Ruhani: Irak, bölge ülkelerinin yakınlaşması rolünü üstlenecek potansiyele sahip

Ruhani: Irak, bölge ülkelerinin yakınlaşması rolünü üstlenecek potansiyele sahip
TT

Ruhani: Irak, bölge ülkelerinin yakınlaşması rolünü üstlenecek potansiyele sahip

Ruhani: Irak, bölge ülkelerinin yakınlaşması rolünü üstlenecek potansiyele sahip

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Bağdat ziyaretinde, Irak’ın bölge ülkelerinin yakınlaşması rolünü üstlenecek potansiyele sahip olduğunu söyledi.
Ruhani, Pazartesi Bağdat Havalimanı’na indikten sonra resmi protokol ve karşılama törenine geçmeden Irak’ın Kazımiye şehrindeki İmam Kazım türbesini ziyaret etti.
İran Cumhurbaşkanı Ruhani daha sonra Iraklı mevkidaşı Berhem Salih tarafından Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda resmi törenle karşılandı.
Irak Cumhurbaşkanı Salih, ikili görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında, Irak’ın bölgede ve uluslararası alanda yaşanan çatışmalarda tarafsız bir konumda olduğunu vurguladı. Salih ayrıca DEAŞ'la mücadelede Irak'a desteğinden dolayı İran'a teşekkür etti.
“Irak bölge ülkeleriyle işbirliği yapmakta kararlı”
Salih, “DEAŞ'a karşı kazanılan zafer henüz tamamlanmadı. Bunun gerçekleşmesinde bölge ülkelerinin iş birliği gerekli” diyerek, Irak’ın bölge ülkeleriyle daha fazla iş birliği yapmakta kararlı olduğunu ifade etti.
Bağdat’ın bölge ülkeleri için buluşma noktasını temsil ettiğini belirten Salih, “Irak'ın bölgesel ve uluslararası hesaplaşma alanı olmasını istemiyoruz. Bölge ülkeleri Irak'ın istikrarının önemi ve bunun desteklenmesinin gerekliliğini idrak ediyor. Bundan dolayı da ümitvarım. İran ile iki halkın yararına olacak önemli anlaşmalar yapmayı temenni ediyoruz” diye konuştu.
Irak Cumhurbaşkanlığı Ofisinden yapılan yazılı açıklamada, Ruhani ve Salih arasında gerçekleşen ikili görüşmede, bölgede ve uluslararası alanda yaşanan son gelişmelerin ve DEAŞ terör çetelerine karşı mücadelenin ele alındığı bildirildi.
Ruhani de basın toplantısında yaptığı açıklamada, Irak’ın bölge ülkelerinin yakınlaşması rolünü üstlenecek potansiyele sahip olduğunu söyledi.
Irak Cumhurbaşkanı Salih ile verimli bir görüşme gerçekleştirdiğini belirten Ruhani, “Irak ile olan ilişkilerimizden vazgeçmeyeceğiz ve bu ilişkileri daha fazla geliştirmek istiyoruz. İki ülke arasındaki ortak işbirliği geniş bir yelpazeyi kapsamakta” dedi.
İran’ın DEAŞ’la mücadelesinde Irak’a verdiği desteğe değinen Ruhani, ülkesinin terörle mücadelede Irak ordusu ve halkının yanında durmaktan memnuniyet duyduğunu kaydetti.
İran Cumhurbaşkanı Ruhani, “Irak, bölgede önemli bir ülke. Irak'ın güvenliği bölgenin güvenliği ve istikrarı demek. Irak'ın yanında durmamız başka ülkeleri karşımıza aldığımız anlamına gelmiyor. Irak'ın güvenliği, istikrarı ve demokrasisi bizim için önemlidir. Irak, bölge ülkelerinin yakınlaşması rolünü üstlenecek potansiyele sahip” açıklamasında bulundu.
Ruhani, Iraklı mevkidaşı Salih ile yaptığı görüşme sonrasında gazetecilere yaptığı açıklamada, “Ticaret ve yatırım dahil tüm alanlarda işbirliği için elverişli koşullara sahibiz” dedi.
İran ekonomik yaptırımları Irak üzerinden aşmaya çalışacak
Reuters’in haberine göre, Ruhani’ye eşlik eden heyetteki İranlı bir yetkili, ABD’nin İran’a yönelik ekonomik yaptırımları delmek için Irak’ın bir başka kanal olduğunu ve söz konusu ziyaretin İran ekonomisine fırsatlar sağlayacağını söyledi.
Öte yandan İranlı yetkililerin, Ruhani’nin Bağdat temasları kapsamında Iraklı Şiilerin en büyük dini otoritesi kabul edilen Ayetullah Ali es-Sistani ile görüşeceği yönündeki açıklamasına, Sistani’nin ofisi tarafından resmi olarak henüz doğrulanmış değil.
Ruhani, Cumhurbaşkanı olarak 2013’ten bu yana Irak'a ilk ziyaretini gerçekleştiriyor.



Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)
TT

Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)

İran'ın kuzeybatısında pazartesi günü meydana gelen helikopter kazasında Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile birlikte hayatını kaybettiği açıklanan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tahran'ın İsrail ve Batı karşıtı politikalarının ateşli bir savunucusuydu.

Reisi, 60 yaşındaki Abdullahiyan’ı Ağustos 2021'de atadı.

2013'ten 2021'e kadar bu görevi yürüten Muhammed Cevad Zarif'in yerine geçmek gibi zor bir görevi vardı; Zarif, önde gelen aktif bir diplomat, akıcı bir İngilizce konuşan, uluslararası çevrelerde tanınan bir yüz ve İran'ın dış politikasını yöneten deneyimli bir isimdi.

İran devlet televizyonu Emir Abdullahiyan'ı, Tahran tarafından yönetilen ve Lübnan Hizbullah'ı, Filistinli Hamas ile İslami Cihad hareketleri ve Iraklı silahlı gruplar gibi İran'ın ezeli düşmanı İsrail karşıtı grupların yer aldığı "Direniş Ekseni'nden üst düzey bir diplomat" olarak tanıttı.

Emir Abdullahiyan atandığı gün yaptığı açıklamada, bu grupların "İran'ın müttefikleri" olduğunu ve "onları güçlendirmenin hükümetin gündeminde olduğunu" söyledi.

Kapsamlı geziler

Ekim 2023'te İsrail ile Hamas arasında Gazze'de savaşın başlamasından beri bölgeye yaptığı ziyaretleri yoğunlaştırdı. Tahran, İsrail'e karşı Filistin hareketini ve savaşın çıkmasına yol açan 7 Ekim 2023 operasyonuna desteğini gizlemedi, ancak aynı zamanda bu operasyonun içinde yer almadığını da vurguladı.

Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)

Geçtiğimiz nisan ayında, Tahran'ın Yahudi devletini sorumlu tuttuğu ve Şam'daki İran konsolosluk binasını yerle bir eden hava saldırısına karşılık olarak, İran'ın İsrail'e 300'den fazla insansız hava aracı ve füzeyle gerçekleştirdiği benzeri görülmemiş saldırıyı savundu.

İran'ın tepkisinin "meşru savunma ve uluslararası hukuk çerçevesinde" gerçekleştirildiğini söyledi.

Emir Abdullahiyan daha sonra İsrail'in İran'ın orta kesimindeki İsfahan eyaletine bir misilleme amaçlı saldırı düzenlediğine dair haberleri "çocuk oyuncağı" diyerek küçümsedi.

İzolasyonun Azaltılması

Mesleki kariyeri boyunca Devrim Muhafızları ile olan yakın ilişkileriyle tanınan Emir Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu olan Kudüs Gücü'nün komutanı ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan kariyeri boyunca Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu. Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu Kudüs Gücü'nün komutanı olan ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan, üç yıl boyunca İran'ın uluslararası sahnedeki izolasyonunu azaltmak ve ABD yaptırımlarının ülkesinin ekonomisi üzerindeki etkisini azaltmak için çalıştı.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Çin'in himayesindeki bir anlaşma çerçevesinde Mart 2023'te Suudi Arabistan ile uzlaşmaya varılmasına yol açan süreçte kilit bir figür olmasa da İran'ın Arap komşularıyla ilişkilerin geliştirilmesinde rol oynadı.

1964 yılında Tahran'ın doğusundaki Damgan şehrinde doğan Abdullahiyan, 1991 yılında Tahran Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden mezun oldu.

1997-2001 yılları arasında Irak'ta ve 2007-2010 yılları arasında ise Bahreyn'de görev yaptı.

2011'den bu yana Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı. Bu görevinde, Ali Ekber Salihi (Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın ikinci hükümetinde) ve Zarif (Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin ilk hükümetinde) gibi iki farklı bakanla çalıştı.

Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri) Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri)

Ancak 2016 yılında Zarif onu görevden aldı. Bu hareket muhafazakârlar tarafından, Ruhani ve bakanına yönelik büyük eleştiriler yapılmasına neden oldu.

ISNA'ya göre daha sonra Umman Büyükelçiliği görevini reddetti ve 2021 yılında Dışişleri Bakanlığı'na gelmeden önce, Meclis Başkanı'nın uluslararası işlerden sorumlu özel yardımcısı olarak çalışmaya başladı.

Emir Abdullahiyan, uluslararası yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerini kısıtlayan 2015 anlaşmasının çökmesinin ardından, Washington'un 2018'de eski Başkan Donald Trump tarafından anlaşmadan çekilmesi sonrasında, İran'ın nükleer programına ilişkin müzakerelerin yeniden başlatılması çabalarına dahil oldu.