Müzik dinlerken tüyleriniz diken diken oluyorsa, özel bir beyniniz olabilir

The Independent
The Independent
TT

Müzik dinlerken tüyleriniz diken diken oluyorsa, özel bir beyniniz olabilir

The Independent
The Independent

Güzel bir şarkı dinlerken, kollarınızdaki tüylerin diken diken olduğunu hiç hissettiniz mi?
Ben şahsen, 16 yaşındayken, Stourbridge’den kalkan 9 numaralı otobüste, Led Zeppelin’in “Whole Lotta Love” şarkısını dinlediğimde bu hissi yaşadığımı çok net hatırlıyorum.
The Independent'tan Greg Evans'ın haberine göre, Harvard mezunu Matthew Sachs geçen yıl, bu hissin nasıl tetiklendiğini görmek için müzikten benzer şekilde etkilenen bireyler üzerinde çalıştı.
20 öğrenci üzerinde yapılan araştırmada öğrencilerin hepsine beyintaraması yapıldı. Öğrencilerin yarısı benzer deneyimi yaşadığını söylerken, yarısı müzikten bu şekilde etkilenmediğini belirtti.
Çalışmanın sonucunda Sachs, müzikle duygusal ve fiziksel bağ kurmayı başaranların beyin yapılarının daha farklı olduğunu keşfetti.
Oxford Academic adlı bilimsel yayında yer verilen araştırma, bu kişilerin işitsel korteksini beynin duyguları işleyen bölümüne bağlayan sinirlerin daha yoğun ve hacimli olduğunu ortaya çıkardı. Buna göre, söz konusu bireylerdeki işitsel korteks ve beynin ilgili kısmı, çok daha iyi iletişim kuruyor.
Sachs konuyla ilgili, “İki bölge arasında daha fazla sinir olduğu fikri, bu bölgeler arasında daha verimli işlem yapıldığını gösterir” dedi.
Belirli reaksiyonları tetikleyen şarkıları dinleyen bireylerin beyin aktivitesini inceleyeceği ileri araştırmalar yapmaya hazırlanan Sachs, bu reaksiyona neden olan nörolojik aktivitenin psikolojik tedavilere yardımcı olmasını umduğunu söyledi.
Sachs sözlerine şöyle devam etti:
“Depresyon, gündelik yaşantıdan zevk almanızı önlüyor. Belki bir terapist olarak müziğe başvurmak, bu yetiyi geri getirebilir.”



Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
TT

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)

Tom Watling 

Beslenme yoluyla daha fazla bakır tüketen yetişkinlerin hafıza, dikkat ve dil gibi bilişsel testlerde daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğu, bir araştırmada bulundu.

60 yaş ve üzeri 2 bin 400'den fazla Amerikalının katıldığı çalışmada, günde yaklaşık 1,4 mg bakır tüketenler, 0,8 mg'den daha az tüketenlere kıyasla bir dizi bilişsel değerlendirmede daha yüksek puan aldı.

Çok düşük miktarda gerekmesine rağmen bakır, sinir hücrelerinde enerji üretimine katkı sağlayarak, temel nörotransmitterlerin oluşumunu destekleyerek ve vücudun doğal antioksidan savunmasını güçlendirerek beyin sağlığında kritik bir rol oynuyor.

Kabuklu deniz ürünleri, tahıllar, fasulye ve kuruyemişler iyi bakır kaynakları fakat uzmanlar dengeli bir diyetin yeterli miktarda bakır sağlaması gerektiğini söylüyor.

Öte yandan yüksek miktarlar gastrointestinal sorunlara yol açabildiğinden bilim insanları, bakırın yaşlanan beyin üzerindeki etkilerinin genel olarak koruyucu mu yoksa zararlı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.

Bakırın faydaları üzerine yapılan son araştırmayı yürüten ekip, katılımcılardan iki ayrı günde yedikleri her şeyi hatırlamasını istedi. Daha sonra bu rakamların ortalamasını alarak her bir kişinin günlük bakır tüketimini hesapladılar.

Bilişsel yetenekleri test eden, iyi bilinen 4 görev arasında hızlı sembol eşleştirmenin yanı sıra anında ve gecikmeli kelime hatırlama vardı ve tüm ölçümleri birleştiren genel bir "küresel" puan kullanıldı.

Sonuçlar net bir örüntü ortaya koydu: Bakır tüketimi arttıkça bilişsel performans iyileşti ve teste bağlı olarak günlük yaklaşık 1,2 ila 1,6 mg'da zirve yaptı.

Bu seviyelerin üzerine çıkıldığında daha fazla fayda sağlanmadı.

Bakır tüketiminde en üst çeyrektekiler, en alt çeyrekte yer alanlara göre eşleştirme testinde yaklaşık 4 sembol daha fazla bildi ve gecikmeli kelime hatırlama testinde yarım kelime kadar daha fazla hatırladı.

Daha önce felç geçirmiş kişilerin daha da fazla fayda sağladığı görüldü: Özellikle bu grupta yüksek düzeyde bakır tüketen kişilerin genel bilişsel puanlarında belirgin bir artış oldu.

Araştırmacılar bunun, bakır tüketiminin bilişsel işlevi geliştirdiğini söylemeye yetecek kadar kanıtı sunmadığını belirtse de bağlantının "biyolojik açıdan makul" olduğunu savunuyor.

Raporda şu ifadelere yer veriliyor: 

Beslenmeyle alınan bakır beyin sağlığı açısından kritik önemde ve antioksidan savunma, nörotransmitter sentezi ve enerji metabolizmasında oyndağu rolle bilişsel işlev üzerinde koruyucu etkiler sağlayabilir.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news