​Irak Başbakanı: İran’a yönelik yaptırımların parçası olmayacağız

Iraklı yazarlar dün Bağdat’ta, geçtiğimiz günlerde uğradığı suikast sonucu hayatını kaybeden İran karşıtı yazar Ala Meşzub’un ölümünü protesto etti (AFP)
Iraklı yazarlar dün Bağdat’ta, geçtiğimiz günlerde uğradığı suikast sonucu hayatını kaybeden İran karşıtı yazar Ala Meşzub’un ölümünü protesto etti (AFP)
TT

​Irak Başbakanı: İran’a yönelik yaptırımların parçası olmayacağız

Iraklı yazarlar dün Bağdat’ta, geçtiğimiz günlerde uğradığı suikast sonucu hayatını kaybeden İran karşıtı yazar Ala Meşzub’un ölümünü protesto etti (AFP)
Iraklı yazarlar dün Bağdat’ta, geçtiğimiz günlerde uğradığı suikast sonucu hayatını kaybeden İran karşıtı yazar Ala Meşzub’un ölümünü protesto etti (AFP)

Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi, ülkesinin “İran’a yönelik yaptırımların bir parçası olmayacağını” vurguladı. Şarku’l Avsat’a konuşan bir kaynak, Irak’ın İran’a olan borçlarını dolar üzerinden ödemesi talebinin Bağdat tarafından reddedildiğini bildirdi.
İran Merkez Bankası Başkanı Abdunnasır Himmeti geçtiğimiz Salı günü Bağdat’ta bir ziyaret gerçekleştiren İran bankalarının başkanlarından oluşan heyete başkanlık etti. Himmeti, ziyaret kapsamında Iraklı mevkidaşı Ali el-Allak ve Başbakan Abdulmehdi ile bir araya geldi.
Görüşmenin ardından Başbakanlık basın ofisinden yapılan yazılı açıklamada, Abdulmehdi'nin “Irak halkı ambargodan (Saddam Hüseyin dönemi) çok çektiği için bunun halklara zararını bilir. Irak, ABD'nin İran'a yönelik yaptırımlarının bir parçası olmayacak” şeklindeki ifadeleri yer aldı. Ancak Hatemi ve Allak arasında yapılan toplantıya ilişkin Şarku’l Avsat’a bilgi veren güvenilir bir kaynak, “Irak’ın İran’a olan borçlarını dolar üzerinden ödemesi talebi Bağdat tarafından reddedildi. Zira yaptırımlardan çekinen Bağdat, Washington’un radarına takılmak istemiyor. Irak, İran’a olan borcunu, herhangi bir şekilde ABD yaptırımları kapsamına girmeden ödemeyi önerdi” diye konuştu.
Himmeti ve Allak arasında gerçekleşen görüşmede, iki ülke arasında para transferi için ödeme mekanizması anlaşması imzalandığı bildirildi.
Anlaşmaya göre Irak'ın doğal gaz ve elektrik borcu İran Merkez Bankası'nın talebi doğrultusunda transfer edilecek ve gelecekte ihraç ürünlerinden elde edilecek gelir de bu çerçevede ulaştırılacak.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.