Amr Musa: Finansör olduğu sürece terör bitmez

Amr Musa: Finansör olduğu sürece terör bitmez
TT

Amr Musa: Finansör olduğu sürece terör bitmez

Amr Musa: Finansör olduğu sürece terör bitmez

Independent Arabia muhabiri Mona Madkour’un dünyadaki mevcut siyasi durum hakkında bir çerçeve oluşması hedefiyle gerçekleştirdiği röportajda, Arap Birliği eski Genel Sekreteri ve Mısır eski Dışişleri Bakanı Amr Musa, Araplar ve uluslararası toplumu yakından ilgilendiren karmaşık meseleler ve Ortadoğu’ya etkileri hakkında bilgi verdi.
'Tehlikeli adımlar'
Arap Birliği eski Genel Sekreteri Amr Musa, İsrail ve ABD’nin Arap Baharı sonrasında Arap dünyasının zayıflığını istismar ederek, İsrail’in hedeflerini gerçekleştirmek için attıkları adımların sonuçları ve tehlikelerine ışık tuttu.
Amr Musa, Golan Tepeleri’nin İsrail tarafından kontrol altına alınması, Filistin meselesinin farklı yöne evrilmesi ve hayata geçirilmeye çalışılan yüzyılın anlaşması kulislerinin, tehlikeli adımlardan bazıları olduğunu belirtti.
İran ve Türkiye tehlikesi
Musa, İran’ın açgözlü planının Arap bölgesinin sorunlarından biri olduğunu belirterek, Türkiye’nin oynadığını rolün en az İran’ın planı kadar tehlikeli olduğunu söyledi.
Katar ve soru işaretleri
Katar’ın 90’lı yıllardan bu yana Körfez’de etkin bir rol oynadığına vurgu yapan tecrübeli siyasetçi Amr Musa, Katar’ın bölgedeki rolü hakkında belirli soru işaretleri bulunduğunu belirtti. Musa, “Katar, hangi stratejik sebeplerden güç alırsa alsın, bölgedeki otoriteyi ele geçiremez” ifadelerini kullandı.
Trump ve Arap NATO’su
ABD Başkanı Donald Trump’ın Arap bölgesindeki politikası hakkında ‘belirsiz’ ifadelerini kullanan Musa, Trump’ın Arap NATO’su çağrısında bulunmasına ilişkin olarak, “Arap NATO’su ne anlama geliyor? Araplar bile bunun hakkında bir şey bilmiyor?!” yorumunda bulundu.
Emir Suud Faysal ile arasındaki sırlar
Amr Musa, Suudi Arabistan eski Dışişleri Bakanı Merhum Emir Suud Faysal ile arasındaki 40 yıllık sırlardan ilk defa bahsederken, Tiran ve Sanafir konusunda aralarından geçen telefon görüşmesine de değindi.
Arap baharı… Sert kış
Arap Baharı olarak isimlendirilen dönem için “bahar değil bilakis sert bir kış” ifadelerini kullanan Musa, bazılarının bahsettiği komplo teorilerini kabul etmediğini söyledi. Musa, “Yaratıcı anarşi fikrinin sahipleri, detaylarını açıkladılar. Bu olaylar patlak vermeden de bunları gizlemiyorlardı” dedi.
Yeni Ortadoğu projesi hala sürüyor
Musa, Arap dünyasının ‘Yeni Ortadoğu’ projesinin uygulanmasına yardımcı olan birçok veri sunduğunu belirtti. Bunlara örnek olarak, Türkiye, İran ve Katar’ın rolü ile İhvan-ı Müslimin (Müslüman Kardeşler) dosyasının gösterilebileceğini belirten Musa, Suudi Arabistan’ın mevcut politikasının ve daha önce farklı olan yöneliminin iyi bir tecrübe olduğunu, bunun da tüm Körfezi etkileyeceğini söyledi.
Amr Musa, dünya siyasetindeki muasır değişimlere rağmen Yeni Ortadoğu projesinin hala sürdüğünü belirtti.
Finansör olduğu sürece terörizm sona ermeyecek
Dünyanın önünde tek saf olmaya çağırdığı terörizmin sona erip ermeyeceği konusundaki bir  soruya cevap veren Amr Musa, arkasında bir finansör olduğu sürece terörün sona ermeyeceğini belirterek şöyle dedi;
“Uluslararası ve bölgesel siyasetin takip ettiği politika, daha çok hayal kırıklığı, öfke ve bunun bir sonucu olarak da şiddet ve terörün artmasına neden oluyor. Böyle bir ortamda radikalizm var olmaya devam edecek ve sona ermeyecek.”
Hatıraların ikinci bölümü
Amr Musa’nın 2001-2011 yılları arasında Arap Birliği Genel Sekreterliği döneminde yaşadığı anılarının anlatıldığı ‘Kotobi’ adlı programın ikinci bölümü önümüzdeki hafta yayınlanmaya başlayacak.



Bishara Bahbah... Hamas-Trump anlaşmasının arkasındaki gölge isim

Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)
Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)
TT

Bishara Bahbah... Hamas-Trump anlaşmasının arkasındaki gölge isim

Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)
Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı J.D. Vance ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)

Sessiz arabuluculuğuyla ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın Hamas tarafından serbest bırakılmasına katkıda bulunan Bishara Bahbah, ABD Başkanı Donald Trump ve yönetimindeki üst düzey yetkililer üzerinde perde arkasında önemli bir etkiye sahip.

Bu, ailesi 1948 Arap Nekbe'si sırasında Ürdün'e kaçmak zorunda kalan ve iki yıl sonra 1958'de doğduğu Eski Kudüs'e dönmeye karar veren Kudüslü Bahbah'ın çabalarından kaynaklanıyor.

Bahbah, Utah'taki Brigham Young Üniversitesi'nde eğitim gördü ve ardından burslu olarak Harvard Üniversitesi'nde siyaset bilimi ve ekonomi alanlarında yüksek lisans eğitimine devam etti. Ortadoğu çalışmaları ve uluslararası ilişkiler alanında 1981 yılında yüksek lisans derecesi alan Bahbah, bölgesel güvenlik konularında 1983 yılında doktorasını tamamladı.

dvfgbhty
Bishara Bahbah Aralık 2024'te Ürdün Kralı 2. Abdullah ile birlikte (Bahbah'ın X hesabı)

Bahbah daha sonra Harvard Üniversitesi'nde profesör olarak Ortadoğu meseleleri üzerine çalıştı ve üniversitenin Ortadoğu Enstitüsü'nde müdür yardımcısı olarak görev yaptı. 1991-1993 yılları arasında silah kontrolü ve bölgesel güvenlik konulu çok taraflı barış görüşmelerinde Filistin delegasyonunun bir üyesiydi.

Bahbah, İsrail ile ‘çelik gibi bir ilişkisi’ olan ABD'de siyasetle ve Filistin davasıyla ilişkisinde kendine özgü bir yol çizdi.

Parti değişimleri

ABD'deki siyasi kariyerinin başında Demokrat Parti'yi desteklemesine rağmen, bu ilişkinin en son bölümünde Başkan Donald Trump'ı başkanlık seçim kampanyalarında desteklemeyi seçti. Diğer Arap Amerikalılarla birlikte ‘Trump için Arap Amerikalılar’ grubunu kurdu ve Cumhuriyetçi başkanın Demokrat rakibi eski Başkan Yardımcısı Kamala Harris'e karşı zafer kazanmasına katkıda bulundu. Sonuç Başkan Trump için oldukça olumlu oldu.

Bahbah geçtiğimiz günlerde Demokrat Parti'den ve eski Başkan Barack Obama'nın Ortadoğu politikalarından duyduğu memnuniyetsizlik nedeniyle 2016 seçimlerinde Trump'a oy verdiğini açıkladı.

#NewProfilePic pic.twitter.com/BEZen0w0ug

— Dr. Bishara A. Bahbah (@BahbahBishara) November 9, 2024

 

Ancak Trump'ın ABD Büyükelçiliği’ni Kudüs'e taşıması ve İsrail'in Golan Tepeleri üzerindeki egemenliğini tanımasının ardından Bahbah, 2020 seçimlerinde Joe Biden'a oy vermeye karar verdi.

Ancak 2024'te Cumhuriyetçi kampanyayı desteklemek ve Biden'ın 7 Ekim 2023 saldırılarından bu yana İsrail yanlısı olarak nitelendirdiği politika ve yönetimine tepki olarak ‘Trump için Arap Amerikalılar’ grubunu kurmaya karar verdi.

Arabuluculuk ekseni

Bununla birlikte Bahbah'ın, ABD'nin Filistinliler ve İsraillilerle ilişkisine dair vizyonu ve anlayışı belirsizliğini korurken, Bahbah'ın Trump yönetimi ile Hamas liderleri arasında arabuluculuk yaptığı süreçte, Hamas'ın pazartesi günü herhangi bir İsrail iadesi olmaksızın Edan Alexander'ı serbest bırakması da dahil olmak üzere yeni bir katkısı ortaya çıktı. Bahbah'ın Trump'a verdiği destek, Trump'ın Filistinlileri Gazze Şeridi'nden çıkarmaktan ve orada Ortadoğu’nun Rivierası’nı inşa etmekten bahsettiği Şubat 2024'ten sonra bir yük haline geldi.

“İsrail'i memnun etmek için insanlar topraklarından sürülemez. Bu kabul edilemez ve biz bunu asla kabul etmeyeceğiz” diyen Bahbah, bunun üzerine kurduğu grubun adını ‘Barış için Arap Amerikalılar’ olarak değiştirmeye karar verdiğini açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın Axios'tan aktardığına göre Hamas, Alexander'ın serbest bırakılmasına yol açan ‘gizli görüşmeler’ için ‘beklenmedik bir arabulucu’ olan Bahbah ile temasa geçti.

İsrailli bir yetkili, iki taraf arasında ‘son iki hafta içinde Bahbah'a gönderilen mesajlar aracılığıyla yaklaşık 20 mesaj alışverişi yapıldığını ve Bahbah'ın Hamas'ın baş müzakerecisi Halil el-Hayye ile de konuştuğunu’ söyledi. Yetkili, ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un ‘Katarlı yetkililer ve Bahbah'ın yardımıyla Hamas'ı Alexander'ın serbest bırakılmasının Trump nezdinde büyük önem taşıyacağı konusunda ikna etmeyi başardığını’ belirtti.

dfvgbhty
ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander (Beyaz Saray'ın resmi X hesabı)

Filistinli bir yetkiliye göre Trump yönetimi Hamas'a, Edan Alexander'ın serbest bırakılması halinde ABD'nin on esirin serbest bırakılması karşılığında önceki tekliflerden daha uzun bir süre olan 70-90 günlük bir ateşkes için bastıracağını, ateşkes döneminde nihai bir anlaşma için müzakerelere başlanacağını ve ABD, Katar ve Mısır'ın görüşmeler devam ettiği sürece savaşa geri dönülmeyeceğini garanti edeceğini bildirdi.