Amerikalılar yumurta fiyatları krizine karşı tavuk kiralıyor

 Los Angeles bölgesine yumurta sağlayan Victoria Lee, Agua Dulce'deki çiftliğinde (AFP)
Los Angeles bölgesine yumurta sağlayan Victoria Lee, Agua Dulce'deki çiftliğinde (AFP)
TT

Amerikalılar yumurta fiyatları krizine karşı tavuk kiralıyor

 Los Angeles bölgesine yumurta sağlayan Victoria Lee, Agua Dulce'deki çiftliğinde (AFP)
Los Angeles bölgesine yumurta sağlayan Victoria Lee, Agua Dulce'deki çiftliğinde (AFP)

ABD'de yumurta fiyatlarının artması ve süpermarketlerde kısıtlanması, birçok Amerikalıyı ihtiyaçlarını karşılamak için yumurtlayan tavuk kiralamaya yöneltti.

Los Angeles yakınlarındaki La Crescenta'da yaşayan Young Mi Kim, henüz tavuk satın almaya hazır olmadığı için bu geçici çözümü tercih etti.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Mi Kim, iki tavuk ve onları yetiştirmek için gerekli tüm ekipmanları teslim alırken şöyle diyor: “Yetiştirmeyi denemek istiyorum, bakalım sevecek miyim.”

Görsel kaldırıldı.Çiftlikte kümesin önünden geçen tavuk

“Tanıdığım bazı kişilerin evlerinde tavukları var, ancak bunun için çok fazla çalışma gerekiyor: Tüm bahçelerini yenilemeleri gerekti,” diyen üniversite profesörü, “Tavuk kiralamak iyi bir başlangıç” ifadesini kullanıyor.

Bunu yapmak için yaklaşık on yıl önce Pensilvanya'da başlatılan Rent the Chicken adlı projeye başvurdum. O tarihten bu yana hizmet, yerel çiftçilerle kurulan ortaklıklar sayesinde Kuzey Amerika genelinde 40'tan fazla şehre yayıldı.

Görsel kaldırıldı.Los Angeles bölgesine yumurta sağlayan Victoria Lee, Agua Dulce'deki çiftliğinde (AFP

Ancak bu durum, son kuş gribi salgını nedeniyle tavuk çiftliklerinin tamamının kapatılması ve yumurta fiyatlarının yükselmesiyle birlikte ani ve büyük bir yayılma gösterdi.

Los Angeles bölgesine, şehir dışındaki Agua Dulce'deki çiftliğinden yumurta tedarik eden Victoria Lee, “Bu yıl özellikle, geçen yılın aynı dönemine göre üç ila dört kat daha fazla ilgi görüyoruz” diyor.

Görsel kaldırıldı.Victoria Lee (sağda) Yong Mi Kim'e (solda) yumurtlayan tavukları ve taşınabilir tavuk kümesini tanıtıyor (AFP)

Yumurta krizinin doruk noktasında, Amerikalılar 12 yumurta için normal fiyatının üç katı olan 10 dolardan fazla öderken, süpermarketler de her müşteriye satabilecekleri yumurta sayısını sınırlamak zorunda kaldı.

Yumurta ile ilgili enflasyon, yaşam maliyetlerinin artmasının önemli bir göstergesi haline geldi ve bu durum son başkanlık seçim kampanyasında büyük etki yarattı.

Donald Trump, gıda fiyatlarındaki enflasyonla mücadele sözü verdi. Ancak Beyaz Saray'a döndüğünden bu yana, yumurtanın ortalama fiyatı biraz arttı. ABD Tarım Bakanlığı'na göre, mart ayı itibarıyla fiyatlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 60 daha yüksek seyrediyor.

Kalite ve protein

Lee, tavuk kiralamanın mağazadan yumurta almaktan daha ucuz olmadığını, ancak müşterilere daha kaliteli yumurta sağladığını söylüyor.

Görsel kaldırıldı.“Tavuğu Kirala” projesi (tavuk kiralama) kapsamında seyyar kümeste duran tavuklar (AFP)

"Yumurtalar orijinal kalitelerinden bağımsız olarak mağaza raflarında ne kadar uzun süre kalırsa, proteinleri de o kadar zarar görüyor" diyor ve ekliyor: "Mağazalara ulaşana kadar ortalama 48 ila 60 günlük oluyorlar."

Hizmet, tavuk sayısına ve yaşayacakları yere bağlı olarak altı ay için 500 dolardan 1.000 dolara kadar değişen çeşitli tavuk kiralama seçenekleri sunuyor.

Bu fiyatlara tavuğun yiyeceklerinin, içme kaplarının ve yemlerin yanı sıra onu yetiştirme kılavuzu ile çitlerle çevrili ve tamamen tekerleklere monte edilmiş kaliteli bir kümes dahildir.

Görsel kaldırıldı."Tavuğu Kirala" projesi (tavuk kiralama) kapsamında yeni bir çiftliğe taşındıktan sonra mobil kümesteki bir tavuk (AFP)

O bana şöyle diyor: “Her gün kiracılar tavuk kümesini kaldırıp taşıyor, böylece tavuklar taze ot yiyebiliyor.” Bu sayede tavuklar “yeni böcekleri yakalayabiliyor (...) ve yırtıcı hayvanlardan korunabiliyor.”

Bahçesinde iki tavuğu olan müşterisi Kim, haftada 14 yumurta almayı bekliyor. Bu miktar, protein kaynağı olarak yumurtayı tercih eden sporcu oğlu için çok faydalı olacak.

Ancak öğretim üyesi, kriz zamanlarında bir çözüm sağlamanın yanı sıra bu projenin "daha fazlasını" sağlayacağını umuyor. "Çocukların belli bir yaşam tarzını öğrenmelerini ve yumurtaların lezzetini karşılaştırmalarını sağlayacak bir şey sunmak istedim" diyor.



Altın, tarihinde ilk kez 4 bin 500 dolar eşiğini aştı

Çin’in doğusundaki Jiangsu eyaletine bağlı Lianyungang kentinde bir mağazada satışa sunulan altın takıları düzenleyen bir satıcı (AFP)
Çin’in doğusundaki Jiangsu eyaletine bağlı Lianyungang kentinde bir mağazada satışa sunulan altın takıları düzenleyen bir satıcı (AFP)
TT

Altın, tarihinde ilk kez 4 bin 500 dolar eşiğini aştı

Çin’in doğusundaki Jiangsu eyaletine bağlı Lianyungang kentinde bir mağazada satışa sunulan altın takıları düzenleyen bir satıcı (AFP)
Çin’in doğusundaki Jiangsu eyaletine bağlı Lianyungang kentinde bir mağazada satışa sunulan altın takıları düzenleyen bir satıcı (AFP)

Altının ons fiyatı, bugün (Çarşamba) ilk kez 4.500 dolar seviyesinin üzerine çıkarak rekor kırdı. Gümüş ve platin de yeni zirvelerini gördü. Jeopolitik ve ticari risklerden korunmak isteyen yatırımcıların değerli metallere yönelmesi ile ABD’de 2026 yılı boyunca faiz indirimlerinin süreceğine dair beklentiler fiyatları destekledi.

Spot altın, TSİ 08.03 itibarıyla ons başına 4 bin 481,90 dolarda yatay seyrederken, seansın erken saatlerinde 4 bin 525,19 dolarla tarihi zirvesini gördü. Şubat vadeli ABD altın kontratları ise yüzde 0,1 artışla 4 bin 509,20 dolara yükseldi.

Gümüş yüzde 0,7 artışla 71,95 dolara çıkarken, gün içinde 72,70 dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesini test etti. Platin yüzde 2,1 yükselerek 2 bin 323,95 dolara ulaştı; seans içinde 2 bin 377,50 dolarla rekor kırdı. Paladyum da yüzde 3 artışla bin 919,17 dolara çıkarak son üç yılın zirvesini gördü.

“Tasty Live” küresel makroekonomi bölüm başkanı Ilya Spivak, değerli metallerin giderek daha fazla spekülatif işlemlerle ilişkilendiğini belirterek, küreselleşmenin zayıfladığı bir ortamda egemenlik riski taşımayan “nötr” varlıklara talebin arttığını, özellikle ABD–Çin gerilimlerinin bu eğilimi güçlendirdiğini söyledi. Spivak, yıl sonuna doğru likiditenin azalmasının son fiyat hareketlerini büyüttüğünü, ancak yükseliş eğiliminin sürebileceğini ifade ederek, altının 6–12 ay içinde 5 bin  doları hedefleyebileceğini; gümüşün ise psikolojik seviyelerin etkisiyle 80 dolara yönelebileceğini öngördü.

Altın, yılbaşından bu yana yüzde 70’in üzerinde değer kazanarak 1979’dan bu yana en güçlü yıllık performansını sergiledi. Bu yükselişte güvenli liman talebi, ABD’de faiz indirimleri beklentisi, merkez bankalarının yoğun alımları, dolardan uzaklaşma eğilimi ve borsa yatırım fonlarına (ETF) güçlü girişler etkili oldu. Piyasalar gelecek yıl iki faiz indirimi olasılığını fiyatlıyor.

Gümüş ise aynı dönemde yüzde 150’nin üzerinde artışla altını geride bıraktı. Güçlü yatırım talebi, ABD’de “kritik maden” listesine dahil edilmesi ve devam eden alımlar yükselişi destekledi.

“KCM Trade” baş piyasa analisti Tim Waterer, bu hafta altın ve gümüşte görülen sert yükseliş ve yeni rekorların, ABD’de faizlerin düşeceği beklentisi ve artan küresel borçlar karşısında bu metallerin güvenli liman cazibesini yansıttığını söyledi.

Otomobillerde emisyonları azaltmak için kullanılan katalitik konvertörlerde önemli rol oynayan platin ve paladyum da, maden arzındaki sıkıntılar, gümrük tarifelerine ilişkin belirsizlikler ve yatırım talebinin kısmen altından bu metallere kaymasıyla güçlü kazançlar elde etti. Platin yılbaşından bu yana yaklaşık yüzde 160, paladyum ise yüzde 100’ün üzerinde yükseldi.

Spivak, platin ve paladyum piyasalarındaki hareketlerin büyük ölçüde önceki kayıpların telafisi olduğunu vurgulayarak, bu piyasalarda düşük likiditenin sert dalgalanmalara yol açabildiğini; likidite geri döndüğünde ise fiyatların genel olarak altınla birlikte hareket ettiğini kaydetti.


Musk, tazminat paketiyle ilgili mahkeme kararı sonrasında 700 milyar dolarlık net servete ulaşan ilk kişi oldu.

Elon Musk (Reuters)
Elon Musk (Reuters)
TT

Musk, tazminat paketiyle ilgili mahkeme kararı sonrasında 700 milyar dolarlık net servete ulaşan ilk kişi oldu.

Elon Musk (Reuters)
Elon Musk (Reuters)

Forbes Milyarderler Endeksi dün, Tesla CEO'su Elon Musk'ın, Delaware Yüksek Mahkemesi'nin geçen yıl geçersiz kılınan 139 milyar dolarlık Tesla hisse senedi opsiyonlarını yeniden geçerli kılmasıyla net servetinin 749 milyar dolara yükseldiğini gösteren ilk kişi olduğunu açıkladı.

Yüksek Mahkeme, cuma günü, alt mahkemenin iki yıl önce "makul olmayan" gerekçesiyle iptal ettiği Elon Musk'ın 2018 tarihli 56 milyar dolarlık tazminat paketini yeniden yürürlüğe koydu.

Yüksek Mahkeme, tazminat paketini geçersiz kılan 2024 tarihli kararın kusurlu ve Musk'a karşı haksız olduğunu belirtti.

dfrgthy
Elon Musk, üzerinde Tesla marka bir otomobilin resminin gösterildiği ekranın önünden geçiyor (Reuters)

  Birkaç gün önce Musk, havacılık ve uzay alanındaki girişim şirketi SpaceX'in halka arz edilebileceğine dair haberlerin ardından, net serveti 600 milyar doları aşan ilk kişi oldu.

Kasım ayında Tesla hissedarları, Musk için ayrı olarak 1 trilyon dolarlık bir tazminat planını onayladı; bu, yatırımcıların elektrikli otomobil üreticisini yapay zeka ve robotik devine dönüştürme vizyonunu desteklemesiyle tarihin en büyük maaş paketi oldu.

Forbes'un milyarderler listesine göre, Musk'ın serveti, Google'ın kurucu ortağı ve dünyanın en zengin ikinci kişisi olan Larry Page'in servetini yaklaşık 500 milyar dolar aşmış durumda.


TikTok, ABD'deki birimini Amerikalı yatırımcılara satmaya karar verdi

Cep telefonunda TikTok uygulamasını açan bi kişi (Arşiv- AP)
Cep telefonunda TikTok uygulamasını açan bi kişi (Arşiv- AP)
TT

TikTok, ABD'deki birimini Amerikalı yatırımcılara satmaya karar verdi

Cep telefonunda TikTok uygulamasını açan bi kişi (Arşiv- AP)
Cep telefonunda TikTok uygulamasını açan bi kişi (Arşiv- AP)

Reuters'ın gördüğü TikTok CEO'suna ait bir nota göre TikTok'un sahibi ByteDance, ABD birimini Amerikalı yatırımcılar tarafından kontrol edilen bir ortak girişime satmak üzere bir anlaşma imzaladı.

Anlaşmanın 22 Ocak'ta tamamlanması bekleniyor ve bu, ulusal güvenlik endişeleri nedeniyle Çinli ana şirket ByteDance'i ABD operasyonlarından vazgeçmeye zorlama yönündeki yıllardır süren çabalara son verecek.

Bloomberg ve Axios, şirket içi bir nota atıfta bulunarak, TikTok CEO'su Xu Zhou'nun çalışanlarına, sosyal medya şirketi ve Çinli sahibi ByteDance'in, Oracle, Silver Lake ve Abu Dabi merkezli MGX'in büyük yatırımcılar olduğu yeni bir kuruluş üzerinde anlaştığını bildirdiğini aktardı.

Oracle'ın kurucusu ve CEO'su Larry Ellison, ABD Başkanı Donald Trump'ın uzun süredir müttefiki. Xu, çalışanlarına ByteDance'in yeni kuruluşta yaklaşık %20'lik bir paya sahip olacağını, bunun da ABD yasalarına göre Çinli bir şirket için izin verilen maksimum oran olduğunu açıkladı.

Bu düzenleme, eski Başkan Joe Biden döneminde kabul edilen ve ByteDance'i TikTok'un Amerika Birleşik Devletleri'ndeki faaliyetlerini satmaya veya en büyük pazarında yasaklanmaya zorlayan bir yasaya yanıt olarak geldi. ABD yetkilileri, Trump'ın ilk döneminde de dahil olmak üzere, Çin'in TikTok'u Amerikalıların verilerini toplamak veya gelişmiş algoritması aracılığıyla etki uygulamak için kullanabileceği konusunda uyarıda bulunmuştu.

Şarku’l Avsat’ın Bloomberg'ten aktardığına göre Chu notta, "Anlaşmanın tamamlanmasının ardından, ABD ortak girişimi, ABD veri koruma, algoritma güvenliği ve içerik denetimi mevzuatına tabi bağımsız bir kuruluş olarak faaliyet gösterecektir" dedi. Trump, eylül ayında Oracle'ın başkanı ve dünyanın en zengin adamlarından biri olan Ellison'ın anlaşmanın önemli bir yatırımcısı olduğunu belirtmişti.

Ellison, uzun süredir arkadaşı olan Trump'ın OpenAI ile büyük yapay zeka ortaklıklarına girmesini kolaylaştırmasıyla yeniden gündeme geldi. Ellison ayrıca oğlu David'in Paramount'u satın almasını da finanse etti ve şu anda Warner Bros için Netflix ile bir ihale savaşı içinde.