Reina katliamının faili suskunluğunu koruyor

Reina katliamının faili suskunluğunu koruyor
TT

Reina katliamının faili suskunluğunu koruyor

Reina katliamının faili suskunluğunu koruyor

Ortaköy'deki eğlence merkezi Reina'da 2016 yılbaşı gecesi, 39 kişinin hayatını kaybettiği terör saldırısının üzerinden 2 yıl geçerken, olayın faili Abdulkadir Masharipov henüz savunma yapmadı.
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, "Ebu Muhammed el Horasani" kod isimli Özbekistan vatandaşı Abdulkadir Masharipov, yılbaşı gecesi Zeytinburnu'ndan ticari taksiyle Ortaköy'deki eğlence merkezi Reina'ya gelerek, DEAŞ terör örgütünün talimatı doğrultusunda kalaşnikof marka otomatik tüfekle, kapıdaki kişilere ateş açtı.
İçeriye girerek, polis memuru Burak Yıldız'ı şehit eden saldırgan, yılbaşı kutlaması yapan insanların üzerine otomatik tüfekle açtığı ateş sonucu, 10 Türk vatandaşı ile aralarında Suudi Arabistan, Irak, Ürdün, Suriye, Kuveyt, Hindistan, Lübnan, İsrail ve Tunus vatandaşlarının bulunduğu 28 kişiyi öldürüp, 79 kişiyi de yaraladıktan sonra çıkan kargaşadan yararlanarak taksiyle olay yerinden kaçtı.
İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü'nce oluşturulan özel ekip ve 2 bin polisin MİT'le birlikte İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın koordinesinde yürüttüğü çalışmalar kapsamında, Zeytinburnu, Küçükçekmece, Sefaköy, Silivri, Pendik ve Esenyurt'ta tespit edilen DEAŞ terör örgütünün "madafa" olarak tabir ettiği, örgütsel amaçlar doğrultusunda kullandığı teröristlerin barındırıldığı 152 adreste arama yapıldı.
Bu kapsamda 61 DEAŞ şüphelisi başta İstanbul olmak üzere Kayseri, Konya ve Hatay'da gözaltına alınırken, 642 yabancı uyruklu kişi de kamu düzeni ve kamu güvenliği açısından tehdit oluşturdukları gerekçesiyle sınır dışı edildi.
Saldırıdan sonra kaçan Masharipov'un yakalanması için 7 bin 200 saatlik kamera görüntüsü izleyen ekipler, 16 Ocak'ta 5 ilçede 15 adrese eş zamanlı operasyon düzenledi.
1 Ocak 2017 itibarıyla açık kimlik ve eşkal bilgileri bilinmeyen, yurda illegal yollardan giriş yapan ve "Ebu Muhammed el Horasani" kod ismi dışında hakkında bilgi bulunmayan Masharipov, 16 Ocak'ta Esenyurt'taki bir adrese düzenlenen baskınla yakalandı.
Taksim'de keşif yaptı
Masharipov, 11 Şubat 2017'de tutuklanırken, yapılan incelemede 27 Aralık'ta çektiği bir videoda istişhad (intihar) eylemi yapacağını anlattığı belirlendi.
Masharipov'un, savcılık ve hakimlik sorgusunda çıkan detaylara göre, saldırgan 28 Aralık'ta eylem talimatı aldığı Taksim Meydanı'na giderek cep telefonuyla özçekim yapar gibi davranarak, keşif amaçlı görüntü kaydetti. Saldırgan, 31 Aralık'ta saat 19.00 sıralarında Taksim Meydanı'nda tekrar keşif yaptı. Meydana çıkan yolların polislerce kapatılması nedeniyle Telegram uygulaması üzerinden Ebu Cihad kod isimli DEAŞ mensubuyla görüşen saldırgana, yeni hedefin Reina olduğu bildirildi.
Ticari taksiyle Reina'ya gelen Masharipov, sorgusunda, saldırıyı gerçekleştirdikten sonra mermileri bitince iki flashbangı etrafa atıp üçüncüsünü de intihar etmek için yüzüne tuttuğunu, ölmeyi amaçladığını, rehin olmamak için kendisini öldürmek istediğini söylerken, idam hükmü verilmesini istedi.
Saldırgan sorgusunda ayrıca, DEAŞ üyesi olduğunu kabul etti.
40 kez ağırlaştırılmış müebbet hapsi istendi
Olaya ilişkin İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nca 57 sanık hakkında hazırlanan iddianamede, saldırıyı gerçekleştiren Abdulkadir Masharipov hakkında, "anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs" suçu ile olayda ölen 39 kişi için ayrı ayrı olmak üzere 40 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istendi.
Masharipov hakkında ayrıca, "terör örgütüne üye olmak" suçundan 7,5 yıldan 15 yıla kadar, olayda yaralanan 79 kişi için "kasten öldürmeye teşebbüs" suçundan bin 540 yıldan 2 bin 370 yıla kadar ve "ateşli silahlar kanununa muhalefet" suçundan da 7,5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası talep edildi.
İddianamede, diğer sanıklar hakkında 7,5 yıldan 2 bin 370 yıla kadar hapis cezası istendi.
İlk duruşmada Masharipov'un eşinden DEAŞ itirafı
İddianamenin kabul edilmesinin ardından, İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi'nce Silivri'de görülen davanın ilk duruşmasında, 51'i tutuklu 57 sanık, 11 Aralık 2017'de hakim karşısına çıktı.
Bu duruşmada savunma yapan Abdulkadir Masharipov'un eşi tutuklu sanık Zarina Nurullayeva, "Eşimle evlenirken, o hiçbir suça karışmamıştı. Daha sonra aşırı örgütlere eğilimi başladı. Bir, iki defa bana bu DEAŞ'tan bahsetti. Biat etmek istediğini söylemişti. Aradan zaman geçti, bunu unuttuğunu düşündüm." ifadelerini kullandı.
Tutuklu sanık Muhammed Fatih Ebulhasan ise "Masharipov ile dini konularda biraz görüştük. Görüşlerimiz zıttı. Önce güzel güzel konuştuk, sonra beni DEAŞ'a davet etti. Ben kabul etmedim, kendisini tersledim, teklifini kabul etmedim. Konuşmanın sonunda beni 'mürted', 'milliyetçi' olarak suçladı, kötüledi. Ben de kendisini 'harici' olmakla suçladım. Konuşmalarımız biraz sertleşince ben de korktum. Abdulkadir’le kaç kere Telegram'la görüştüğümü hatırlamıyorum. Telefonda kafasında DEAŞ işareti olan bir bebek fotoğrafı gönderdi. 'Bu bir tehdit işareti olabilir' diye korktum ve programı sildim." şeklinde savunma yaptı.
Silivri'de 15 Aralık 2017'ye kadar süren duruşmalarda sanıklardan 43'ünün savunmasını alan mahkeme heyeti, 7 tutuklu sanığın tahliyesine karar verdi.
Sanık sayısı arttı
İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi'nce yapılan altıncı ve yedinci duruşmalarda, Reina'nın kurucusu ve ortaklarından Mehmet Koçarslan ile saldırıda yaralananlar ve hayatını kaybedenlerin aileleri dinlenildi.
Devam eden duruşmalarda bir sanığın daha dosyası bu dava ile birleşerek sanık sayısı 58 olurken, tutuklu 2 sanık daha tahliye edildi.
Sanığa son kez süre verildi
Daha önceki duruşmalarda savunmasını yapması için söz verilen ve hakkındaki suçlamalara ilişkin susmayı tercih eden davanın bir numaralı sanığı Abdulkadir Masharipov'a, 9. celsede de savunmasının hazır olup olmadığı soruldu.
Savunmasını hazırlamadığını, hukuksal terimlerin çok fazla olduğunu öne süren Masharipov, iddianamenin, fezleke özetinin, aleyhine gelen yeni raporların Özbekçe Kril alfabesine göre tercüme ettirilmesini ve savunma için süre verilmesini istedi. Sanığın bu talebini kabul eden mahkeme heyeti, Masharipov'a savunmasını hazırlaması için son kez süre verdi.
Mahkeme heyeti 39'u tutuklu 58 sanığın yargılandığı davanın bir sonraki duruşmasının 18 Şubat 2019'da yapılmasına hükmetti. 



İran, ABD ile müzakerelerin üçüncü turu öncesinde Avrupa troykası ile görüşmek üzere harekete geçti

ABD ile İran arasındaki müzakerelerin ikinci turunun yapıldığı Umman’ın Roma'daki büyükelçiliğinin giriş kapısındaki polis memurları ve gazeteciler, 19 Nisan 2025 (AP)
ABD ile İran arasındaki müzakerelerin ikinci turunun yapıldığı Umman’ın Roma'daki büyükelçiliğinin giriş kapısındaki polis memurları ve gazeteciler, 19 Nisan 2025 (AP)
TT

İran, ABD ile müzakerelerin üçüncü turu öncesinde Avrupa troykası ile görüşmek üzere harekete geçti

ABD ile İran arasındaki müzakerelerin ikinci turunun yapıldığı Umman’ın Roma'daki büyükelçiliğinin giriş kapısındaki polis memurları ve gazeteciler, 19 Nisan 2025 (AP)
ABD ile İran arasındaki müzakerelerin ikinci turunun yapıldığı Umman’ın Roma'daki büyükelçiliğinin giriş kapısındaki polis memurları ve gazeteciler, 19 Nisan 2025 (AP)

Dört diplomat dün yaptıkları açıklamada, İran’ın ABD ile müzakerelerin yeniden başlaması halinde 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmanın Avrupalı taraflarıyla Roma'da bir toplantı yapmayı önerdiğini belirtti. Diplomatlara göre toplantının cuma günü yapılması bekleniyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'ten aktardığı habere göre Avrupa troykasından bu öneriye şimdiye kadar herhangi bir yanıt gelmedi. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, dün düzenlediği olağan basın toplantısında, Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi tarafından geçtiğimiz hafta gönderilen mektuba Avrupalıların yanıt verip vermediğini bilmediğini söyledi.

İran, ABD ile cumartesi günü Umman'da yeniden başlayan nükleer programına ilişkin müzakerelerdeki ve geçtiğimiz hafta Rusya ve Çin ile yapılan görüşmelerdeki ivmeden faydalanmaya çalışıyor.

Ummanlı yetkililer, ABD-İran görüşmelerinin yeni turunun 3 Mayıs'ta Avrupa'da yapılabileceğini açıkladı. Ancak henüz resmi karara ilişkin bir duyuru yapılmadı. İran medyası, Tahran'ın yeni turun İngiltere'nin başkenti Londra'da yapılmasını reddettiğini bildirdi.

İran'ın Avrupa Troykası olarak bilinen İngiltere, Fransa ve Almanya'ya ulaşması Tahran'ın seçeneklerini açık tuttuğunu gösteriyor. Ancak Avrupalıların, 2015 tarihli nükleer anlaşmanın sona ereceği ekim ayından önce Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarını yeniden uygulamak üzere snapback mekanizmasını devreye sokma konusundaki tutumunu da değerlendirmek istiyor.

Avrupalı güçlerin (Fransa, Almanya ve İngiltere) müzakerelerde yer almamasını yorumlayan Bekayi, Avrupalıların bu turun dışında kalmalarının kendi kararlarının bir sonucu olduğunu belirterek, “Avrupalıların bir sonraki aşamada olumlu bir rol oynayacaklarını ve yapıcı bir seçim yapacaklarını umuyoruz” diye konuştu.

Avrupa troykasından iki diplomat ve Batılı bir diplomat, geçtiğimiz cumartesi günü ABD ile yapılan görüşmelerin ardından İran'ın Roma'da toplantı yapılması için bir teklif gönderdiğini ve toplantının muhtemelen cuma günü yapılacağını söylediler.

Bu teklifin gerçekleşmemesi halinde İran'ın görüşmelerin bu tarihten önce Tahran'da yapılmasını da önerdiğini belirten diplomatlar, Washington ve Tahran arasındaki müzakerelerin ikinci turunun Roma'da yapıldığını ifade ettiler. İran tarafından yapılan açıklamada bu turda da önemli anlaşmazlıkların devam ettiği belirtilmişti.

İranlı bir yetkili, böyle bir teklifin sunulduğunu doğruladı, ancak Avrupa troykasının henüz yanıt vermediğini belirti. Diplomatlar, İran'la şimdi mi görüşmenin yoksa Washington'la görüşmelerin nasıl gelişeceğini görmeyi mi beklemenin kendi çıkarlarına olacağını değerlendirdiklerini, fakat Tahran'da bir toplantı yapılmasını ihtimal dışı bıraktıklarını ifade ettiler.

2015 tarihli nükleer anlaşmanın tüm taraflarıyla uzlaşıya varmanın önemli olduğunu söyleyen İranlı yetkili, bu yüzden Amerikalılarla yapılacak bir sonraki tur müzakerelerinden önce bu hafta Avrupa troykası ile bir araya gelmenin faydalı olacağını ifade etti.

BM yaptırımları için son tarih

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, perşembe günü yaptığı açıklamada, görüşmeler için Avrupa'ya gitmeye hazır olduğunu ifade etti. Ancak iki taraf arasındaki ilişkilerin bozulmasının ardından topun Avrupa'da olduğunun sinyalini verdi.

Tahran ve Avrupalı güçler geçtiğimiz eylül ayından bu yana aralarındaki ilişkileri ve nükleer meseleyi görüşmek üzere üç kez bir araya geldi. En son mart ayında, yaptırımların kaldırılması karşılığında İran'ın nükleer programının geri çekilmesini garanti altına alacak gelecekteki bir anlaşmanın parametrelerini araştırmak üzere teknik düzeyde bir toplantı yapıldı.

ABD Başkanı Donald Trump, İran'ın nükleer silah geliştirmesini engelleyecek yeni bir anlaşmaya hızla varılmaması halinde, İran’a saldırmakla tehdit etti. Trump, İran ile dünya güçleri arasında 2015 yılında varılan anlaşmadan 2018 yılındaki ilk başkanlık döneminde tek taraflı olarak çekilmişti.

Batı, İran'ın nükleer silah edinmenin peşinde olduğundan şüphelense de İran bunu reddediyor. Diplomatlar, yaptırımların yeniden başlatılması tehdidinin Tahran'a taviz vermesi için baskı yapmak üzere tasarlandığını ve Amerikalılar ile Avrupalılar arasındaki ayrıntılı görüşmeleri hayati hale getirdiğini söylüyor.

ABD, İran ile 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmadan 2018 yılında tek taraflı olarak çekildi. Bundan dolayı BM Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) anlaşmada yer alan yaptırımları yeniden uygulama mekanizmasını harekete geçiremiyor. Bu durumda anlaşmaya taraf olan üç Avrupa ülkesi, yaptırımların yeniden uygulanması için harekete geçebilecek tek alternatif olarak kalıyor.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Avrupalılarla görüşme önerisinin yaptırımların yeniden başlatılması konusuyla ilgili olup olmadığı sorulduğunda, bunun toplantının amacının bir parçası olduğunu belirterek “ABD ile görüşmeler, özellikle de nükleer adımlar konusunda hızlı ilerlemiyor, daha fazla zamana ihtiyacımız olduğu açık ve Tahran, ABD tarafına olan güven eksikliği nedeniyle geçici bir anlaşmadan yana değil” ifadelerini kullandı.

Bekayi, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Ya biz geçici bir anlaşma kapsamında adımımızı uygularsak ve diğer taraf bunu yapmazsa ne olacak?! Avrupalıların yeni bir anlaşma istediğimizi ve uranyum zenginleştirmemizi sınırlandırmak için adım atmaya hazır olduğumuzu anlamalarını istiyoruz, ancak zamana ihtiyacımız var.”

İngiltere ve Almanya dışişleri bakanlıkları, İran'ın bu hafta içinde bir toplantı teklif edip etmediği konusunda yorum yapmaktan kaçınırken, Fransa Dışişleri Bakanlığı, yorum talebine henüz yanıt vermedi.