عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA İran

İran Devrim Muhafızları Ordusu, parlamentoya ‘savaş olasılıkları’ hakkında bilgi verdi

DMO lideri Hüseyin Selami’nin parlamentonun internet sitesinde yayınlanan fotoğrafı
DMO lideri Hüseyin Selami’nin parlamentonun internet sitesinde yayınlanan fotoğrafı
    Londra/ Şarku'l Avsat
TT
TT

İran Devrim Muhafızları Ordusu, parlamentoya ‘savaş olasılıkları’ hakkında bilgi verdi

DMO lideri Hüseyin Selami’nin parlamentonun internet sitesinde yayınlanan fotoğrafı
DMO lideri Hüseyin Selami’nin parlamentonun internet sitesinde yayınlanan fotoğrafı

Devrim Muhafızları Ordusu’nun (DMO) önde gelen liderleri ve İran parlamentosu milletvekilleri, Tahran ve Washington arasındaki ‘savaş’ ihtimalini görüştü. DMO Komutanı Hüseyin Selami, ABD kuvvetlerinin bölgeye konuşlanmasını ‘psikolojik savaş’ olarak değerlendirdi.
Selami, ABD'nin Patriot füzelerinin yeniden konuşlandırmasının yanısıra ‘Abraham Lincoln’ isimli bir uçak gemisi liderliğinde bir grup savaş hücum gemisi ve ‘B52’ bombardıman uçakları gönderme kararının ardından dün parlamentoda kapalı kapılar ardında mevcut gerilimin sonuçları hakkında görüşmelerde bulundu.
İran Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri Komutanı Emir Ali Hacızade, Emir Ali Hacızade ABD’nin Körfez’deki askeri varlığının daima tehdit oluşturduğunun ancak şu an bunun bir fırsata dönüştüğünü söyledi.
Reuters’in İran medyasından aktardığı haberlerde Hacızade’nin en az 40-50 uçak taşıyan gemide yaklaşık 6 bin asker bulunduğunu bildirdiği belirtildi. Haberde Hacızade'nin şu açıklamasına yer verildi:
“Önceden bizim için tehlikeli bir tehdit niteliğindeydi. Ancak şu an tehditler fırsata dönüştü. Şimdi dişlerimiz arasındaki bir et parçası gibiler. ABD’liler herhangi bir adım atarsa başlarına vuracağız. ABD’lilere zarar vermek oldukça kolay. Kuvvetleri, 300 kilometre uzaklıktaki gemileri hedef alabilen füzelere sahip.
Hacızade ayrıca 700 kilometre menzilli bir gemi füzesinin de geliştirilmesine dikkat çekti.
Basında yer alan haberlere göre Parlamento Başkanı Ali Laricani, Selami’nin bölgedeki durumun analizini yaptı ve DMO’nun gelecek vizyonu hakkında da açıklamalarda bulundu. Laricani ayrıca DMO’nun, rolünün güçlendirilmesi ve ülke içindeki durumun iyileştirilmesi konusunda görevlendirileceği vurgusu yaptığını söyledi.
DMO’nun istihbarat servisine bağlı Tesnim haber ajansına göre Selami, kişisel bir girişimle düşmanların hareketleri ve DMO’nun gücü hakkında doğru bir analiz sunmak amacıyla parlamentoya giderek ABD’nin hareketlerinin arkasındakiler ve bölgedeki psikolojik savaşa dair açıklamalarda bulundu.
Milletvekillerine göre Selami’nin ayrıntılı açıklamalarında tüm hareketlerin psikolojik bir tarafı olduğunu vurgulandı. ABD’nin yeni bir savaşa girmek istemediğinin belirtildiği açıklamasında uçak gemisi Abraham Lincoln’ün Körfez’e ulaşmasının önemsiz olduğuna işarette bulunan Selami bunun yeni bir durum olmadığına dikkat çekti.
Parlamento Sözcüsü Behruz Nemati yaptığı açıklamada “DMO Komutanı, ABD’nin bölgede psikolojik bir savaş başlattığını söyledi” ifadesini kullandı.
iran parlamentosu Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Başkanı Haşmetullah Felahat Pişe, Selami ve milletvekilleri arasında gerçekleşen görüşmelerin ‘savaşa dair oldukça önemli’ olduğunu vurguladı. ISNA haber ajansına göre Pişe, “Selami’nin söylediği en önemli şey, İran’ın savaşa girmeye hazır olduğuydu” dedi. Pişe’nin açıklamalarına göre DMO Komutanı “İran savaştan asla kaçmayacak. Hatta kendi bölgesinde galip gelecek” ifadelerini kullandı.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Mücteba Hamaney gerçekten babasının yerine mi hazırlanıyor?

Helikopterin düşüşünün kaza olmadığını düşünenlerin aklındaki olası faillerden biri de Mücteba Hamaney (AP/Arşiv)
Helikopterin düşüşünün kaza olmadığını düşünenlerin aklındaki olası faillerden biri de Mücteba Hamaney (AP/Arşiv)
TT
TT

Mücteba Hamaney gerçekten babasının yerine mi hazırlanıyor?

Helikopterin düşüşünün kaza olmadığını düşünenlerin aklındaki olası faillerden biri de Mücteba Hamaney (AP/Arşiv)
Helikopterin düşüşünün kaza olmadığını düşünenlerin aklındaki olası faillerden biri de Mücteba Hamaney (AP/Arşiv)

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin ölümüyle birlikte ülkenin yönetimine dair sorular ortaya atılırken en çok zikredilen isimlerden biri de Yüce Lider'in oğlu Mücteba Hamaney oldu. 

Hiçbir resmi rolü bulunmasa da ülkenin en etkili figürlerinden biri gibi görülen Hamaney, pek çok İranlı için gizemini koruyor. Zira kendisi ne kamuoyunda sıklıkla görülüyor ne de konuşma yapıyor. 

ABD'nin Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, 85 yaşındaki Ayetullah Ali Hamaney'in 54 yaşındaki oğlunu mercek altına aldı.

Mücteba Hamaney'in, kendi kişisel gücü olmadığı ve itaatkar bir tavır gösterdiği söylenen Reisi'nin döneminde istihbarat ve güvenlik yapılarındaki nüfuzunu artırdığını bildirdi. 

İran Yüce Liderliği için Reisi'nin hazırlandığının düşünüldüğü ancak helikopterin düşmesiyle birlikte bu konudaki soru işaretlerinin arttığı aktarıldı. 

WSJ'nin konuştuğu uzmanlara göre Mücteba Hamaney'in, babasının yerine geçme ihtimali düşük ve spot ışıklarının altından kaçınarak daha da güç kazanması bekleniyor.

Alman Uluslararası Politika ve Güvenlik Politikaları Enstitüsü'nde çalışan İran uzmanı Hamidreza Azizi şöyle düşünüyor:

Son 20 yıldır işler, Mücteba ve etrafındaki şebekenin kontrolünde. Şimdi Hamaney için asıl mesele, Reisi'yle aynı özelliklere sahip birini bulmak. Böylece Mücteba toplumun gözünün önünde olmadan gücünü koruyup artırabilir.

Mücteba Hamaney'in haziran sonunda düzenlenmesi planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de önemli bir rol oynaması bekleniyor. 

İran'ın geçici cumhurbaşkanı Muhammed Muhbir'in de Mücteba Hamaney'e sadık bir isim olduğuna işaret ediliyor. 68 yaşındaki Muhbir seçimlere kadar tüm meselelerde belirleyici olacak üç kişilik bir konseyin parçası.

Yüce Lider'e bağlı, milyar dolarlık yatırım fonu Setad'ın başkanlığını neredeyse 15 yıl boyunca yürüttü. 

Haberde 1969'da Meşhad'da doğan Mücteba Hamaney'in geçmişine de değinildi. Yüce Lider'in sitesine göre, Şah Rıza Pehlevi döneminde evlerine düzenlenen baskınlardan birinde babasının dövüldüğünü gördü. 

1979'de devrimden sonra Tahran'a taşınan ailenin babası hızla yükselirken oğlu da 1980-1988'de Irak'la yürütülen savaşta cepheye gitti. 

Daha sonra Devrim Muhafızları'nda önemli görevlere gelecek kişilerle burada tanışan Mücteba'nın nüfuzu özellikle 2000'lerin ortalarında geniş çaplı olarak konuşulmaya başladı. 

Değişimciler, 2005 ve 2009'da Mahmud Ahmedinecad'ın kendilerine karşı kazandığı zaferlerin Mücteba Hamaney tarafından ayarlandığını öne sürdü.

ABD, 2019'da Devrim Muhafızları ve Besic milisleriyle "babasının istikrarı bozan bölgesel hırslarını ve ülke içindeki baskıya dair hedeflerini ilerletmeye" çalıştığı gerekçesiyle onu yaptırım listesine aldı. 

2022'de Mehsa Emini'nin gözaltında ölmesinin ardından ülke çapında patlak veren gösterilerde nefret objesi oldu. Ev hapsinde tutulan eski cumhurbaşkanı adayı Mir Hüseyin Musevi, Yüce Lider'e seslenerek o pozisyona oğlunu hazırladığı haberlerini yalanlamasını istedi. Ancak yanıt gelmedi. 

Ali Hamaney hakkında kitap yazan ABD ve İran yurttaşı Mehdi Khalaji bütün bunlara rağmen söylentilere karşı çıkıyor:

Mücteba'nın yeni Yüce Lider olma arzusuna dair fikirler tamamıyla bir mit. Tarihsel deneyime dayanarak Hamaney'in ne kendi oğlunu ne de başkasını işaret edeceğini sanmıyorum.

İslam Cumhuriyeti'ni kuran Ruhullah Humeyni ve yerine geçen Ali Hamaney'in Yüce Liderlik pozisyonunun babadan oğula geçmesine karşı çıkmasını İslam'a aykırı görmesi de Khalaji'nin tahminlerini güçlendiriyor. 

Mücteba Hamaney'in yönetim deneyimi ve dini yeterliliği de bu göreve uygun görülmüyor.

Tennessee Üniversitesi'nden Saeid Golkar şöyle diyor:

Önemli kararların alındığı yerlerde onlarca yıldır tecrübe edinen Mücteba Hamaney'in rejimdeki bağlantıları eşsiz. Ancak onun atanması monarşiyi geri getirerek Hamaney'in mirasını lekeler.

Bazı uzmanlar da Ahmed Humeyni'nin Mücteba Hamaney'den de güçlü görüldüğünü ancak babasının 1989'da ölmesiyle birlikte işlerin değiştiğini bildiriyor. Hamaney ve dönemin cumhurbaşkanı Ekber Haşimi Rafsancani'yle sorunlar yaşayan Ahmed Humeyni, 1995'te henüz 45 yaşındayken hayatını yitirmişti. Kalp krizinin ölüme neden olduğu bildirilmişti.

Independent Türkçe, WSJ, BBC Türkçe