Mavi Balina'nın hedefi 9-16 yaş arasındakiler

Mavi Balina'nın hedefi 9-16 yaş arasındakiler
TT

Mavi Balina'nın hedefi 9-16 yaş arasındakiler

Mavi Balina'nın hedefi 9-16 yaş arasındakiler

Gencecik fidanları solduran Mavi Balina oyununa karşı yetkililer uyardı: Şüpheli bir durum olduğunda www.ihbarweb.org.tr sitesine girerek ihbarda bulunun.
Birçok gencin hayatını karartan “Mavi Balina” oyunu, kirli yüzünü en son Van'da gösterdi. Oynu oynadığı ileri sürülen beş ortaokul öğrencisi intihara kalkıştı ancak dördü son anda vazgeçerken 14 yaşındaki Sevda Erkaçmaz canına kıydı. Bu olay ile birlikte ailelerin endişe bir kat daha yükselirken Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), oyunun ne kadar tehlikeli olabildiği konusunda uyarılarda bulundu. Direkt bir link aracılığıyla yüklenen Mavi Balina'nın teknik olarak engellenemediğine vurgu yapan BTK yetkilileri “Oyun, özellikle 9-16 yaş arasındaki çocukları hedef alıyor. Aileler, çocuklarının oynadığı oyunları kontrol etsin. Geçen yıl yayına alınan ‘Güvenli Oyna' (www.guvenlioyna.org.tr) dijital oyun bilinçlendirme portalı ile; dijital oyunları olumlu, olumsuz her yönü ile ela alan analiz, bilinçlendirme ve bilgilendirme çalışmaları başlatıldı.
Hiç vakit kaybetmeyin...
Portal ile ailelerin, çocuklarının oynadıkları oyunlar hakkında bilgi sahibi olması amaçlandı. Ayrıca analizler ve değerlendirmelerle oyunlar konusunda farkındalık seviyesinin artırılması hedefleniyor. Eğer aileler şüpheli bir durum görürler ise, hiç vakit kaybetmeden ihbarweb.org.tr adresine girip ihbarda bulunsunlar. Bu tür bir durum tespit edildiğinde çocuğun bağlantıda olduğu karşı taraf ile yurt dışı bağlantısının emniyet güçleri iş birliğinde kesilmesini sağlıyoruz” dedi.
Mavi Balina kurbanları 12 yaşındaki Hataylı Nizamettin Sürmeli, Adanalı 8. sınıf öğrencisi Emine Karadağ... Küçük Emine'nin yazdığı listede “Gerekmedikçe kimseyle konuşma, hep yalnız takıl” gibi talimatlar yer alıyordu.
50 gün içerisinde ölüm
Mavi Balina'nın ölüme götüren yöntemi şu şekilde: Oyunun yöneticisi görünümündeki internet korsanları, virüs içerikli bir link gönderiyor. Bu linke basan çocuğun kişisel bilgileri çalınıyor. Korsanlar, oltalama (Phishing) yoluyla ağına düşürdüğü kişileri, tehdit, şantaj ve siber zorbalıkla talimatlarını yerine getirtiyor. Görevlerin özellikle gece saatlerinde yapılması isteniyor, böylelikle çocuğun ruh sağlığı daha çabuk bozuluyor. 50 gün boyunca devam eden süreçte elli görev veriliyor. Bu talimatları yerine getiren çocukta, güvensizlik, değersizlik gibi hisler oluşuyor. Oyuncudan istenilenler arasında kol ve bacaklara faça atılması, belli bir süre boyunda kimse ile görüşülüp konuşulmaması, yüksek sesli müzik dinlenmesi gibi aşamalar yer alıyor. Son görev ise“Yüksek bir yerden atla ya da kendini as” gibi intihar komutu veriliyor. Çocuklar reddererse ailesinin öldürüleceği belirtiliyor.



Nadir balina dişi fosili, İberlerin sırlarını açığa çıkarıyor

Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
TT

Nadir balina dişi fosili, İberlerin sırlarını açığa çıkarıyor

Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

İspanya'da Bakır Çağı'na ait bir "mega köy"de ortaya çıkarılan nadir bir balina dişi, 4 bin yıl önce Akdeniz bölgesinde yaşayan İber halkının sanatsal yeteneklerine ışık tuttu.

2018'de İspanya'nın güneybatısındaki Valencina arkeolojik kazı alanında bulunan diş, kendi türü içinde geçmişi o döneme dayanıp İberya'da rastlanan ilk fosil oldu.

PLOS One'da yayımlanan araştırmaya göre diş muhtemelen antik bir kıyı şeridinden toplanarak Bakır Çağı zanaatkarları tarafından özenle işlendi.

4 bin 150 ila 5 bin 300 yıl önce bir sahil köyünde yaşayan zanaatkarlar, dişi muhtemelen kişisel süs eşyaları veya sembolik anlam taşıyan eserler yaparken kullanmıştı.

Çalışmanın belirttiğine göre fosil işlendikten sonra, üzerindeki aşınma ve yıpranma izleri ve yüzeyini kaplayan sert kabuktan anlaşıldığı üzere kasten gömüldü.

Bulgular, yaklaşık 40 bin yıl önce başlayan Eski Taş Çağı'ndan beri fildişinin süs eşyaları, müzik aletleri ve heykellerin yapımında kullanımı hakkındaki anlayışımızı derinleştiriyor.

Fildişi çarpıcı görünümü, dayanıklılığı ve sağlamlığıyla antik toplumların ticaret ve sosyokültürel faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası haline gelmişti.

Ancak tarih öncesi çağlarda fildişinin kullanımı hakkında bildiklerimizin çoğu, fil, suaygırı, geyik ve ayılar gibi kara hayvanlarından elde edilen fildişinin incelenmesiyle elde edildi.

Daha önceki araştırmalar, İspanya'nın güneyindeki Eski Taş Çağı ve Bakır Çağı toplumlarında fillerden gelen fildişinin kullanıldığını vurgulasa da deniz memelilerinden elde edilen bu malzemenin önemi hakkında pek bir şey bilinmiyor.

Valencina'da bulunan 17 santimetre uzunluğuna, 7 santimetre genişliğine ve 0,5 kilogram ağırlığa sahip balina dişi, geçmişe eşsiz bir bakış sunuyor.

Fosilin analizi, yetişkin bir ispermeçet balinasından geldiğini ortaya çıkarırken, solucanlar ve sülükayaklılardan kaynaklanan aşınma belirtilerinin yanı sıra köpekbalığı ısırığı şüphesi doğuran izler bulundu. Bu izler, fosilin deniz tabanında bir süre kaldığını gösteriyor.

Araştırmacılar ayrıca dişte doğal yollarla oluşamayacak delikler ve belirgin kesik izleri gibi insan faaliyetine dair belirtiler tespit etti.

Araştırmacılar bu gözlemlere dayanarak balinanın muhtemelen doğal nedenlerle öldüğü, ardından cesedinin deniz tabanına battığı ve dişlerinden birinin kıyıya vurmasıyla antik İberler tarafından bulunup kullanıldığı sonucuna vardı.

Makalede şu ifadelere yer veriliyor:

Henüz bir ispermeçet balinası dişinden geldiği tespit edilen fildişi eser bulunmamasına rağmen son zamanlarda Avrupa'daki arkeolojik bağlamlarda deniz kaynaklı fildişi bulgularının ortaya çıkması, tarih öncesi toplumların deniz kaynaklarını kullanımına yönelik araştırmalara yeni bir odak noktası kazandırıyor.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/news