedi.

The Independent cevap hakkı için Beyaz Saray'la iletişime geçti.

Independent Türkçe