Trump Japonya’da: Sumo güreşi ve Kuzey Kore krizi

Trump ve Abe, Japonya’da golf oynarken (Reuters)
Trump ve Abe, Japonya’da golf oynarken (Reuters)
TT

Trump Japonya’da: Sumo güreşi ve Kuzey Kore krizi

Trump ve Abe, Japonya’da golf oynarken (Reuters)
Trump ve Abe, Japonya’da golf oynarken (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump’ın eşiyle birlikte gittiği Japonya gezisi Japonya Başbakanı Şinzo Abe ile golf oynamaktan Sumo güreşi şampiyonuna kupa vermeye kadar pek çok etkinliği içeriyordu. Ancak bu durum, ABD Başkanının Kuzey Kore lideriyle olan ilişkisi konusunda tartışmalara yol açmasını engellemedi.
Trump, Kuzey Kore’nin son zamanlarda  yaptığı nükleer denemelere rağmen Kuzey Kore’ye ılımlı mesaj verdi ve Demokrat milletvekili Joe Biden hakkında yaptığı hakareti destekledi.
ABD Başkanı Trump, Abe ile golf oynamaya başlamadan önce Pyongyang ile gerilimi azaltmayı amaçlayan tweetler yazdı. Trump, twitinde “Kuzey Kore, ülkemde benim aksime bazılarını kızdıran küçük hacimli silahlar fırlattı” yazdı.
Öyle görünüyor ki Trump Ulusal Danışmanı John Bolton’un Cumartesi günü Kim hakkında yaptığı açıklamalara göndermede bulundu. Bolton, Kuzey Kore’nin Mayıs ayının başında yaptığı iki denemenin en azından BM kararlarına aykırı olduğunu ifade etmişti. Trump ise şöyle yazdı: “Başkan Kim’in bana verdiği söze güveniyorum.”
Trump ve Kim arasındaki ilk zirve, Singapur’un 2018 yılının Haziran ayında gerçekleşmiş ortak yapılan bildiride Kore yarımadasının nükleer silahlardan tamamen arındırılması kararı açıklanmıştı. Tarafların farklı yorumlar yapmasını sağlayan bu belirsiz formül, Hanoi’de gerçekleşen ikinci zirvede başarısızlığa uğradı.
Beyaz Saray sözcüsü Sarah Sanders Perşembe günü yaptığı açıklamada, Başkan Trump ve Kuzey Kore liderinin “Demokrat aday Joe Biden'ın yeterlilikten yoksun olduğunu” kabul ettiğini söyledi. Sözcünün bu açıklaması Trump’ın Cumartesi günü attığı bir twite cevaben geldi. Trump attığı bu tweette Kuzey Kore Haber Ajansı’nın Joe Biden’i “geri zekalı “diye nitelendirdiğini duyduğunda gülümsediğini yazmıştı.
67 yaşındaki Joe Biden Beyaz, Saray yarışında tüm Demokrat partili adayların önünde bulunuyor. Trump son zamanlarda kendisine saldırı başlattı ve zaman zaman ona uygunsuz ifadeler de kullanıyor.
ABD Başkanı’nın Japonya ziyaretinde ticaret konusunda görüşmelerin yapılacağı sanılıyor. Ancak ziyaretle ilgili herhangi bir açıklama yapılmadı. Trump yalnızca ABD ve Japonya’nın ticari konularda çok ilerleme kaydettiğini yazdı. Ancak gerçek ticari anlaşmaların Japonya’da Temmuz ayında yapılacak seçimlerden sonra imzalanması bekleniyor.
Trump, “Japonya ile ticaret konusundaki müzakerelerimizde çok ilerleme kaydettik. Tarım ve sığır eti çok önemli konular ancak müzakerelerin asıl kısmının Temmuz seçimlerinden sonra gerçekleşeceğini düşünüyorum, rakamların büyük olacağını tahmin ediyorum” dedi.
Trump, Japon Senatosu seçimlerine işaret ederken, medya kuruluşları Abe'nin yasama seçimleri için erken seçim çağrısı yapabileceğini söylüyor. Trump Japonya’ya gelir gelmez iki ülke arasındaki ticari dengesizliğe saldırdı ve anlaşmalar sonrasında bunun daha adil hale geleceğine dikkat çekti.
ABD Ticaret Temsilcisi Robert Laitheiser Cumartesi gecesi Japonya Ekonomi Bakanı Toshimitsu Motegi ile iki saatten fazla görüştü ancak ticarette bir atılım belirtisi ortaya çıkmadı. Motegi gazetecilere verdiği demeçte, "Konumlarımızı ve düşünce tarzımızı anlamamız derinleşti. Ancak bu, tutumlarımızın tutarlı olduğu anlamına gelmez. Aramızdaki açığı kapatmak için çaba sarf etmeye karar verdik” dedi ve daha fazla bir ayrıntı vermedi.
Bugün Trump’ın ziyaretinin en önemli durağı olan yeni İmparator Naruhito görüşmesinden önce dün Trump ve Abe zamanlarını iki devlet arasındaki ilişkileri ve aralarındaki dostluğu güçlendirmeye ayırdılar.
Trump ve Abe, Tokyo yakınlarındaki Chiba'daki Mopara Kulübü'nde golf oynadı. Havadan Japon televizyonu tarafından çekilen fotoğraflar, iki liderin golfçüler eğitim aldığını ve sahada profesyonel golf oyuncusu Isao Ayoki’nin de bulunduğu gösterdi.
Golfün ardından Abe ve Trump, Tokyo'daki Sumo Şampiyonasının son turnuvasına katıldı. Trump şampiyon olan Japonya'nın Sumo güreşçisi Asanoyama’ya, 27 kilogram ağırlığında ve 1.4 metre uzunluğundaki başkanlık kupasını verdi.



Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
TT

Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)

Kritik öneme sahip Maya kenti Caracol'un ilk hükümdarı olduğu düşünülen birine ait mezar keşfedildi. Mezarda bulunan eserler dönemin büyük kentleri arasındaki ilişkiye ışık tutuyor.

Maya dünyasının en büyük ve en önemli şehirlerinden Caracol'un nüfusunun zirve döneminde 100 bine ulaştığı tahmin ediliyor. Ancak diğer pek çok Maya şehrinde olduğu gibi, bilinmeyen nedenlerle MS 900 civarında çöküşe geçti.

Kalıntıları Belize'de yer alan antik kentin harabelerindeki kazılar en az 40 yıldır sürüyor. Fakat bugüne kadar yapılan çalışmalarda hiçbir kraliyet üyesine ait mezara rastlanmamıştı. 

Kazılara liderlik eden Houston Üniversitesi arkeologları Diane ve Arlen Chase, etkileyici bir keşifle bu durumu değiştirdi. 

İlk kez Caracol'da bir kraliyet mezarı ortaya çıkaran ekip, bunun kentin bilinen ilk hükümdarına ait olduğunu düşünüyor.

Houston Üniversitesi'nden yapılan açıklamaya göre Te K'ab Chaak adlı kralın mezarı yaklaşık MS 350'ye tarihlendi. Araştırmacılar tahta 331'de çıkan Te K'ab Chaak'ın hanedanının en az 460 yıl varlığını sürdürdüğünü söylüyor.

Field Museum'dan arkeolog Gary Feinman, yer almadığı çalışmanın bulguları hakkında "Çok erken bir döneme ait hükümdar buldular, ki bu çok önemli ve bir hanedanın kurucusu olduğu iddia ediliyor" diyerek ekliyor: 

Bu büyük bir bulgu.

Araştırmacılar mezarda bulunan kalıntılara dayanarak Te K'ab Chaak'ın 1,7 metre boyunda ve öldüğünde dişi olmayan yaşlı bir adam olduğunu tespit etti.

Chase çifti kalıntılarla birlikte gömülen seramik kapların tarzından mezarın son derece eski olduğu sonucuna vardı. Kırmızı zincifre mineraliyse, çok yüksek statüye sahip birine ait olduğunu anlamına geliyordu.

Arlen Chase "Eşyalar zincifreyle kaplanmışsa kraliyet ailesinin en üst seviyedeki kişileri sözkonusu demektir" diye açıklıyor.

Ekip mezarda yeşim taşından yapılmış üç set kulak süsü de buldu. Maya elitlerinin kullandığı bu değerli eşyalara pek sık rastlanmıyor. 

ghyjudcfv
Çömlek kaplar üzerinde daha önce görülmeyen tasvirler bulundu (Houston Üniversitesi)

Ayrıca mozaik bir ölüm maskesi de keşfeden araştırmacılar bunun çok daha nadir olduğunu belirtiyor. Chase çifti daha önce sadece bir adet ölüm maskesi bulmuştu.

Arkeologlar mezarda gördükleri çömleklerin de etkileyici olduğunu ifade ediyor. Bu kaplarda Mayaların ticaret tanrısı, bir sinek kuşu ve mızrak tutan bir hükümdarla ona adak adayan kişiler resmedilmişti. Bazılarında maymun, baykuş ve nasua gibi hayvanlar tasvir edilmişti. 

Arlen Chase bazı tasarımlar için "Bunları daha önce hiç görmemiştik" diyor.

Araştırmacılar mezardaki bazı eserlerin, yine MS 350'lere tarihlenen diğer iki Caracol mezarındakilere çok benzediğini söylüyor. Bunlar arasında Meksika'nın orta kesiminden gelen yeşil obsidyen bıçaklar ve mızrak fırlatmak için kullanılan bir alet de vardı. 

Ekip bu aletlerin genellikle Caracol'un 1200 kilometre uzağındaki Teotihuacán kentiyle ilişkilendirildiğini belirtiyor. 

Chase çiftine göre bu durum iki kent arasındaki büyük mesafelere rağmen erken Maya halkının, Orta Meksika topluluklarıyla sanılandan onlarca yıl önce ilişki kurduğuna işaret ediyor. Te K'ab Chak zamanında Teotihuacán'dan Caracol'a yürümek muhtemelen en az 150 gün sürüyordu.

İkili, ellerindeki bulgulara dayanarak kentler arasında ticari ve diplomatik ilişkiler kurulduğunu düşünüyor. Öte yandan bazı uzmanlar net çıkarımlar yapmadan önce daha net kanıtlara ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.

Independent Türkçe, Live Science, New York Times, Smithsonian Magazine, Houston Üniversitesi