Enflasyon etkisi: Arjantinliler alışverişi komşu ülkelerden yapıyor

Arjantin lideri Milei, uyguladığı radikal adımların uzun vadede ekonomik gidişatı düzelteceğini savunuyor (Reuters)
Arjantin lideri Milei, uyguladığı radikal adımların uzun vadede ekonomik gidişatı düzelteceğini savunuyor (Reuters)
TT

Enflasyon etkisi: Arjantinliler alışverişi komşu ülkelerden yapıyor

Arjantin lideri Milei, uyguladığı radikal adımların uzun vadede ekonomik gidişatı düzelteceğini savunuyor (Reuters)
Arjantin lideri Milei, uyguladığı radikal adımların uzun vadede ekonomik gidişatı düzelteceğini savunuyor (Reuters)

Yüksek enflasyonla boğuşan Arjantinliler, elektronik ve giyim alışverişleri için Şili ya da Brezilya'ya gidiyor.

Arjantin'in mücadele ettiği ekonomik kriz ve Devlet Başkanı Javier Milei'nin uyguladığı "şok terapisi" enflasyonu azaltsa da fiyatlar artmaya devam ediyor. 

Arjantin'in kendisini "anarko-kapitalist" diye niteleyen lideri Milei'nin Nisan 2024'te yüzde 300'ü bulan yıllık enflasyonu düşürmek için aldığı önlemler halkı vurdu. 

Arjantin Pesosu geçen yıl yaklaşık yüzde 22 değer kaybederken, enflasyon yüzde 118 civarında. Bu da restoranların, mağazaların ve yakıtın dolar bazında birkaç yıl öncesine göre çok daha pahalanmasına yol açtı. Güncel kurda 1 ABD doları yaklaşık 1034 Arjantin Pesosu ediyor. 

Reuters'ın haberinde özellikle Nike, Apple ve Lancome gibi markaların ürünlerini almak isteyen Arjantinlilerin, Şili ve Brezilya'ya gittiği yazılıyor. 

Noel zamanı Arjantinlilerin, Levi's kot pantolon ve Nike ayakkabı almak için Şili'deki mağazalara akın ettiği belirtiliyor. 

Arjantinli Melanie Galarza, Şili'nin başkenti Santiago'daki bir alışveriş merkezinde Nike ayakkabıları çok daha ucuza aldığını söylüyor: 

Çocuklarımdan birine Nike'tan bir çift bot aldım, yaklaşık 25 dolar ödedim. Kendi ülkemde aynı ayakkabılar 100 ila 150 dolara satılıyor.

Reuters'ın aktardığına göre, Santiago'da 55 bin Şili Pesosu'na (yaklaşık 56 dolar) satılan Stanley marka bir termos, Buenos Aires'te 140 bin Arjantin Pesosu'na (yaklaşık 135 dolar) satılıyor. Lancome marka makyaj ve yüz kremi, Şili'de yaklaşık 160 dolarken Arjantin'de 726 dolar.

"Arjantin pahalılaştı" diyen Buenos Airesli ekonomist Marina Dal Poggetto, şunları ekliyor: 

Bu yıl Arjantinliler Brezilya'da tatil yapacak.

Independent Türkçe, Reuters, Buenos Aires Times



Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
TT

Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ı görevden alacağına dair iddialar gündemden düşmüyor.

Trump, dünkü açıklamasında Powell’ı görevden almasının “pek olası” görünmediğini söylemişti. Cumhuriyetçi lider, Powell'ın çok kötü bir iş çıkardığını savunmuş, Fed başkanının görev süresinin dolmak üzere olduğuna da işaret etmişti. 

Reuters’ın analizinde, Trump’ın Powell’ı görevden alma yetkisine sahip olup olmadığının belirsiz kaldığına dikkat çekiliyor. 

1913 tarihli Merkez Bankası Yasası, Fed Yönetim Kurulu üyelerinin yalnızca “geçerli bir gerekçe” gösterilerek görevden alınabileceğini söylüyor. Ancak sözkonusu “geçerli gerekçe” hukuken tanımlanmış değil. 

Genel kabul bunun yolsuzluk veya görevi kötüye kullanma gibi ciddi durumlara işaret ettiği yönünde, dolayısıyla politik görüş ayrılığı bu kapsama girmiyor. Cumhuriyetçi lider uzun süredir faiz indirimi için Powell’a baskı yapıyor.

Diğer yandan Powell’ın hem Fed başkanı hem de Fed Yönetim Kurulu üyesi olması süreci daha da karmaşıklaştırıyor. Powell’ın Fed başkanlığı görevi, Mayıs 2026’da sona eriyor ancak Yönetim Kurulu üyeliği 2028’e kadar sürecek. Trump, onu bir şekilde Fed başkanlığından alsa bile Merkez Bankası’nın kararları üzerinde hâlâ etkili olabilir. 

Analizde, Trump’ın Powell’ı iki pozisyondan almaya çalışmasının en tartışmalı adım olacağına ve sürecin mahkemeye taşınabileceğine işaret ediliyor. 

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde de Trump’ın, faiz indirimi taleplerine yanıt vermeyen Fed’in bağımsızlığını sonlandırmaya çalıştığı yazılıyor. 

Amerikan gazetesinin analizinde, konuyla ilgili Türkiye’de atılan bazı adımlar örnek olarak gösteriliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, dönemin Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ı 20 Mart 2021’de görevden aldığı hatırlatılıyor. Bundan iki gün önce Merkez Bankası, politika faizini yüzde 17’den 19’a çıkarmıştı.

Analizde, Erdoğan’ın faiz oranlarının düşürülmesinin şirketlerin borçlanma maliyetlerini azaltarak enflasyonu düşüreceğini savunduğuna dikkat çekiliyor. Bu yaklaşımın, düşük faiz oranlarının ekonomik faaliyeti teşvik ederek fiyatları yukarı çektiği yönündeki yaygın kabul gören ekonomik ilkelerle çeliştiği yazılıyor.

2022’de enflasyonun yüzde 72’ye ulaştığı, Türk Lirası’nın ABD doları karşısında yaklaşık yüzde 60 değer kaybettiği anımsatılıyor. 

Independent Türkçe, Reuters, Wall Street Journal