Nesli tükenen kuş türünün yeniden evrimleştiği keşfedildi

(The Independent)
(The Independent)
TT

Nesli tükenen kuş türünün yeniden evrimleştiği keşfedildi

(The Independent)
(The Independent)

Bilim insanları, Hint Okyanusu’nda görülen ancak nesli tükenen bir kuş türünün yeniden hayata döndüğünü keşfetti.
Araştırmaya göre, uçamayan su tavuğu türü “tekrarlayan evrim” (iterative evolution) diye adlandırılan süreç sonucu 2. kez ortaya çıktı.
Bu durum, su tavuğu türünün Aldabra adlı mercan adasında, binlerce yıl önce 2 kez koloni kurduğu anlamına geliyor. Her 2 süreçte de uçamayacak şekilde evrim geçiren bu kuşlara adada halen rastlanabiliyor.
Independent Türkçe'nin haberine göre, tekarlayan evrim, aynı ortak soydan aynı veya benzer yapılar farklı zamanlarda evrimleştiğinde meydana geliyor. Diğer bir deyişle, canlı aslında ayrı zamanlarda 2 kez ortaya çıkıyor.
Tekrarlayan evrim su tavuklarında ilk kez görülüyor. Bu vaka ayrıca, tekrarlayan evrimin herhangi bir kuş türünde görüldüğü en önemli örneklerden biri olma özelliğini taşıyor.
Köken açısından Madagaskar’dan gelen su tavukları, diğer adalarda da koloni kuruyor, çoğalıyor ve sonrasında bu adalardan ayrılıyordu.
Ayrılanların birçoğu güney ya da kuzeye giderken ya yem oluyor ya da başka nedenlerle ölüyordu. Ancak doğuya yönelenlerin bazıları, aralarında Aldabra Adası’nın da bulunduğu bölgedeki diğer okyanus adalarında yaşamaya başlıyordu.
Aldabra’da yırtıcılar olmadığından su tavukları zamanla uçma kabiliyetini kaybetti. Ancak ada sonradan tamamen suyla kaplandığından su tavukları da yok oldu.
Bu olaydan sonra, yani yaklaşık 100 bin yıl önce, deniz seviyeleri yeniden düşünce su tavukları adayı tekrar ele geçirdi. Araştırmacılar, bu olayın öncesinde ve sonrasında yaşamış su tavuklarının kemiklerini karşılaştırarak, evrimin 2 kez gerçekleştiğini buldu.
Londra Doğa Tarihi Müzesi’nden paleontolog ve baş araştırmacı Dr. Julian Hume, "Bu eşsiz fosiller, büyük olasılıkla Madagaskar'dan gelen su tavuğu ailesinin bir üyesinin adada koloni kurduğunu ve birbirinden bağımsız 2 süreçte de uçamayacak biçimde evrimleştiğine dair kesin kanıtlar sunuyor” diye konuştu.
İngiltere’deki Portsmouth Üniversitesi’nden araştırmanın ortak yazarı Prof. David Martill, Aldabra Adası’nda avcıların, yırtıcı hayvanların ve birbiriyle rekabet eden memelilerin bulunmamasının su tavuklarının her 2 evrim sürecinde uçamayacak şekilde evrimleşmesine neden olduğunu vurguladı.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT