Altın, küresel ekonomik büyüme endişeleri arasında rekor seviyeye ulaştı

Dubai'deki Altın Çarşısı'nda bulunan bir kuyumcu dükkanında müşteriye altın bir parça gösteriliyor. (EPA)
Dubai'deki Altın Çarşısı'nda bulunan bir kuyumcu dükkanında müşteriye altın bir parça gösteriliyor. (EPA)
TT

Altın, küresel ekonomik büyüme endişeleri arasında rekor seviyeye ulaştı

Dubai'deki Altın Çarşısı'nda bulunan bir kuyumcu dükkanında müşteriye altın bir parça gösteriliyor. (EPA)
Dubai'deki Altın Çarşısı'nda bulunan bir kuyumcu dükkanında müşteriye altın bir parça gösteriliyor. (EPA)

Altın fiyatları bugün, zayıflayan dolar, ticaret savaşı gerilimleri ve ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergisi planlarının bir sonucu olarak küresel ekonomik büyümeye ilişkin endişelerin güvenli liman akışlarına yol açmasıyla ilk kez ons başına 3 bin 300 dolar eşiğini aşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine yükseldi.

Bugün erken saatlerde spot altın, seansın başlarında ons başına 3 bin 294,99 dolar ile rekor seviyeye ulaştıktan sonra, saat 06:48 itibariyle yüzde 1,9 artışla ons başına 3 bin 287,79 dolara çıktı. ABD altın vadeli işlemleri yüzde 2 artışla 3 bin 304,20 dolara yükseldi.

Dolar endeksi rakip para birimleri karşısında yüzde 0,3 düşerek altını diğer para birimlerini elinde bulunduranlar için daha cazip hale getirdi.

Geleneksel olarak jeopolitik ve ekonomik belirsizlik dönemlerinde güvenli liman yatırımı olarak görülen ve genellikle düşük faiz ortamında gelişen altın, bu yıl birden fazla rekor seviyeye ulaştı.

Pazartesi günü yapılan Federal Kayıt başvuruları, ABD yönetiminin ilaç ve yarı iletken ithalatına yönelik soruşturmalarda ilerleme kaydettiğini ve gümrük vergileri uygulamak istediğini gösterdi.

Geçtiğimiz hafta Trump'ın Çin'e yönelik gümrük vergilerini yüzde 145'e yükseltmesi, Pekin'in ABD mallarına yönelik gümrük vergilerini yüzde 125'e çıkarmasına yol açtı.

Yatırımcılar şimdi ekonomi ve FED'in para politikası planları hakkında bilgi almak için günün ilerleyen saatlerinde açıklanacak olan ABD perakende satış verilerini bekliyor.

ANZ Bank tarafından yayınlanan bir notta, “Daha derin bir resesyon riskinin artması, jeopolitik manzarada yeni bir değişim, küresel tedarik zinciri aksaklıkları ve yükselen enflasyon korkuları, değişen faiz oranı beklentileriyle birlikte, altının öngörülebilir gelecekte güçlü kalacağını gösteriyor” denildi. ANZ, yılsonu altın fiyat tahminini ons başına 3 bin 600 dolara, altı aylık tahminini ise 3 bin 500 dolara yükseltti.

Spot işlemlerde gümüş yüzde 0,3 artışla ons başına 32,40 dolara yükselirken, platin yüzde 0,1 düşüşle 958,15 dolara ve paladyum yüzde 0,1 düşüşle 970,25 dolara geriledi.



Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
TT

Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ı görevden alacağına dair iddialar gündemden düşmüyor.

Trump, dünkü açıklamasında Powell’ı görevden almasının “pek olası” görünmediğini söylemişti. Cumhuriyetçi lider, Powell'ın çok kötü bir iş çıkardığını savunmuş, Fed başkanının görev süresinin dolmak üzere olduğuna da işaret etmişti. 

Reuters’ın analizinde, Trump’ın Powell’ı görevden alma yetkisine sahip olup olmadığının belirsiz kaldığına dikkat çekiliyor. 

1913 tarihli Merkez Bankası Yasası, Fed Yönetim Kurulu üyelerinin yalnızca “geçerli bir gerekçe” gösterilerek görevden alınabileceğini söylüyor. Ancak sözkonusu “geçerli gerekçe” hukuken tanımlanmış değil. 

Genel kabul bunun yolsuzluk veya görevi kötüye kullanma gibi ciddi durumlara işaret ettiği yönünde, dolayısıyla politik görüş ayrılığı bu kapsama girmiyor. Cumhuriyetçi lider uzun süredir faiz indirimi için Powell’a baskı yapıyor.

Diğer yandan Powell’ın hem Fed başkanı hem de Fed Yönetim Kurulu üyesi olması süreci daha da karmaşıklaştırıyor. Powell’ın Fed başkanlığı görevi, Mayıs 2026’da sona eriyor ancak Yönetim Kurulu üyeliği 2028’e kadar sürecek. Trump, onu bir şekilde Fed başkanlığından alsa bile Merkez Bankası’nın kararları üzerinde hâlâ etkili olabilir. 

Analizde, Trump’ın Powell’ı iki pozisyondan almaya çalışmasının en tartışmalı adım olacağına ve sürecin mahkemeye taşınabileceğine işaret ediliyor. 

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde de Trump’ın, faiz indirimi taleplerine yanıt vermeyen Fed’in bağımsızlığını sonlandırmaya çalıştığı yazılıyor. 

Amerikan gazetesinin analizinde, konuyla ilgili Türkiye’de atılan bazı adımlar örnek olarak gösteriliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, dönemin Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ı 20 Mart 2021’de görevden aldığı hatırlatılıyor. Bundan iki gün önce Merkez Bankası, politika faizini yüzde 17’den 19’a çıkarmıştı.

Analizde, Erdoğan’ın faiz oranlarının düşürülmesinin şirketlerin borçlanma maliyetlerini azaltarak enflasyonu düşüreceğini savunduğuna dikkat çekiliyor. Bu yaklaşımın, düşük faiz oranlarının ekonomik faaliyeti teşvik ederek fiyatları yukarı çektiği yönündeki yaygın kabul gören ekonomik ilkelerle çeliştiği yazılıyor.

2022’de enflasyonun yüzde 72’ye ulaştığı, Türk Lirası’nın ABD doları karşısında yaklaşık yüzde 60 değer kaybettiği anımsatılıyor. 

Independent Türkçe, Reuters, Wall Street Journal