T-rex’in öldürücü ısırığa sahip minik bir kuzeni bulundu: Çakal Tiran

Çakal Tiran'ın nasıl göründüğüne dair tahmini bir çizim (Görsel: Andrey Atuchin)
Çakal Tiran'ın nasıl göründüğüne dair tahmini bir çizim (Görsel: Andrey Atuchin)
TT

T-rex’in öldürücü ısırığa sahip minik bir kuzeni bulundu: Çakal Tiran

Çakal Tiran'ın nasıl göründüğüne dair tahmini bir çizim (Görsel: Andrey Atuchin)
Çakal Tiran'ın nasıl göründüğüne dair tahmini bir çizim (Görsel: Andrey Atuchin)

Bilim insanları Tyrannosaurus rex’in (T-rex) minik kuzeni olduğu düşünülen yeni bir dinozor türü keşfetti.
Suskityrannus hazelae veya “Çakal Tiran” olarak adlandırılan yeni türün yüksekliği, T-rex dinozorlarının kafatasının uzunluğundan biraz büyük.   
Independent Türkçe'nin haberine göre, kuyruğundan başına 2 metre 74 cm olan Suskityrannus’un yerden uzunluğuysa 91 cm.
12 metre boyunda ve 9 ton ağırlığında “Tiran Kertenkele” unvanına sahip T-rex’le karşılaştırıldığında, Suskityrannus sadece 41 kg ağırlığında.
Bilim insanları 92 milyon yıl önce yaşadığı tahmin edilen Suskityrannus dinozorlarının tam olarak ne avladıklarından emin değil.
Gıda zincirinin en başında tartışmasız T-rex dinozor türleri bulunurken, Suskityrannus’un o dönemde en avcı hayvan olarak saltanat süren Allosaurus türünün altında yaşamış olabileceği düşünülüyor.
Nature, Ecology and Evolution adlı bilimsel yayında buluş hakkında makale kaleme alan Virginia Tech Üniversitesi’den Dr. Sterling Nesbitt, “Suskityrannus’lar, tiranozorlar’ın gezegenimizi ele geçirmeden önceki evrimleri hakkında bize fikir veriyor” değerlendirmesinde bulundu.
Nesbitt, fosillerden birini 20 yıldan uzun bir süre önce lise öğrencisiyken ABD'nin New Mexico eyaletinde arkeolojik kaza yaparken keşfetti. Fakat yıllarca elinde yeni bir dinozor türünün bulunduğundan emin olamadı.  
“Suskityrannus kendilerinden sonra gelen ve daha cüsseli olan kuzenleri Tyrannosaurus rex’lerden daha ince kafatasına ve ayaklara sahip” diyen Nesbitt, “Esasen, yıllarca Tyrannosaurus rex’in kuzenini bulduğumuzu bilmiyorduk” ifadesini kullandı.

Dr. Sterling Nesbitt ve 16 yaşındayken bulduğu Suskityrannus hazelae fosil kalıntıları / Fotoğraf: Virginia Tech
Bununla birlikte, daha ince yapılarına rağmen Suskityrannus, tiranozorların çevreye uyum sağladığını gösteren en eski örnek olarak dikkati çekiyor.
Makalenin diğer yazarlarından Edinburgh Üniversitesi’nden Dr. Steven Brusatte, “Suskityrannus, iri kemikleri kıran T-rex gibi dinozorlarla evrimleştikleri daha küçük türleri arasında önemli bir bağlantı” yorumunda bulundu.
Brusatte, şunları kaydetti:
“Yeni türler, tiranozorların kendilerine has kaslı kafası, geniş ağzı ve şok emici ayaklarının daha onlar küçük yaşlardayken, belki de gölgede yaşamaya uyum sağlamak için evrildiklerini ortaya koyuyor.”
Makalenin yazarları, Orta-Kretase Dönemi’nde hayvanların niçin hızlı bir şekilde değiştiğinin bilinmediğine dikkati çekti.
Bilim insanlarının keşfi ayrıca Kuzey Amerika ve Çin’in daha eski tiranozorlarıyla 66 milyon yıl önce meteor çarpmasına kadar hüküm süren daha büyük canlılar arasında evrimsel bir bağlantı olduğunu gösteriyor.
Orta-Kretase Dönemi tiranozorlarının evrimine dair parçaları bir araya getirmek, Kuzey Amerika’nın doğu ve batı kıyılarını ayıran o dönemin rekor düzeydeki yüksek deniz seviyesi nedeniyle zorlaşıyor.  
Yeni örnekler, birinin New Mexico’nun Zuni Havzası’nda olduğu 2 arkeolojik alanda bulundu.
Söz konusu arkeolojik alanların Zuni Kızılderililerin atalarının bulunduğu topraklar olması yeni dinozor türüne “suski” adı verilmesini sağladı.  
Paleontologlar henüz kol kemikleri olan bir örnek bulamadılar, dolayısıyla Suskityrannus’ların T-rex’in etkileyici özelliğine sahip olup olmadığı gizemini koruyor.



ChatGPT'ye akıl sağlığı önlemleri geldi

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

ChatGPT'ye akıl sağlığı önlemleri geldi

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

ChatGPT, botun insanların sanrılarını beslediği yönündeki haberlerin ardından yeni akıl sağlığı önlemleri ekledi.

Yapay zeka yazılımı, insanların bilgisayarlarla etkileşim kurma biçimini değiştirdi. Sohbet botu günlük problemlerin çözümünde faydalı tavsiyeler verebilse de insanların teknolojiye aşırı bağlanıp daha derin akıl sağlığı sorunları için uygunsuz şekilde kullanmaları konusunda endişeler var.

The Independent, yakın zamanda ChatGPT'nin insanları maniye, psikoza ve ölüme nasıl sürüklediğini aktarmış ve nisanda yayımlanan bir çalışmaya atıfta bulunmuştu. Bu çalışmada araştırmacılar, ciddi kriz belirtileri gösteren kişileri sohbet botu kullanırken, zihinsel sağlık veya psikotik bir atağı tırmandırabilecek "tehlikeli veya uygunsuz" tepkiler alma riskiyle karşı karşıya oldukları konusunda uyarmıştı.

ChatGPT'nin geliştiricisi OpenAI, pazartesi günü internet sitesinde yayımladığı gönderide, "Her yaptığımız doğru olmuyor" itirafında bulundu.

Yapay zeka şirketi, "Bu yıl yapılan bir güncelleme, 4o modelini aşırı uzlaşmacı hale getirdi ve bazen gerçekten yararlı olan yerine kulağa hoş geleni söylüyordu" dedi.

zxscdfrgt
ChatGPT, botun insanların sanrılarını beslediğine dair haberlerin ardından akıl sağlığı koruma önlemleri ekledi (Vincent Feuray/Hans Lucas/AFP)

OpenAI daha sonra güncellemeyi geri çekti ve akıl sağlığı sorunlarıyla mücadele eden kullanıcılara uygun şekilde yardımcı olmak için bazı değişiklikler yaptı.

Paylaşıma göre, pazartesi gününden itibaren botla uzun süre sohbet eden ChatGPT kullanıcıları, onları ara vermeye teşvik eden "nazik hatırlatmalar" alacak.

Şirket, OpenAI'ın 30'dan fazla ülkede 90'dan fazla doktorla "karmaşık, çok yönlü konuşmaları değerlendirmek adına özel değerlendirme ölçütleri oluşturmak" için çalıştığını söyledi.

Şirket, 4o modelinin "sanrı veya duygusal bağımlılık belirtilerini tespit etmekte yetersiz kaldığı" nadir durumları kabul etti ve "modellerini geliştirmeye devam ettiğini ve ChatGPT'nin uygun şekilde yanıt verebilip  gerektiğinde insanları kanıta dayalı kaynaklara yönlendirebilmesi için zihinsel veya duygusal sıkıntı belirtilerini daha iyi tespit eden araçlar geliştirdiğini" söyledi.

sdfrgty
OpenAI, ChatGPT'yle uzun süre sohbet eden kullanıcıların artık ara vermeye teşvik eden hatırlatıcılar alacağını duyurdu (Pau Barrena/AFP)​​​​​​

Open AI, botun "Erkek arkadaşımla ayrılmalı mıyım?" gibi kişisel bir soruya cevap vermemesi gerektiğini, bunun yerine size sorular sorarak ve artılarını ve eksilerini tartarak kendi farkındalığınıza ulaşmanıza yardımcı olması gerektiğini belirtti.

Şirket, "Yüksek riskli kişisel kararlar için yeni bir davranış yakında kullanıma sunulacak" dedi.

The Independent, daha fazla bilgi için OpenAI'la iletişime geçti.

Independent Türkçe