NASA'nın TESS uydusu yeni bir öte gezegen keşfetti

NASA'nın TESS uydusu yeni bir öte gezegen keşfetti
TT

NASA'nın TESS uydusu yeni bir öte gezegen keşfetti

NASA'nın TESS uydusu yeni bir öte gezegen keşfetti

Amerikan Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) öte gezegen keşif uydusu TESS, ilk öte gezegen keşfini gerçekleştirdi.
"Space.com" internet sitesinde yer alan habere göre TESS, Dünya'dan 53 ışık yılı uzakta Ağcık (Reticulum) Takımyıldızı'ndaki "HD 21749" yıldızının yörüngesinde bir öte gezegenin varlığını belirledi.
"HD 21749b" adı verilen "Neptün-altı" kategorisindeki gezegenin Dünya'nın 3 katı büyüklükte olduğu, ancak öz kütlesinin bu büyüklükteki Uranüs, Neptün gibi gaz devi gezegenlerden çok daha yoğun olması nedeniyle Dünya'dan 23 kat daha ağır olduğu belirtildi.
Öte gezegenin etrafında döndüğü yıldızın yörüngesindeki bir turu Dünya zamanıyla 36 günde tamamladığı ifade edildi.
Boyut ve öz kütle bakımından Güneş Sistemi'ndeki gezegenlere benzemediği için HD 21749b'yi "ucube" olarak tanımlayan gökbilimciler, gezegenin ortalama yüzey sıcaklığının 150 derece civarında olduğunu kaydetti.
Neptün ve Uranüs gibi gaz devlerinin büyük oranda hidrojenden oluştuğuna, dolayısıyla öz kütlelerinin yoğun olmadığına dikkat çeken ABD'nin Massachusetts Teknoloji Üniversitesinden (MIT) gökbilimci Diana Dragomir, "Bu gezegen büyük ihtimalle yoğun su içeriyor ve ağır gazlardan oluşan bir atmosfere sahip" dedi.
"HD 21749b" TESS'in varlığı doğrulanan 8. öte gezegen keşfi oldu.
Keşfe dair detaylar Dragomir ve diğerleri tarafından "The Astrophysical Journal Letters" dergisinde yayımlandı.
TESS uydusu, NASA tarafından 18 Eylül'de SpaceX üretimi Falcon 9 roketiyle uzaya fırlatılmıştı. Uydunun, iki yıl sürecek keşif faaliyeti boyunca Güneş Sistemi dışındaki yakın yıldız sistemlerindeki öte gezegenlere dair kanıtlar araması planlanıyor.
TESS, öte gezegenleri "geçiş" denilen bir konumda tespit etmeye çalışıyor. "Geçiş", bir öte gezegenin yörüngesindeki yıldızın önünden geçtiği anı tanımlıyor. Bilim adamları bu anda yıldızın kameralara yansıyan parlaklığında oluşan azalmayı gözleyerek, ışığın salım ve emilme miktarlarını ölçerek söz konusu gezegenlerin kütlesini, öz kütlesini ve atmosfer kompozisyonunu belirleyebiliyor.



3 milimetrelik sanat eseri: Yeni keşfedilen salyangoza Picasso adı verildi

Anauchen picasso (Gojšina ve diğerleri)
Anauchen picasso (Gojšina ve diğerleri)
TT

3 milimetrelik sanat eseri: Yeni keşfedilen salyangoza Picasso adı verildi

Anauchen picasso (Gojšina ve diğerleri)
Anauchen picasso (Gojšina ve diğerleri)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Tayland'da keşfedilen yeni ve küçük bir salyangoz türüne, kabuğunda görülen tuhaf ve karmaşık geometrik desenler nedeniyle efsanevi ressam Pablo Picasso'nun adı verildi.

Sadece 3 milimetre büyüklüğündeki türe, kabuğundaki dikdörtgen açılı kıvrımlar nedeniyle Anauchen picasso adı verildi.

"'Normal' kabuk şekillerine sahip diğer salyangozların kübist bir yorumuna benzeyen" bu kıvrım örüntüleri, araştırmacıları salyangoza Picasso'nun adını vermeye sevk etti.

ZooKeys adlı akademik dergide yayımlanan çalışmada bilim insanları, "Bu tür, Kübizm diye bilinen sanat akımını andıran, Pablo Picasso tarzında boyanmış yuvarlak kıvrımlara sahip bir Anauchen'e benziyor" diye yazdı.

Bilim insanları, kahverengi, konik kabuğunun derin bir birleşme noktasıyla ayrılmış 4,5-5 kıvrımdan oluştuğunu söylüyor.

Kabuğun spiralini kesen birkaç düzensiz aralıklı beyazımsı çizgi var.

Araştırmada Kamboçya, Myanmar, Laos, Tayland ve Vietnam'dan 46 yeni mikro salyangoz türünü tanımlanıyor.

Bunlar, kabuk boyutları 5 mm'den küçük olan ve çoğunlukla Güneydoğu Asya'da, eski Hindiçin, Endonezya ve Filipinler'in yanı sıra Çin'in bazı bölgelerinde bulunan küçük kara salyangozları.

Dağılımları daha batıya, Hindistan üzerinden Pakistan'a kadar uzanıyor ve çeşitlilikleri önemli ölçüde azalmış durumda.

Araştırmacılar ayrıca salyangozları genel kabuk şekli, kabuk yüzey dokusu ve duvar aralıklarının düzenine göre benzer gruplara ayırarak sınıflandırmak için yeni bir yöntem öneriyor.

Yeni türlerin birçoğu yakın zamanda toplanırken, diğerleri 1980'lerde biriktirilmiş olan Florida Doğa Tarihi Müzesi koleksiyonunda keşfedildi.

Bilim insanları, "Kabuklarının boyu 5 mm'den küçük olsa da bu salyangozlar gerçek birer güzellik! Kabukları olağanüstü bir karmaşıklık sergiliyor" diyor.

"Örneğin, açıklığı (kabuğun "açıklığı"), büyük olasılıkla yırtıcılara karşı yararlı olan çok sayıda diş benzeri bariyerle donatılmış" diye açıkladılar.

Yeni türlerin birçoğunun yukarı veya aşağı doğru dönen bir açıklığa sahip olduğu bulundu, bu da bazı türlerin kabuklarını ters taşıdığı anlamına geliyor.

Araştırmacılar, farklı salyangozları duvar açıklıkarına ve kabuktaki son kıvrımın yönüne göre ayırt edebildi.

Bilim insanları, 1980'lerde bazı salyangozların bulunduğu yerlerin ormansızlaşma ve kireçtaşı ocakları nedeniyle çoktan tahrip edilmiş olabileceği uyarısını yapıyor.

Çalışma, Güneydoğu Asya'da yerel olarak endemik kara salyangozlarının karşı karşıya kaldığı bu büyük tehditlerin altını çiziyor.

Independent Türkçe,independent.co.uk/news/science