BYD, “kölelik” skandalının ardından Brezilya’daki lityum madenlerine el attı

BYD'nin bu yıl martta açılması planlanan Brezilya'daki fabrikasının inşaatı, "kölelik" skandalının ardından askıya alınmıştı (Reuters)
BYD'nin bu yıl martta açılması planlanan Brezilya'daki fabrikasının inşaatı, "kölelik" skandalının ardından askıya alınmıştı (Reuters)
TT

BYD, “kölelik” skandalının ardından Brezilya’daki lityum madenlerine el attı

BYD'nin bu yıl martta açılması planlanan Brezilya'daki fabrikasının inşaatı, "kölelik" skandalının ardından askıya alınmıştı (Reuters)
BYD'nin bu yıl martta açılması planlanan Brezilya'daki fabrikasının inşaatı, "kölelik" skandalının ardından askıya alınmıştı (Reuters)

Çinli elektrikli otomobil devi BYD'nin, Brezilya'da lityum madeni işletme lisansı aldığı bildiriliyor.

Reuters’ın haberinde, BYD’nin Mayıs 2023’te Brezilya’da lityum açısından zengin iki arsada madencilik faaliyeti yürütmek için ruhsat satın aldığı aktarılıyor. Bunun, BYD’nin Batı Yarımküre'de stratejik madenlerin çıkarılmasına yönelik şimdiye kadarki en somut adımı olduğuna işaret ediliyor. 

Satın alma işlemi, BYD iştiraki Exploracao Mineral do Brasil tarafından gerçekleştirildi.

Arazilerin, ABD merkezli madencilik şirketi Atlas Lithium’un sahip olduğu alanların yakınında bulunduğuna da dikkat çekiliyor. 

Reuters’ın incelediği BYD’ye ait Ekim 2024 tarihli raporda, arazilerde araştırma aşamasında olunduğu ve henüz somut bir madencilik faaliyetine geçilmediği belirtiliyor. 

Haberde, BYD'nin Brezilya'da lityum aramasının, şirketin “Latin Amerika'nın en büyük ekonomisine yaptığı yatırımın güçlendiğini gösterdiği” değerlendirmesi paylaşılıyor. 

Çinli otomotiv devinin satın aldığı yaklaşık 8,5 kilometrekarelik arazi, Brezilya'nın “Lityum Vadisi” diye anılan Minas Gerais eyaletindeki Jequitinhonha Vadisi'ne bağlı Coronel Murta kasabasında yer alıyor. 

Atlas Lithium’un CEO’su Marc Fogassa, Çinli rakibinin hamlesine dair şunları söylüyor: 

Eğer bu iki alana yatırım yaptılarsa bunun nedeni potansiyeli görmüş olmalarıdır ve bu da benim arazilerimi daha değerli kılıyor.

Arazilerin satın alındığı Coronel Murta kasabası, BYD'nin yılda 150 bin elektrikli otomobil üretme kapasitesine sahip olması öngörülen fabrikasına yaklaşık 825 kilometre mesafede. 

Bahia eyaletindeki inşaatı henüz tamamlanmayan bu tesis, işçilerin adete kölelik koşullarında çalıştırılmasıyla da gündeme gelmişti. 

İddiaların üzerine Brezilya savcılığının başlattığı incelemede, BYD’nin anlaştığı Jinjiang Construction Brazil şirketinin, Çinli işçilerin pasaportlarına ve maaşlarına el koyduğu tespit edilmişti. 

Ayrıca işçilerin yatakhanelerde yerde uyumak zorunda bırakıldığı ve hijyen koşullarının sağlanmadığı görülmüştü. Savcılık, 500’e yakın Çinli işçinin kaçak belgelerle Brezilya’ya sokulduğunu da bildirmişti. 

Jinjiang Construction Brazil iddiaları redederken BYD, inşaat şirketiyle sözleşmenin feshedildiğini açıklamıştı.

Independent Türkçe, Reuters, CNN



Batı’da korku yaratan yapay zeka yazılımı, Çin'de terapi için kullanılıyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batı’da korku yaratan yapay zeka yazılımı, Çin'de terapi için kullanılıyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Genç Çinliler, Batı ülkelerinde casusluk tartışması yaratan yapay zeka destekli sohbet programı DeepSeek'i terapi için kullanıyor.

Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. 

O zamandan beri büyük rağbet gören program, rapor hazırlama ve Excel formülü yazmadan seyahat planlamasına kadar birçok amaç için kullanılıyor. 

Ancak yazılımın geliştirildiği ülkedeki gençler, programı psikolojik destek amaçlı da kullanıyor.

BBC’nin adını Holly Wang olarak değiştirdiği 28 yaşındaki Çin vatandaşı, hayatta karşılaştığı açmazlarla ilgili DeepSeek’ten tavsiye aldığını belirtiyor: 

DeepSeek benim için inanılmaz bir danışman oldu. Olaylara farklı açılardan bakmamı sağladı ve denediğim ücretli psikolojik danışmanlık hizmetlerinden daha iyi bir iş çıkardı.

Holly, DeepSeek’i ilk kez büyükannesini kaybettikten sonra kullandığını söylüyor. Büyükannesi için bir veda yazısı yazmasını istediğinde programın harika iş çıkardığını anlatan Holly, yapay zekanın kendisine şu şiirsel yanıtı verdiğini aktarıyor: 

Unutmayın ki sizi ürperten tüm bu kelimeler, ruhunuzda uzun zamandır var olanların yankısı. Ben, kendi sesinin ağırlığını duymanı sağlayan, ara sıra geçtiğin bir vadiden başka bir şey değilim.

Genç, yazılımdan bu mesajı aldıktan sonra çok etkilenip ağlamaya başladığını söylüyor.

Çin’de Alibaba, Baidu ve ByteDance gibi firmaların ürettiği yapay zeka destekli sohbet botları da var ancak Holly, hiçbirinin DeepSeek kadar iyi olmadığını belirtiyor.

Kaliforniya Üniversitesi’nden Nan Jia, yapay zeka yazılımlarının kullanıcılara duygusal destek sağlama kapasitesi üzerine çalışıyor. Nan, bu programların insanlara kıyasla karşıdaki kişiyi “daha iyi dinleme kapasitesine” sahip olduğuna dikkat çekiyor. Diğer yandan uzman, yapay zeka botlarının profesyonel psikolojik danışmanlık hizmetlerinin yerinin tutamayacağını da hatırlatıyor.

Adının paylaşılmasını istemeyen başka bir Çinli genç de DeepSeek’le yaptığı sohbetlerin bakış açısını değiştirdiğini belirtiyor: 

DeepSeek beni özgürleştiren yeni bakış açıları sundu. Bir yanıt vermeden önce sorunuzu gerçekten anlamaya ve sizi bir kişi olarak tanımaya çalıştığını hissediyorum.

ABD merkezli şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Avrupa’da uygulamaya ilk yasak İtalya’dan gelmişti. Yazılım Pentagon’da da alarma yol açmıştı.

Independent Türkçe, BBC, Reuters