Çin’den ABD’ye uyarı: Dünya, Ortadoğu’da Pandoranın kutusunu açmasın

Çin’den ABD’ye uyarı: Dünya, Ortadoğu’da Pandoranın kutusunu açmasın
TT

Çin’den ABD’ye uyarı: Dünya, Ortadoğu’da Pandoranın kutusunu açmasın

Çin’den ABD’ye uyarı: Dünya, Ortadoğu’da Pandoranın kutusunu açmasın

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, ABD’nin İran’a yaptığı baskıyı kınayarak “Dünya Ortadoğu’da Pandora’nın kutusunu açmasın” uyarısında bulunarak ABD’nin tarihi nükleer anlaşmadan çıkmaması tavsiyesinde bulundu. 
İran, geçen salı günü Umman Körfezi’nde iki petrol tankerine yapılan saldırıyla bir ilgisinin olmadığını iddia ederken, ABD’nin saldırıdan İran’ı sorumlu tutarak bölgeye bin asker daha gönderme kararına Çin’den tepki geldi. ABD’nin bölgeye yeni asker gönderme kararı ve İran’ın da Nükleer anlaşmaya imza atan ülkelerin yaptırım kararına karşı çıkarak İran’a destek sağlamamaları halinde uranyum zenginleştirme faaliyetini artırma tehdidinde bulunması bölgede çatışma riskini iyice artırdı. 
ABD, BM Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi ve Almanya ile İran arasında 2105 yılında yapılan nükleer enerji çalışmasını kontrol anlaşmasından, İran’ın füze geliştirme çalışmaları ve Ortadoğu’da nüfuz artırma ve terörü destekleme iddiasıyla geçen yıl çıkarak bu sene yaptırım kararı almıştı.
ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan aynı gün İran’dan gelen tehditlere karşı savunma maksadıyla bölgeye bin asker gönderme kararına imza attığını açıkladı. 
Çin Dışişleri Bakanı Wanya Yi, Pekin’de Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim ile yaptığı görüşmeden sonra basına yaptığı açıklamada “ABD İran ile meselelerini aşırı baskı yaparak çözmeye çalışmamalı. Çin, tabii ki Körfez’deki durum ve İran konusunda kaygı duyuyor. Taraflara makul olmaları, bölgedeki gerilimi kışkırtacak ve gerilimi artıracak hareketlere kalkışmamaları çağrısında bulunuyoruz ” dedi. 
“Özellikle ABD’nin aşırı baskı metodunu değiştirmesi gerekir “ diyen Wang konuşmasını şöyle sürdürdü: 
“Tek taraflı davranışın uluslararası hukukta yeri yoktur. Bu tür davranış krizi çözmeyecek, aksine krizi daha da büyütecektir" 
İran’ın ihtiyatlı olmasını gerektiğini de vurgulayan Wang, “İran ile yapılan nükleer anlaşma nükleer meseleyi çözebilecek en uygun yoldur. İlgili tarafların farklı bakış açıları olduğunu anlıyoruz. Ancak her şeyden önce kapsamlı nükleer anlaşma gerektiği şekilde uygulanmalıdır. Umarız İran anlaşmadan çıkma konusunda ihtiyatlı davranır. Çin, anlaşmanın diğer taraflarının da İran’ın meşru ve hukuki hak ve çıkarlarına saygı duymasını bekliyor” dedi. 



Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
TT

Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)

Hindistan'dann daha fazla kömür üretilen Çin'in Şansi bölgesi, yeşil bir gelecek istiyor.

Guardian’ın haberinde, “Çin’in kömür merkezi” diye nitelenen bölgenin geçen yıl toplamda çıkarılan 1,27 milyar ton kömürle Hindistan’ı geride bıraktığı belirtiliyor.

Çin’in elektrik ihtiyacını karşılamada önemli rol oynayan Şansi, ülkedeki karbon salımının da merkezi konumunda.

Pekin yönetimi 2060’a kadar net sıfır karbon hedefine ulaşmayı amaçlıyor. Bu kapsamda Şansi’de kömür sektöründeki yaklaşık 1,7 milyon işin 2030’a kadar yok olması bekleniyor. Bu durumun da bölge açısından “ekonomik bir saatli bomba” olduğu ifade ediliyor. 

Şansi’nin buna karşı çözüm stratejilerinden biri yeşil enerjiye geçişi hızlandırmak. LONGi şirketi, Datong’da güneş paneli fabrikası açtı, burada çalışanların yarısı eski kömür işçileri.

Meijin Energy de kömürün yan ürünü olan kok gazından hidrojen yakıtı üretmeye başladı. Şirketin hidrojen üretim bölümünden Ma Kai şunları söylüyor: 

Kok işlemi sırasında çıkan gazı eskiden doğrudan yakardık ya da salardık. Bu hem çevreye zararlıydı hem de kaynak israfıydı. Artık bunu değerlendiriyoruz.

Ancak Helsinki merkezli düşünce kuruluşu Enerji ve Hava Temizliği Araştırma Merkezi’nden Lauri Myllyvirta, “Kömürden kimyasal üretimiyle temiz enerji olur mu?” diyerek yönteme karşı çıkıyor. 

Bölgede kültürel turizmin canlandırılması da talep ediliyor. 2024’te Linfen’deki Şiaoşitian ve Guangşeng tapınaklarını ziyaret eden turist sayısı yüzde 335 arttı. Haberde, bu artışta ünlü video oyunu Black Myth: Wukong’un da katkısı olduğuna dikkat çekiliyor. 

Bunlara ek olarak Çin yenilenebilir enerji üretimini hızlandırıyor. Nisan itibarıyla ülkedeki rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesi 1,500 gigawatt’a ulaştı. Ancak ülke hâlâ enerji ihtiyacının yüzde 60’ını kömürden karşılıyor. 

Independent Türkçe, Guardian, New York Times