Japonya Başbakanı Abe İran’da

Japonya Başbakanı Şinzo Abe İran'a geldi (IRNA)
Japonya Başbakanı Şinzo Abe İran'a geldi (IRNA)
TT

Japonya Başbakanı Abe İran’da

Japonya Başbakanı Şinzo Abe İran'a geldi (IRNA)
Japonya Başbakanı Şinzo Abe İran'a geldi (IRNA)

Japonya Başbakanı Şinzo Abe, Tahran ziyaretinde İran ile ABD arasındaki gerginliğin azaltılması ve Orta Doğu'da istikrarın sağlanması için görüşmeler yapmak amacıyla bugün Tahran’a ulaştı. İran, petrol yaptırımlarının hafifletilmesi için Japonya Başbakanı’ndan arabuluculuk talebinde bulundu.
İran devlet televizyonu IRIB, 14:00’da uçaktan inen Abe’nin görüntülerini yayınladı.
Abe, 1979’dan beri İran’ı ziyaret eden ilk Japon başbakanı oldu. Ziyareti, İran ile ABD arasında artan gerginliği ve Ortadoğu’da bir başka askeri anlaşmazlığın yaşanmasını önleme amacıyla yapıldı.
Reuters’ın haberine göre, İranlı üst düzey bir yetkili yaptığı açıklamada, “Japonya, İran ve ABD arasındaki mevcut gerilimi hafifletmeye katkıda bulunabilir. İyi niyet çerçevesinde, ABD ya haksız petrol yaptırımlarını kaldırmalı, muafiyetleri uzatmalı ya da yaptırımları askıya almalıdır” dedi.
Bir başka yetkili yaptığı açıklamada “Abe önemli bir arabulucu olabilir” dedi.
ABD Başkanı Donald Trump, geçen ay Japonya’ya yaptığı ziyarette Abe'in İran’a katkısını memnuniyetle karşıladı.
ABD ile İran arasındaki gerginlikler, ABD’nin İran ile imzalanan nükleer anlaşmadan bir yıl önce çekilmesinin ardından geçtiğimiz bir ay içinde arttı.
Washington Mayıs ayının başından bu yana yaptırımları sıkılaştırarak, ülkelere ve şirketlere İran petrol ithalatını durdurmalarını ya da küresel finansal sistemden çıkarılacaklarını söyledi.
ABD’li yetkililer, İran’ın tehditlerine karşı koymak için bölgeye bir uçak gemisi ve roketatar gönderdi.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.