​Suudi Arabistan'da çocuk evlilikleri yasaklanıyor

​Suudi Arabistan'da çocuk evlilikleri yasaklanıyor
TT

​Suudi Arabistan'da çocuk evlilikleri yasaklanıyor

​Suudi Arabistan'da çocuk evlilikleri yasaklanıyor

Suudi Arabistan'da 15 yaşından küçüklerin evlenmesi yasaklanırken 15-18 yaş aralığındaki evlilikler için yargı izni şartı getiriliyor.
Suudi Arabistan Şura Meclisi, 18 yaşından küçüklerin (erkek veya kız) evliliğini yetkili mahkeme iznine bağlanmasını, 15 yaşın altındakilerin ise evlenmelerinin yasaklanmasında karar aşamasına geldi.
Yeni karar yoluyla reşit olmayan kızların evliliğini düzenleyen kuralların Meclis’te oylamaya sevk edildiği duyruldu. Karar, reşit olmayan kızların evliliği sorunuyla ilgili büyük bir reform atılımı olarak kabul ediliyor.
Şura Meclisi İnsan Hakları Komitesi Başkanı Dr. Hadi el-Yami, "Hazırlıkların çeşitli kurumlarca gerçekleştirilen kapsamlı çalışmaların ışığında yapıldığını ve Meclis’e sevk edildiğini" açıkladı.
Kararda yeni olan, Şura Meclisi İslam İşleri Komitesi’nin, Çocuk Koruma Sistemi’ne uygun olarak yaş sınırını 18’e yükseltilmesine, ayrıca ilave bir öneri olarak 15 yaşından önce evlenme yasağı getirilmesine ve 15-18 yaş arasındaki kişilerin evliliğini ise yetkili mahkemenin (Kişisel Durumlar Mahkemesi) kontrol ve iznine tabi tutulmasına gitmesi.
Şarku’l-Avsat’a konuşan el-Yami, Meclis’in, ikinci yılına giren proje ile bu konunun önemini hissettiğini vurgulayarak bu kontrollerin aileyi koruyacağına ve yükselen boşanma oranını azaltacağına dikkat çekti. “Erken yaşta evlilik bazen sağlık ve aile sorunlarına ve boşanma oranının yükselmesine neden olmaktadır. Bu, bu projede esas aldığımız çalışmaların sonuçlarıdır” ifadelerini kullandı.
Suudi Arabistan’ın 18 yaşın altındaki kişilerin evlenmesini yasaklayan bir kanunun koyulmasına doğru gidip gitmediği sorusuna ise şöyle cevap verdi: “Karar, rejimi değiştirmek için değil kamu düzenini düzenlemek içindir ve bu kurallar evlilik sürecini ve idaresini bu kategori için gereken korumayı sağlayacak şekilde düzenliyor. Kurallar, tıbbi bir rapor ve sosyal işler ile diğer prosedürlerden bir rapor gerektiriyor. İşlemler sonunda karar, evlilik izni ile ilgili yetkili mahkeme tarafından veriliyor.”
Ulusal İnsan Hakları Derneği üyesi Halid el-Fahri ise Şarku’l-Avsat’a konu hakkında şunları söyledi: “Bu kurallar, Suudi Arabistan tarafından imzalanan Çocuk Hakları Sözleşmesi ve 18 yaşından küçüklerin evlilik sözleşmelerinin yalnızca yetkili mahkeme yoluyla yapılmasını öngören Çocuk Koruma Sistemi ile uyumludur.”
Fahri sözlerine şöyle devam etti: “Reşit olmayan kızların evliliği, küçük yaştaki kızların istismar edilmesine neden oluyor. Çünkü bazı aileler evlilik yoluyla maddi kazanç sağlamak ya da kızın sorumluluğundan kurtulmak için kızları erken yaşta evlendiriyor.”
Aile Güvenliği Programının bir üyesi olan Hukuk Danışmanı Muhammed el-Vahibi, Suudi Arabistan’daki boşanma oranlarının son yıllarda önemli ölçüde arttığını belirtti. Şarku’l-Avsat’a konuşan Vahibi şu ifadeleri kullandı: “Boşanma oranının yüksek olduğu inkar edilemez. Reşit olmayan kızların evliliği, boşanmanın artmasına neden olan en önemli faktörlerden biridir. Çünkü küçükler ister kız isterse erkek olsun, sorumluluk bilincine sahip olmadan evleniyorlar.”



Hacılara kutsal mekânlarda hizmet veren ‘akıllı teknolojiler’

Akıllı saat, acil bir durumda hızlı yanıt verebilmek için hacı adayının coğrafi konumunu doğru bir şekilde belirlemek gibi çeşitli görevleri yerine getiriyor. (Şarku’l Avsat)
Akıllı saat, acil bir durumda hızlı yanıt verebilmek için hacı adayının coğrafi konumunu doğru bir şekilde belirlemek gibi çeşitli görevleri yerine getiriyor. (Şarku’l Avsat)
TT

Hacılara kutsal mekânlarda hizmet veren ‘akıllı teknolojiler’

Akıllı saat, acil bir durumda hızlı yanıt verebilmek için hacı adayının coğrafi konumunu doğru bir şekilde belirlemek gibi çeşitli görevleri yerine getiriyor. (Şarku’l Avsat)
Akıllı saat, acil bir durumda hızlı yanıt verebilmek için hacı adayının coğrafi konumunu doğru bir şekilde belirlemek gibi çeşitli görevleri yerine getiriyor. (Şarku’l Avsat)

İbrahim el Kureşi

Kutsal mekânlarda, inanç yolculukları sırasında hacılara en iyi hizmeti sunmak için yapay zekâ teknolojileriyle ilgili birçok girişim var. Bunlar arasında akıllı saatler, modern teknolojiyle donatılmış kameralar aracılığıyla ‘vücut dilini’ analiz ederek hacıların memnuniyetini ölçen cihazlar, interaktif ekranlar ve sorulara yanıt veren ‘robotlar’ da yer alıyor.

Tur şirketlerinden biri tarafından bu yılki Hac sezonunda ilk kez uygulanan ‘akıllı saat’ uygulaması, hacıların herhangi bir yerden yardım talep etmesini sağlayan elektronik bir devreye bağlı bir yanıt düğmesi sağlarken, interaktif ekranlar hacıların geri bildirim ve şikayetlerini iletmelerini sağlıyor. Robotlar genel sorulara yanıt verirken, son teknoloji ürünü kameralar aracılığıyla vücut dili analizi kullanılarak hacının memnuniyeti ölçülüyor.

İkram ed-Dayf’ın CEO yardımcısı Dr. Adil el-Cuheni, hacılara hizmette yapay zekâ kullanımının şirket olarak üzerinde çalıştıkları önceliklerden biri olduğunu söyledi. İlk aşamada bu yılki Hac'da Tunus'tan gelen 260'tan fazla hacı adayına dağıtılan akıllı saatlerin, kaybolma olgusunu azaltmak için tam coğrafi konumu bilmenin yanı sıra acil bir durumda nerede olurlarsa olsunlar yardım istemek için hızlı bir yanıt düğmesi sağlama özelliğine sahip olduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat'a özel bir röportaj veren el-Cuheni, akıllı saatin hacıların yaşamsal belirtilerinin tespit edilmesini sağlayan bir elektronik devreye bağlı olduğunu ve herhangi bir sağlık sorunu ortaya çıktığında, doğrudan hacıların adının ve coğrafi konumunun tanımlandığı ekranda bir alarmın belirdiğini, böylece destek ekiplerinin dakikalar içinde kendisine gittiğini ve hızlı yanıt düğmesinden talep etmese bile ona bakım sağladığını açıkladı.

Misafir hizmetleri departmanında mevcut olan çoklu rollere ek olarak hacılara hizmet vermek için kullanılan interaktif ekranlar (Şarku’l Avsat)Misafir hizmetleri departmanında mevcut olan çoklu rollere ek olarak hacılara hizmet vermek için kullanılan interaktif ekranlar (Şarku’l Avsat)

Saatteki modern teknolojinin hacıların güzergahının gerçek zamanlı olarak izlenmesine olanak tanıdığını ve Cemerat'a giden rotadan sapanların tespit edilmesini sağladığını belirtti.

El-Cuheni, saatin pil ömrünün kesintisiz 10 saat olduğunu ve pil bittiğinde saatin hacı adayının bulunduğu son konumda göründüğünü açıkladı. Saatin, şirketin ekranında her hacının hayati göstergeleri hakkında ayrıntılı bir rapor sunduğunu, basınç, nabız ve sıcaklık ölçümlerini ve durumun normal olup olmadığını veya hacıya bakım sağlamak için yanlarında bulunan destek kuruluşları tarafından müdahale edilmesi gerekip gerekmediğini gösterdiğini belirtti.

Rehlat W Menafe Dijital Dönüşüm Direktörü Bera Haşifati, beden dili analizi yoluyla hacıların memnuniyetini ölçme girişiminin, yapay zekâ kameraları aracılığıyla konuklara sunulan hizmetlerin kalitesini iyileştirme ve memnuniyetlerini değerlendirme çalışmaları bağlamında geldiğini söyledi.

Bir dizi alanda bulunan robotların misyonunun ise bir misafir hizmetleri çalışanı olarak hareket etmek olduğunu belirten Haşifati, interaktif ekranların rolünün, hacıların Mina'daki ikametgahlarından, geri bildirimlerinin dikkate alınacağı izleme ekibi aracılığıyla soru sormalarını veya şikayetlerini iletmelerini sağlamak olduğunu açıkladı.

Rehlat W Menafe CEO'su Muhammed el-Huzami, Hac'da yapay zekâ kullanımının lojistik hizmetleri geliştirmenin yanı sıra gerçek zamanlı veri analizi ve ortaya çıkan zorluklara hızlı bir şekilde yanıt vererek herkes için sorunsuz ve güvenli bir Hac deneyimi sağlamak için bir fırsat olduğunu söyledi. El-Huzami, dünya çapında 3 kıtada 10 ülkeden yaklaşık 100 bin hacıya hizmet verdiklerini belirtti.