Gök bilimciler evrenin geniş bir haritasını oluşturdu: Yüzbinlerce bilinmeyen galaksi var

Kara delikler çevrelerindeki maddeleri yutarken çevresine bir ışıma yayıyor (NASA)
Kara delikler çevrelerindeki maddeleri yutarken çevresine bir ışıma yayıyor (NASA)
TT

Gök bilimciler evrenin geniş bir haritasını oluşturdu: Yüzbinlerce bilinmeyen galaksi var

Kara delikler çevrelerindeki maddeleri yutarken çevresine bir ışıma yayıyor (NASA)
Kara delikler çevrelerindeki maddeleri yutarken çevresine bir ışıma yayıyor (NASA)

Gök bilimciler, daha önce varlığı bilinmeyen yüzbinlerce galaksiyi gösteren büyük gökyüzü haritasını açıkladı. Bu harita keşfedilmesi beklenenlerin sadece küçük bir yüzdesine ışık tutuyor.
The Independent'tan Andrew Griffin'in haberine göre 200’den fazla gök bilimciden oluşan uluslararası ekip tüm gökyüzünü içeren yeni bir radyoelektrik ışıma araştırmasının ilk bölümünü yayınladı.
Araştırmada kullanılan Düşük Frekans Dizisi (LOFAR) teleskopu yardımıyla evrenin derinlikleri hiç olmadığı kadar hassas bir şekilde görüntülendi.
Daha önce keşfedilmemiş galaksilerden yüzbinlerce bulundu. Bu devasa yıldız dizisi, kara delikler ve galaksi kümelerinin nasıl geliştiği dahil evrenin en büyük gizemlerinden bazılarına ışık tutabilir.
Radyo gökbilimi, normalde göremeyeceğimiz evrene ilişkin süreçleri bilim insanlarının görebilmesini sağlıyor. Yeni çalışmanın bir parçası olarak araştırmacılar, bu teknolojiyle kuzey yarım küreye ulaşan radyoelektrik ışımanın dörtte birini inceleyebildi ve elde ettikleri verilerin yaklaşık yüzde 10'unu yayınladı.
Yeni araştırma, sayıları 300 bini bulan uzak galaksilerin haritasını ortaya koyuyor. Dünyaya ulaşırken milyarlarca ışık yılı yol kat eden bu sinyaller yeni araştırmada kataloglandı.
Bu yeni harita, araştırmacıların evrenin en gizemli kısımlarına ilişkin bilinmeyenlerin aydınlatılmasına katkıda bulunabilir. Örneğin, kara deliklerin konumları ve başlangıçlarının bulunması ve başka nesneleri nasıl yuttukları konusu deşifre edilebilir.
 Araştırmacılardan Leiden Üniversitesi'nden Huub Röttgering şöyle diyor:
“Bir radyo teleskopuyla gökyüzüne bakarsak, çoğunlukla dev kara deliklerin çevresinden yayılan ışımaları görüyoruz. LOFAR teleskopuyla şu gizemli soruyu cevaplamayı umuyoruz: bu kara delikler nereden geliyor? Bildiğimiz şey kara deliklerin feci yiyiciler olduğu.  Üzerlerine gaz çöktüğünde, radyo frekanslarıyla saptanabilen muazzam miktarda madde yayıyorlar.”
Bu teleskop, evren genelinde milyonlarca ışık yılı uzaklığındaki galaksi kümelerini birbirine bağlayan gizemli ışınımların bulunmasını sağlayabilir. Bu tuhaf ışınımların, galaksilerin birleşmesi sonucu hız kazanan parçacıklardan geldiği düşünülüyor.
 



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe