​Washington ve Pyongyang arasında yeni gerilim

Beyaz Saray'daki ikili görüşmeden önce Trump ve Moon (AFP)
Beyaz Saray'daki ikili görüşmeden önce Trump ve Moon (AFP)
TT

​Washington ve Pyongyang arasında yeni gerilim

Beyaz Saray'daki ikili görüşmeden önce Trump ve Moon (AFP)
Beyaz Saray'daki ikili görüşmeden önce Trump ve Moon (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump ve Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in görüşmesinden önce Kuzey Kore Lideri Kim Jong-un meydan okuyan bir duruş sergileyerek, Kuzey Kore’nin yaptırımların sonuçlarıyla nasıl başa çıkabileceğini öğreteceğini söyledi.
Trump ile Şubat ayında Hanoi’de bir araya gelen Kim, başarısız zirvenin ardından ilk kez açıklamada bulundu. ABD Başkanı Trump, Pyongyang’a uygulanan yaptırımlardan ani bir çekilmeyi reddederek, Hanoi zirvesini erken terk etmişti.
Kim Çarşamba günü İktidardaki İşçi Partisine, nükleer ve balistik programları nedeniyle uygulanan Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarının Pyongyang üzerindeki etkilerini önlemek için ‘kendi kendine yeterlilik’ konusunda daha fazla çalışmaları için çağrıda bulundu.
Kore Merkezi Haber Ajansı’nin haberine göre, Kim yaptığı açıklamada, “Sosyalist bir ekonominin gelişimi, yaptırımların Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti’ne boyun eğdirebileceğine inanan düşman güçlerine ölümcül bir darbe indirebilir” ifadelerini kullandı. Ajansın haberine göre Kim, Trıump’ı eleştirmedi ve nükleer silahlardan bahsetmedi.
Trump ve Kim, Haziran 2018’de Singapur’da bir araya gelerek, Kuzey Kore’nin nükleer silahlardan temizlenmesi konusunda bir anlaşma imzaladı. Hanoi'de Kim Jong-un yaptırımların kaldırılmasını istedi ancak görüşmeler nükleer silahsızlanma konusunda anlaşmaya varılamadığı için görüşme öğle yemeği ya da ortak bir açıklama olmadan sona erdi.
Bu durum, sürecin geleceği hakkında sorulara neden oldu. Kuzey Kore Vietnam'da Kuzey Korelilerin hayatlarını etkileyen yaptırımların kaldırılmasını istediğini söyledi fakat Washington, Pyongyang’ın etkili bir görüşme olmadan yaptırımların kaldırılması talebini kabul etmedi.
Bununla birlikte her iki taraf da görüşmelere devam etmek istediğini vurguladı.  Trump defalarca Kim Jong-un ile iyi ilişkileri olduğunu ve bunun Pyongyang'a yeni yaptırımlar uygulamayı önlediğini söyledi. Bununla birlikte, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'u 'tiran' olarak nitelendirdi. 
Pyongyang da yaptırımların modern uygarlığı tahrip etmeyi ve toplumu karanlık Ortaçağın geri getirmeyi amaçlayan insanlığa karşı bir eylemi olduğunu vurguladı.
ABD ve Güney Kore başkanlarını dün bir araya geldi. Trump, Kuzey Kore'ye nükleer silahlardan vazgeçmesi için baskı oluşturmak amacıyla uygulanan yaptırımların adil olduğunu ifade ederek, yakın gelecekte kaldırılmayacağını vurguladı. Trump yaptığı açıklamada, ABD’nin Kuzey Kore ile görüşmelerinde herhangi bir başarı ya da ilerleme elde etmediğini ve Güney Kore Devlet Başkanı ile bir çözüm bulmak için konuyu görüşeceğini ifade etti. Trump yönetiminin küçük ya da büyük anlaşmaları kabul edebileceğini belirterek, hedefin ve amacın tam nükleer silahsızlanma olduğunu ve şu anda uygulanan yaptırımların adil olduğunu söyledi. Trump “Kuzey Kore onları kaldırmak için ne yapması gerektiğini biliyor.  Gerçekleştirmek istediğimiz ve Barack Obama döneminde gerçekleştiremeyen hedef Kuzey Kore’nin nükleer silahlardan temizlenmesidir” dedi.
Trump, Moon ile yaptığı görüşmede, Kuzey Kore’nin nükleer silahlardan temizlenmesi, Güney Kore’nin taraflar arasında arabuluculuk yapması, Vietnam ve Singapur'da ulaşılamayan hedefleri gerçekleştirme yollarının ele alındığını ifade etti.



Beyaz Saray: İran, ABD saldırıları öncesinde zenginleştirilmiş uranyum stoklarını başka bir yere taşımadı

Uydu görüntüsü, İran-İsrail çatışması sırasında ABD hava saldırıları sonrasında Natanz uranyum zenginleştirme tesisinde meydana gelen çukurları gösteriyor (Reuters)
Uydu görüntüsü, İran-İsrail çatışması sırasında ABD hava saldırıları sonrasında Natanz uranyum zenginleştirme tesisinde meydana gelen çukurları gösteriyor (Reuters)
TT

Beyaz Saray: İran, ABD saldırıları öncesinde zenginleştirilmiş uranyum stoklarını başka bir yere taşımadı

Uydu görüntüsü, İran-İsrail çatışması sırasında ABD hava saldırıları sonrasında Natanz uranyum zenginleştirme tesisinde meydana gelen çukurları gösteriyor (Reuters)
Uydu görüntüsü, İran-İsrail çatışması sırasında ABD hava saldırıları sonrasında Natanz uranyum zenginleştirme tesisinde meydana gelen çukurları gösteriyor (Reuters)

Beyaz Saray’dan dün yapılan açıklamada ABD'nin İran'daki üç nükleer tesise düzenlediği bombardıman öncesinde Tahran’ın yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum stoklarını başka bir yere taşımadığı vurgulandı.

ABD Başkanı Donald Trump, Amerikan basınında ABD istihbaratının gizli bir raporunun sızdırılmasını sert bir dille eleştirmişti. Söz konusu raporda ABD'nin İsrail'i desteklemek için İran'ın başkent Tahran'ın güneyindeki Fordo ve ülkenin orta kesimlerindeki Natanz ve İsfahan nükleer tesislerine düzenlediği askeri saldırının işe yarayıp yaramadığını sorguluyordu.

Bu özel saldırıların gerçekleştirilmesinden bu yana Trump, saldırıların üç nükleer tesisi tamamen yok ettiğini sürekli olarak vurguladı.

Ancak uzmanlar, İran'ın bu nükleer tesislerdeki yaklaşık 400 kilogramlık yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyum stokunu boşaltarak saldırıyı önlemiş olabileceği ihtimalini ortaya attılar.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt dün, Fox News haber ağına yaptığı açıklamada, “Size temin ederim ki, ABD, saldırılardan önce yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyumun taşındığına dair herhangi bir kanıta rastlamadı” dedi. Leavitt, bunun aksini iddia eden haberlerin ‘yanlış bilgi içerdiğini’ vurguladı.

Beyaz Saray Sözücüs, açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Şu anda nükleer tesis sahalarında bulunanlar, cumartesi gecesi yapılan başarılı saldırılar sonucunda devasa enkaz altında gömülü durumda.”

Öte yandan ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü John Ratcliffe dün yaptığı açıklamada, ‘güvenilir bilgilere’ göre Tahran'ın nükleer programının ‘son saldırılardan ciddi şekilde zarar gördüğünü’ söyledi.

Ratcliffe, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada bu kararın, tarihi olarak güvenilir ve doğru bir kaynaktan/yöntemden elde edilen yeni bilgilere dayandığını, bu bilgilere göre İran'ın birçok önemli nükleer tesisinin tahrip edildiğini ve yeniden inşasının yıllar alabileceği belirtti.

Tahran dün, 12 gün süren savaş sırasında İsrail ve ABD'nin bombardımanları sonucunda nükleer tesislerinin büyük hasar gördüğünü kabul etti.

Öte yandan Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Direktörü Rafael Grossi, Fransa merkezli televizyon kanalı France 2'ye verdiği demeçte, UAEA’nın çatışmaların başlamasından itibaren zenginleştirilmiş uranyumu artık denetleyemediğini, ancak bu maddenin kaybolduğu veya saklandığı izlenimi vermek de istemediğini söyledi.

ABD merkezli televizyon ağı CNN'in salı günü yayınladığı gizli bir belgeye göre ABD'nin İran’a düzenlediği saldırılar, Trump'ın sürekli söylediğinin aksine, İran'ın nükleer programını tamamen yok etmek yerine sadece birkaç ay geriye götürdü.

Belgenin yayınlanması Trump'ı öfkelendirdi. Trump, Savunma Bakanı Pete Hagerty'nin perşembe sabahı saat 8.00’da (dünya saatiyle 12.00) ‘ABD’li büyük savaş pilotlarının şerefini savunmak için’ bir basın toplantısı düzenleyeceğini açıkladı.