Trump Japonya’da: Sumo güreşi ve Kuzey Kore krizi

ABD Başkanı Donald Trump’ın eşiyle birlikte gittiği Japonya gezisi Japonya Başbakanı Şinzo Abe ile golf oynamaktan Sumo güreşi şampiyonuna kupa vermeye kadar pek çok etkinliği içeriyordu. Ancak bu durum, ABD Başkanının Kuzey Kore lideriyle olan ilişkisi konusunda tartışmalara yol açmasını engellemedi.
Trump, Kuzey Kore’nin son zamanlarda yaptığı nükleer denemelere rağmen Kuzey Kore’ye ılımlı mesaj verdi ve Demokrat milletvekili Joe Biden hakkında yaptığı hakareti destekledi.
ABD Başkanı Trump, Abe ile golf oynamaya başlamadan önce Pyongyang ile gerilimi azaltmayı amaçlayan tweetler yazdı. Trump, twitinde “Kuzey Kore, ülkemde benim aksime bazılarını kızdıran küçük hacimli silahlar fırlattı” yazdı.
Öyle görünüyor ki Trump Ulusal Danışmanı John Bolton’un Cumartesi günü Kim hakkında yaptığı açıklamalara göndermede bulundu. Bolton, Kuzey Kore’nin Mayıs ayının başında yaptığı iki denemenin en azından BM kararlarına aykırı olduğunu ifade etmişti. Trump ise şöyle yazdı: “Başkan Kim’in bana verdiği söze güveniyorum.”
Trump ve Kim arasındaki ilk zirve, Singapur’un 2018 yılının Haziran ayında gerçekleşmiş ortak yapılan bildiride Kore yarımadasının nükleer silahlardan tamamen arındırılması kararı açıklanmıştı. Tarafların farklı yorumlar yapmasını sağlayan bu belirsiz formül, Hanoi’de gerçekleşen ikinci zirvede başarısızlığa uğradı.
Beyaz Saray sözcüsü Sarah Sanders Perşembe günü yaptığı açıklamada, Başkan Trump ve Kuzey Kore liderinin “Demokrat aday Joe Biden'ın yeterlilikten yoksun olduğunu” kabul ettiğini söyledi. Sözcünün bu açıklaması Trump’ın Cumartesi günü attığı bir twite cevaben geldi. Trump attığı bu tweette Kuzey Kore Haber Ajansı’nın Joe Biden’i “geri zekalı “diye nitelendirdiğini duyduğunda gülümsediğini yazmıştı.
67 yaşındaki Joe Biden Beyaz, Saray yarışında tüm Demokrat partili adayların önünde bulunuyor. Trump son zamanlarda kendisine saldırı başlattı ve zaman zaman ona uygunsuz ifadeler de kullanıyor.
ABD Başkanı’nın Japonya ziyaretinde ticaret konusunda görüşmelerin yapılacağı sanılıyor. Ancak ziyaretle ilgili herhangi bir açıklama yapılmadı. Trump yalnızca ABD ve Japonya’nın ticari konularda çok ilerleme kaydettiğini yazdı. Ancak gerçek ticari anlaşmaların Japonya’da Temmuz ayında yapılacak seçimlerden sonra imzalanması bekleniyor.
Trump, “Japonya ile ticaret konusundaki müzakerelerimizde çok ilerleme kaydettik. Tarım ve sığır eti çok önemli konular ancak müzakerelerin asıl kısmının Temmuz seçimlerinden sonra gerçekleşeceğini düşünüyorum, rakamların büyük olacağını tahmin ediyorum” dedi.
Trump, Japon Senatosu seçimlerine işaret ederken, medya kuruluşları Abe'nin yasama seçimleri için erken seçim çağrısı yapabileceğini söylüyor. Trump Japonya’ya gelir gelmez iki ülke arasındaki ticari dengesizliğe saldırdı ve anlaşmalar sonrasında bunun daha adil hale geleceğine dikkat çekti.
ABD Ticaret Temsilcisi Robert Laitheiser Cumartesi gecesi Japonya Ekonomi Bakanı Toshimitsu Motegi ile iki saatten fazla görüştü ancak ticarette bir atılım belirtisi ortaya çıkmadı. Motegi gazetecilere verdiği demeçte, "Konumlarımızı ve düşünce tarzımızı anlamamız derinleşti. Ancak bu, tutumlarımızın tutarlı olduğu anlamına gelmez. Aramızdaki açığı kapatmak için çaba sarf etmeye karar verdik” dedi ve daha fazla bir ayrıntı vermedi.
Bugün Trump’ın ziyaretinin en önemli durağı olan yeni İmparator Naruhito görüşmesinden önce dün Trump ve Abe zamanlarını iki devlet arasındaki ilişkileri ve aralarındaki dostluğu güçlendirmeye ayırdılar.
Trump ve Abe, Tokyo yakınlarındaki Chiba'daki Mopara Kulübü'nde golf oynadı. Havadan Japon televizyonu tarafından çekilen fotoğraflar, iki liderin golfçüler eğitim aldığını ve sahada profesyonel golf oyuncusu Isao Ayoki’nin de bulunduğu gösterdi.
Golfün ardından Abe ve Trump, Tokyo'daki Sumo Şampiyonasının son turnuvasına katıldı. Trump şampiyon olan Japonya'nın Sumo güreşçisi Asanoyama’ya, 27 kilogram ağırlığında ve 1.4 metre uzunluğundaki başkanlık kupasını verdi.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), cinsel kimliği yüzünden ordudan atılanlarla uzlaşmaya vardı.

Kuzey Kaliforniya'daki Federal Bölge Mahkemesi'nde pazartesi günü kayda geçirilen anlaşma, "Sorma, Söyleme" (Don't ask, don't tell - DADT) diye bilinen politika kapsamında ordudan uzaklaştırılanları kapsıyor.

Eski ABD Başkanı Bill Clinton döneminde 1994'te yürürlüğe konan ve 2011'de kaldırılan DADT, eşcinsellerin orduda görev yapmasını yasaklıyordu.

Hak grupları, DADT yürürlükten kaldırılsa bile Amerikan ordusunda LGBT'lere yönelik ayrımcılığın devam ettiği gerekçesiyle Ağustos 2023'te Pentagon'a toplu dava açmıştı.

Uzlaşma, cinsel kimliği nedeniyle ordudan atılan ve gazilik haklarından yararlanamayan yaklaşık 30 bin kişiyi kapsıyor.

DADT kapsamında görevden alınan birçok asker, belgelerinde cinsel yönelimleri belirtildiği için sivil hayatta da ayrımcılığa maruz kalmıştı. Bazı kişilerse daha sonra iş bulmakta zorlanmış ve gazilik ödemesine hak kazanamamıştı. Yeni kararla belgelerde cinsel yönelim kısmının geriye dönük olarak kaldırılması da mümkün hale geldi.

Davacılardan eski ABD donanması mensubu Sherrill Farrell şunları söylüyor:

Cinsel yönelimim nedeniyle görevden alındığımda, ülkemin bana hizmetimin değerli olmadığını, sevdiğim kişi nedeniyle 'daha az değerli' olduğumu söylediğini hissettim. Bugünse benim gibi gazileri savunarak ve onurumuzun tanınmasını sağlayarak ülkeme hizmet etmiş olmaktan bir kez daha gurur duyuyorum.

Pentagon'a karşı yürütülen toplu davada yer alan avukatlardan Jocelyn Larkin ise DADT politikasının temsil ettiği ayrımcılığın devam ettiğine dikkat çekerek şu ifadeleri kullanıyor:

DADT'nin yürürlükten kaldırılması müthişti fakat yeterli değildi çünkü insanlar hâlâ eşcinselliklerini gösteren belgelere sahip olmanın yarattığı olumsuz durumdan muzdaripti. Dolayısıyla bu gazilere hizmetlerinin onurlu olduğunu söylemek son derece önemli bir adımdır.

Independent Türkçe, New York Times, Guardian

Trump Japonya’da: Sumo güreşi ve Kuzey Kore krizi